Arangkada of Leo Lastimosa for November 1, 2009

              Lugwayang rehistrasyon

 

       Ormoc City—Nia ko magsuwat ini sa Superdome, ang kontrobersiyal nga proyekto ni Gobernador Gwen Garcia sa wa pa siya mobiya sa Ormoc.  Nia mi dinhi aron paglusad sa Boto Mo iPatrol Mo (BMPM).  Apan gipahimuslan nakong higayon pagsusi ning proyekto nga gihulagway nga maoy binhi sa pagduso ni Garcia sa megadome nga nahimong Cebu International Convention Center (CICC).

       May mga molupyong niingon nga laing kabilin ni Garcia maong pagpalapad sa pantalan ug ang pagkatukod sa usa ka shopping mall dinhi.  Mas interesado ko sa Superdome.  Puno ang ilang kalendaryo hangtod sa kataposan sa tuig ug may mga patigayong nag-abang sa ilang stalls sa una ug ikaduhang andana.  Mas malampuson ang Superdome kay sa CICC. 

-o0o-

       Ang BMPM naapil sa tibuok adlaw nga kalihokan sa ROCK the Vote sa Superdome.  Nisalmot ang mga tulonghaan, fraternities, religious groups ug kahugpongan sa mga batan-on.  Matod sa mga tigpasiugda pipila lang ang nakatambong kay giatbangan sa local nga mga opisyal og libreng konsiyerto ang iilang kalihokan.

       Si Winnie Codilla, kanhi bana ni Gobernador Garcia, nipasabot nako nga wa sila mopaluyo sa kalihokan sa ROCK the Vote kay klarong nidapig sa ilang mga kaatbang.  Gidapit sa kalihokan silang Lucy Torres ug iyang igsuong lalaki.  Si Codilla gikatakdang atbangan pagka kongresista sa ikaupat nga distrito sa Leyte ni Richard Gomez, bana ni Lucy.

-o0o-

       Pila lang ka lakang gikan sa Superdome nagpunsisok pag-ayong mga botante nga nag-apas sa kataposang mga takna sa rehistrasyon sa Comelec sa Ormoc.  Ang mga opisyal sa Comelec dinhi, sama sa election officers sa

Sugbo ug ubang bahin sa nasud, nibasol sa mga botante nga maoy naglangay-langay pagpalista ka yang rehistrasyon gisugdan man niadto pang Disyembre sa niaging tuig.

       Di ko modupa sa mga botante nga tinuod gyod nga langayan.  Apan di malimod nga labing nakapalangay sa rehistrasyon mao ang daginuton ug depektuso nga data capturing machines sa Comelec.  Di makiangayon nga tulisukon ang mga biktima sa kabanga sa Comelec.

-o0o-

       Pasanginlan bang naglangan-langan ang mga botanteng nipalta sa trabaho, nangadlawon paglinya apan gibalibaran kay daot ang computer, gipabalik sa laing adlaw aron lang mabawo pag-usab?  Basulon bang nagpabaya ang mga botante sa Dakbayan sa Lapulapu nga gibalibaran sa kanhi election officer kay giunang mga hinakot sa mga kapitan ni Mayor Arturo Radaza?

       Tungod ug alang sa mga botanteng nahasol di lang kausa, ni kaduha, kon dili sa makadaghan uyamot, salamat sa computerization sa Comelec nga inay makapaspas nakapayamukat na hinuon sa pagpanlista sa mga botante, ug aron makatubag ang Comelec sa responsibilidad sa ilang kataphaw, angayang lugwayan ang rehistrasyon.  Kinahanglan nga makaapil sa piniliay ang tanang botante nga nagtinguha paggamit sa ilang balaanong katungod sa pagpili.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for October 31, 2009

                        Mike, Sonny ug Winston

 

            Salamat sa pagpahibawo ni kanhi senador Sonny Osmena sa iyang pagparehistro ug pagdagan pagka mayor ug sa kalit nga pagbalhin pagparehistro ni GSIS President ug General Manager Winston Garcia sa Dakbayan sa Sugbo, nisamot kamadanihon si Cebu City Vice Mayor Michael Rama.

            Kon itandi sa iyang gustong pulihan nga si Cebu City Mayor Tomas Osmena, nga kapin na sa duha ka dekada nga nangu sa dakbayan, morang duwende lang si Rama.  Kon itandi ni Margot Osmena, nga klarong mas gisaligan nga makapadayon sa matang sa liderato sa iyang bana, si Rama gidudahan nga mamahimo lang laing Alvin Garcia, nga nisungay ni Osmena dihang nakatungtong na sa City Hall.

                        -o0o-

            Sa usa ka bahin, si kanhi senador Osmena makapangangkon nga maoy responsable sa pagkatukod sa higanteng mga proyekto sa Sugbo, sama sa South Coastal Road sa South Road Properties (SRP) ug sa ikaduhang taytayan sa Mandaue ug Mactan, ang Marcelo Fernan Bridge.

            Apan sa pikas nga bahin, si Osmena magkapuliki og panagang sa iyang panghudlat sa mga Sugbuanon nga magpuasa sila dihang siyay usa sa labing sinaligan sa kurakot nga pamunoan ni kanhi presidente Joseph Estrada.  Kinahanglan sab niyang tubagon ang mga pasangil nga siyay nagsabotahe sa talagsaon untang kahigayonan sa Sugbo nga maka bise presidente (pinaagi ni anhing Celing Fernan) ug maka presidente (pinaagi sa iyang manghod nga si Lito Osmena).

                        -o0o-

            Si Winston Garcia maoy labing dako og puntil sa tanang nangambisyon nga mobanos pagduma sa dakbayan.  Ang pangangkon sa pipila ka mga kapitan nga gitanyagan sila sa nangangkon nga mga lider ni Garcia nga gastohan og hangtod P5 milyones nga balor sa mga proyekto sa matag barangay usa lang sa mga timaan sa katakos ni Garcia pagtay-og sa makinarya sa BO-PK.

            Apan magkapuliki si Garcia pagpanagang sa sibaw nga mga tiyabaw sa kabos nga mga pensioners ug mga kawani sa kagamhanan, labi na sa nagbakho nga mga masakiton, sa nalangay o nawagtang gyod nilang mga benepisyo tungod sa nabun-og na kaayong palusot sa computerization, upgrading ug cleansing sa GSIS.

                        -o0o-

            Kapasanginlan si Rama nga morang itoy nga nagsige lang og sunudsunod sa mga sugo ni Mayor Osmena.  Apan ang pag-ulbo sa ilang away matag karon ug unya nagmatuod nga si Rama may iyang kaugalingong panghunahuna ug kamao sab nga mosukol.

            Wa say makalalis sa pagpasiugda ni Rama, niadtong konsehal pa, sa labing unang job fair dinhi sa Sugbo, nga gisunod na karon sa hapit tanang kalungsoran, mga dakbayan ug mga lalawigan sa tibuok nasud.  Labaw nang way makakuwestiyon sa iyang pagpalambo sa Sinulog mardi gras bisan sa lapad nga pagduda nga mapapas ang tinuig nga kalihokan sa pagbiya sa orihinal nga mga tagduma.  Salamat nilang Sonny ug Winston, nakakita ang mga Sugbuanon nga mas sayong dawaton ang pinatuyangan niyang mga kanta ug pakigpung.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for October 30, 2009

                        Fans ni Chiz

 

            Usa ka adlaw human sa pagdeklarar ni Senador Chiz Escudero nga gawasnon na siya gikan sa Nationalist People's Coalition (NPC), way nagmartsa sa kadalanan, ni nagsaulog sa mga tulonghaan, ni bisan unsang kisaw sa internet, pagsaulog sa iyang kagawasan.  Ang iya bang pagdeklarar og gubat batok sa politikanhong mga partido ang kataposang lansang sa lungon sa bisan unsa niyang kahigayonan pagdaog og mas taas nga katungdanan sa piniliay sunod tuig?

            Ang pahibawo ni Escudero niadtong Miyerkules nga wa pa diay siyay pahibawo nakapatumaw og daghang mga pangutana.  Ug mas lapad nga pagduda sa iyang kaandam ug katakos pagbanos pagduma sa liderato sa nasud.  Salamat sa iyang kaugalingong salida, siyay labing dakong pildero.

                        -o0o-

            Ang bugtong sipa nga pakpak nga akong nabati sa paglingkawas ni Escudero gikan sa NPC naggikan sa Bayan Muna.  Kansang party-list representative, Satur Ocampo, nisalikway sa iyang naandan nga kamadudahon sa mga salida sa tradisyonal nga mga politiko ug kuwang na lang og dyutay nga moproklamar ni Escudero nga bag-ong manluluwas sa kalibotan.

            Ang kadagkoan sa Bayan Muna sa Sugbo, piniyong ang mga mata ug sinalikway ang tanang makiangayon nga panagana, nidason dayon ni Ocampo.  Apan sama sa naandan nalubong ang ilang tingog sa mas sipa nga pagduda sa tinuorayng hinungdan ug katuyoan sa pagtalikod ni Escudero sa partido nga maoy nakapahimo niyang kongresista ug senador.

                        -o0o-

            Ang Bayan Muna ug alyadong party-list groups malampuson nga nakapalingkod sa labing daghang mga representante sa Kongreso.  Nga gipakaingon sa kadaghanan nga nakatapak na sa dako nilang kasaypanan sa pagpangiyugpos atubangan sa pag-ulbo ug pagdaog sa people power revolution ni Cory Aquino batok sa diktadurang Ferdinand Marcos.

            Apan nasubli ang ilang kaapiki sa pasiunang kamada sa mga politikong namostura alang sa piniliay sunod tuig.  Wa silang kasud sa kampo ni Senador Mar Roxas dihang nangambisyon pang mag-presidente.  Busa wa na say luna karong nagkapares na silang Senador Noynoy Aquino.  Diriyot ka-enter sa kampo ni Senador Manny Villar.  Karon si Escudero na lang tingali ang nahibiling baraha.

                        -o0o-

            Si Escudero ang labing haom nga kandidato pagka bise presidente sa presidentiables nga wa pay pares hangtod karon.  Apan mapapas ang bisan unsang nahibilin niyang kaligdong kon makig-pares ni Defense Secretary Gilbert Teodoro sa Lakas-Kampi CMD.  Maglisod sab pagbakwi sa iyang pagtulisok ni Villar nga trapo kon mobalhin pagpasilong sa Nacionalista Party.

            Ang garbo ni Chiz di sab motugot niya pagpaluyo sa mga haciendero ug heredero nga silang Aquino ug Roxas sa Liberal Party.  O sa nisalikway niyang si kanhi presidente Joseph Estrada.  Ang labing maayo nga nahibilin niyang kapilian mao ang pagtiwas sa iyang termino pagka senador ug magsugod na pagtikad sa mas tul-id ug tarung niyang politikanhong kaugmaon sa sunod nga piniliay unom ka tuig gikan karon.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for October 29, 2009

                        Gimik ni Chiz

 

            Nakahukom na si Senador Chiz Escudero pagsibog sa iyang kandidatura pagka presidente.  Apan naglisod siya pagpatin-aw sa iyang hukom.  Kay nahadlok nga kapasanginlang nikakak.  O nga natarantar sa kalit nga pagsulbong sa popularidad ni Senador Noynoy Aquino.  O nga ang dako rang kuwarta nga gikatahong gisaad sa labing adunahan niyang mga tigpaluyo ang giapas.

            Aron pagsulbad sa suliran, si Escudero naghimo og mas dakong suliran.  Gawas nga nilayas gikan sa NPC, iya pa gyong gitunglo ang tanang politikanhong partido.  Naglisod nang daan sa nukus-nukos niyang pamolitika, karon nideklarar pa gyod og gubat sa kinatibuk-ang sistema, nga samtang tinuod nga nangalisbo, maoy nakahimo niyang kongresista ug senador.

                        -o0o-

            Kaupat na mauswag ang pahibawo ni Escudero sa iyang kandidatura.  Ang unang tulo sayon nga ikapatin-aw kay nasugamak sa lapad nga kadaot ug sa pait nga kahimtang sa mga biktima sa mga bagyong Ondoy ug Pepeng.  Apan ang ikaupat lisod sabton:  Igo lang siyang nagpahibawo nga wa pa diay siyay ikapahibawo.

            Ang nahitabo ni Escudero manghod lang og dyutay sa suliran nilang Defense Secretary Gilbert Teodoro ug Senador Manny Villar.  Nga pulos naglisod pagpangita og pares.  Sa kasong Escudero nag-una na og pahibawo ang iyang pares.  Siya maoy nag-atras-abante.  Nga di maayong kalidad ni bisan kinsa nga nipasalig paglusad og bag-ong kabag-ohan sa pagduma sa nasud nga nagkabulingit sa higanteng mga krisis.

                        -o0o-

            Mas makapa-apiki ni Escudero ang iyang pagsuway pagtabon sa naglubay-lubay niyang baruganan pinaagi sa pagpasangil nga ang politikanhong mga partido maoy hinungdan sa kahiwian sa kagamhanan.  Mora siyang nitukas og usa ka baril sa mga wati:

·        Buot ba niyang ipasabot nga gidiktaran siya sa NPC sa iyang mga baruganan sa 11 na niya ka tuig sa duha ka bay balaoranan?

·        Ginapos ba diay siya sa partido sa iyang pagpangisog pagpalagpot sa Sugbuanong Chief Justice Hilarido Davide Jr. gikan sa Korte Suprema?

·        Pulos ba diay pamakak ang tanan niyang pangangkon nga gawasnon ang iyang mga baruganan sa nagkalainlaing mga kontrobersiya?

                       -o0o-

            Way molalis ni Escudero sa iyang pag-insistir nga siya ug siya lang ang angayng mohukom modagan ba siya o dili.  Ang lisod sabton mao ang iyang pagpangayo og dugang lugway human sa upat ka pag-uswag sa iyang pahibawo.  Kay naggamit ug nahalin na ang maong linya.  Mas haom ni Noynoy nga wa gyod maglangas pagdagan og bisan unsang mas taas nga katungdanan sa wa pa mamatay ang iyang inahan nga si kanhi presidente Cory Aquino.

            Labihang suliyaw sa mga dumadapig ni Escudero sa iyang pagpahibawo nga ang iyang bag-ong partido mao ang Partido Pilipinas.  May pahibawo hinuon si Kevin Lagunda, tigpaminaw sa DYAB Abante Bisaya, ngadtong Escudero:  Sa labing uwahing survey sa SWS, 60% sa Pilipinas iya nang Noynoy.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for October 28, 2009

                        Switik sa plite

 

            Nabawo ang mga pasahero sa buses sa South Bus Terminal nga naghinam-hinam sa gisaad nga us-os sa plitehan.  Kay nisaka na man hinuon ang plitehan sa bag-ong taripa sa LTFRB.  Kini tungod kay ang tanang buses nag-undercharge nang daan.  Busa bisan gilaslasan nang plitehan sa bag-ong taripa, mas taas gihapon kay sa aktuwal nga gibayran sa mga pasahero.

            Salamat sa kahibulongan nga formula sa LTFRB.  Nga nipaburot pag-ayo sa plitehan lapas sa gikinahanglan sa bus operators paglahutay sa ilang patigayon.  Ang labing dakong sagpa sa ilang pataka mao ang pagpadayon sa bus drivers ug operators paglaslas sa ilang plitehan sinalikway, sa makausa pa, ang way pus nga taripa sa LTFRB.

                        -o0o-

            Ubos sa balaod, mahimong silotan ang bus operators sa ilang pagsupak sa taripa sa LTFRB.  Apan ang LTFRB mismo di mangahas pagpamugos pagpatuman sa ilang taripa.  Kay mas dakong kadaot ang mamugna kon ang tanang buses maoy suspensuhon o laksian og prangkisa.

            Gawas pa, ang paglapas sa taripa sa LTFRB nakaayo sa mga pasahero.  Maong inay mangisog ug manghudlat mas maayo pa nga ang LTFRB molubong sa ilang dagway sa bas.  Kana kon duna pa silay nahibilin nga uwaw.  Kay ang bus drivers ug operators na hinuoy nituman sa tahas unta sa kagamhanan pagpanalipod sa katawhan.  Ning kasoha, gikan sa panaugdaog sa LTFRB.

                        -o0o-

            Kakuyaw diayng Capitol Consultant Byron Garcia kon pangutan-on og pangutana nga di niya ganahan.  Inay tarungon pagtubag, gipasanginlan hinuon niya ang news crew sa CCTN nga nangintriga.  Nganong wa na man lang mohimakak nga iyang gipaboran ang Ceres bus?  Sa way pagpamasangil og dispatser ug pagsita sa mga sakop sa media nga igo lang nagtuman sa ilang trabaho?

            Naanad na ba gyod si Garcia sa CPDRC nga way bisan usa ka binilanggo nga makapangahas pagsukna niya?  Angay siyang pahinumdoman nga ang mga sakop sa media di sama kasayon sa mga binilanggo nga tudloan sa pagsayaw.  Ug di sama kasayon sa binayrang mga turutot nga tudloan unsay isulti ug ipangutana.

                        -o0o-

            Labihang pangisog sa Malakanyang sa pagpasidaan sa mga kompaniya sa lana kon di tumanon ang kamandoan ni Pres. Arroyo nga ibalik ang karaang presyo sa lana sa ang-ang niadtong Oktubre 15.  Sa wa pa ang makalilisan nga usbaw nga ilang gipahamtang niadtong Oktubre 19.  Apan kutob ra sa pangisog.  Giulug-ulogan lang sa mga kompaniya sa lana pagpa-us-os ang presyo sa Luzon.  Bisan kon may mga dapit sab sa Kabisay-an ug Mindanao nga naigo sa katalagman.

            Labawng nakapait:  Gawas nga maglaway lang ta sa us-os sa presyo sa lana, karon gihudlat pa gyod ta sa higanteng mga kompaniya sa lana nga mahimong maoy mo-um-om sa mas taas pa gyod nga presyo sa lana aron mabawi ang ilang alkanse sa Luzon.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for October 26, 2009

              Sipyat ni Ruping

 

       Sud sa pila ka adlaw sa niaging semana, ang ubang weather observatories sa kalibotan nipahibawo na nga ang gikahadlokan nga bagyong Ramil di motugpa sa bisan asang bahin sa amihanang Luzon.  Ang Pagasa na lang sa Pilipinas maoy nahibilin nga nipasidaan nga motugpa si Ramil sa Aparri, Cagayan.

       Unang gitakda sa Pagasa nga motugpa si Ramil sa yuta niadtong Huwebes sa hapon.  Dayon giusab ang pangagpas ngadto sa Biyernes sa gabii.  Nga giinat lang sab dayon ngadto sa Sabado sa gabii.  Sa wa pa usba ngadto sa Dominggo.  Dayong angkon sa Pagasa nga nisimang na si Ramil padung sa Japan.

-o0o-

       May mga pangagpas nga naneguro lang ang Pagasa nga di molugak ang pagbantay sa katawhan kay nag-usab-usab ra ba ang direksiyon ni Ramil.  Nga tingali nasobrahan ra ang pagtapak sa ilang pagkapaso sa dakong kadaot nga namugna sa uwan ni Ondoy nga ila rang giisahan sa labing ubos nga public storm warning signal.

       May katin-awan si Rene Burt Llanto, regional director sa Department of Science and Technology (DOST), ang inahang buhatan sa Pagasa:  Mas abunda ug mas kasaligan ang kasayuran sa Pagasa mahitungod sa Ramil kay sila ray dunay kahimanan nga nagtugkad sa yuta sa amihanang Luzon, lahi sa ubang weather observatories nga nagsalig lang sa satellite data ug sa dugang kasayuran nga makuha sa kahimanan sa Pagasa.

-o0o-

       Ang kalidad sa kahimanan sa Pagasa, labaw sa mga pasangil nga gipasobrahan rang forecasts ni Ramil, maoy sukaranan sa lapad nga pagduda sa kaligdong sa ilang forecast.  Tigbalita sa Agence France Presse maoy nakasakop nga nag-screen saver og cartoons ang main PC monitor sa ulohang buhatan sa Pagasa kay guba diay ang ilang kahimanan sa Baguio City.

       Di sab makalimot ang mga Sugbuanon sa pagka sipyat sa ulohang buhatan sa Pagasa sa bagyong Ruping nga niigo sa Sugbo niadtong 1990.  Ilang forecast nga Eastern Samar ang puntirya ni Ruping.  Maayo na lang nga may kaisog ang forecasters sa Pagasa-Mactan pagsukwahi sa ilang ulohang buhatan ug pagpasidaan sa mga Sugbuanon nga sila, ug di ang mga Waray, maoy maigo ni Ruping.

-o0o-

       Ang makauuwawng anomaliya nga ang Pagasa-Mactan ug ubang lokal nga observatories mao ray tigbasa sa forecast sa ulohang buhatan sa Pagasa sa Quezon City gipasalig nga matul-id kon mangabot nang bag-ong kahimanan.  Ang Pagasa-Mactan makahimo nag ilang kaugalingong advisories pinasikad sa kasayuran nga ilang mahipos dinhi sa atong kaugalingong tugkaran.

       Apan gisiyam-siyaman nag paabot ang Pagasa sa bag-ong kahimanan nga gisaad sa mga politiko.  Silang Pres. Arroyo ug ang iyang mga gisundan pulos napakyas pagtuman sa mga saad pagpalambo sa Pagasa.  Nga way kukauwaw nilang gisubli-subli matag human sa labing uwahing sipyat sa Pagasa nilang Ondoy, Pepeng ug Ramil.  Samang Ruping duha ka dekada nang nilabay.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for October 25, 2009

              Kamingaw sa bawod

 

       Wa koy kabutangan sa akong kalipay.  Nagsaulog ko tibuok adlaw gahapon.  Kay gawas nga nakapuno na mi og 55 ka container vans sa relief goods ug napun-an pa gyod ang kapin sa P6 milyones nga cash donation gikan sa mga Sugbuanon alang sa mga biktima nilang Ondoy ug Pepeng sa Metro Manila ug sa Luzon, duna na koy Google Wave.

       Ang Google Wave di makuha ni bisan kinsa.  Kinahanglan kang dapiton sa Google pagsuway sa ilang labing uwahing rebolusyon sa pagsaw-anay og kasayuran.  Ang labing unang nahatagan og Wave account makahimo pag-nominate sa ilang mga higala.  Apan ang Google maoy magbuot kon dapiton ba sila.

-o0o-

       Ang unang gihatagan og accounts mao ang mga eksperto sa information technology.  Labi na ang mga nagduma sa IT departments sa ilang mga kompaniya.  Kay sila maoy labing makatabang sa Google pagsusi sa mga buslot ug unsaon pagpalambo ang labing bag-o nilang proyekto.

       Di sab tanang eksperto ang gidapit.  Kadto rang nahimutang sa labing dagkong mga merkado, sama sa Estados Unidos, Tsina ug Uropa.  Maong labihan nakong lipaya.  Di ko IT expert.  Ug nia ko magpuyo sa hilit nga merkado sa Google.  Kon kinsa may nag-nominate nako sa Google, daghang salamat.  Ang nakahatag nakog Wave account mao ikaw.  Ug ang tsamba.

-o0o-

       Nganong gihulagway nga rebolusyon ang Google Wave?

·        Mas mayo pa siya sa Facebook kay dihadiha dayon mahimo mong magbinayloay og mga hulagway ug audio ug video files, o mas mapuslanong mga ideya o dokumento sa proyekto nga inyong gitambayayongan;

·        Mas mayo pa siya sa instant messaging kay mabasahan na sa imong ka-chat ang labing unang mga letra sa imong mensahe bisan wa pa nimo mapada; ug

·        Mas paspas nang magkasinabtanay ang users nga managlahi ang pinulongan kay bukas ang Wave alang sa Google Translate, nga mohubad na bisan wa pa mapada ang mensahe, ug ubang mapuslanong applications.

-o0o-

Nag-install dayon kog Google Maps, Twitter ug Facebook apps (maka-tweet ug FB update na ko gikan sa Wave), Wikipedia (nga mo-define sa bisan unsang termino nga akong malibgan), Emoticons, conference call, audio ug video apps (makapanawag ug maka-viddeo chat ko gikan sa Wave), Bitly (nga momubo sa bisan unsang URL nga akong isuwat, calculator (nga mokuwenta sa mga numero nga kinahanglang iphon), Soduko ug daghan pang uban.

Apan may gamayng suliran:  Mapuslan lang ang applications kon duna nay kapadad-an sa akong waves.  Duha ray akong contacts, wa kong kaila sa usa, ug pulos  offline.  Duna koy 20 ka imbitasyon nga nahatag.  Human sa pila ka takna, wa pay nakadawat sa imbitasyon.  Igo ra diay kong maka-nominate, ang Google gyoy modapit.  Ug social network diay ang Google Wave, way pus kon ako rang usa ang magtikaw-tikaw.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for October 24, 2009

                        Way hunong tabang

 

            P6 milyones na ang cash donations ug 54 na ka container vans ang napuno sa relief goods sa manggihatagon nga mga Sugbuanon alang sa makaluluoy nga mga biktima sa baha sa Metro Manila ug sa Luzon.  Hangtod karon, wa pay hunong ang pagbaha sa mga hinabang sa Sagip Kapamilya Relief Operations Center sa ABS-CBN Broadcast Complex sa Jagobiao, Mandaue City.

            Dugang mga kompaniya ug mga kahugpongan ang nipahibawo nga umaabot pa ang ilang mga hinabang sa mosunod nga mga adlaw.  Gitambagan namo sila nga ang mga hinabang angayng itumong na sa rehabilitation sa kabalayan ug kabtangan sa mga biktima.  Mao nga bisan sa adlaw ug gabii nga pagpamutos sa gatosan ka mga boluntaryo wa na gyod makatilaw og hawan ang kinatibuk-an namo nga luna.

                        -o0o-

            Labing uwahing hinabang nga among nadawat mao ang P94,900 nga cash donation gikan sa scholars sa Department of Science and Technology (DOST) sa Sugbo ug Central Visayas.  Ang gatosan ka scholars nagtampu-tampo sa gamay nilang allowances aron itampo sa pagpabangon pagbalik sa napukan nga mga biktima sa katalagman.

            Makapatandog ang kamanggihatagon nga gipasundayag sa umaabot nga mga haligi sa siyensiya ug teknolohiya.  Bisan sa ilang kakabos ug kalinghod pa sa panuigon nakahatag sila og gamhanan nga panig-ingnan sa pagpakabana alang sa mga mas nagkinahanglan.  Nanghinaot si DOST 7 Director Rene Burt Llanto nga makatabang ning maong kasinatian pag-andam nila sa mas dagkong mga hagit nga atubangon sa mga tinun-an.

                        -o0o-

            Manghinaot sab ko nga di pa pul-an ang higanteng mga kompaniya sa barko paglibre sa paghatod sa mga hinabang sa mga Sugbuanon ngadto sa Manila.  P36,000 ang naandan nga bayad sa paghakot door-to-door sa matag 20-footer container van.  Dako na mig utang sa Gothong Southern Shipping Lines, Sulpicio Lines, Aboitiz Transport Services, NMC Containers, Lorenzo Shipping ug Negros Navigation.

            Ilang dakong tabang maoy nakaluwas namo gikan sa pagkalumos sa way kinutoban nga mga hinabang.  Kay naato nila paghakot ang naputos nang mga hinabang sa wa pa mangabot ang lab-as nga hugna sa dugang mga hinabang.  Dihang niawas nang mga bodega sa ABS-CBN Foundation, nisugot sab sila nga ipabilin unang vans sa ilang container yard.

                        -o0o-

            Tungod sa nag-usab-usab nga kahimtang sa panahon, wa kalikayi nga nabasa ang pipila sa hinabang nga mga sinina.  Maayo na lang nga gipahuwam mi sa Electrolux sa tulo nila ka washing machines ug gihatagan mi sa Camp Cebu og daghang sabon nga sobra sa niagi nilang proyekto pagpanlaba sa relief goods alang sa mga biktima sa katalagman dinhi sa Sugbo.

            Maong inay mangalisbo ug mausik na lang, ang nangabasa nga mga sinina among nalabhan ug humot na nga maputos ug mapada ngadto sa gibahaan nga mga lalawigan ug maapud-apod ngadto sa mga biktima.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for October 23, 2009

                        Nawad-an og kabuot

 

            Subaya ra gud ang nag-usab-usab nga mga linya sa Comelec mahitungod sa dugay na kaayong awhag sa paglugway, pagpalapad ug paghimong mas sayon sa pagrehistro sa mga botante alang sa lokal ug nasudnong piniliay sunod tuig:

·        Sa sinugdanan, di mahimong manglista silag mga botante gawas sa mga oras nga tingtrabaho kay way ikabayad og overtime sa mga kawani;

·        Dayon, manglista sila hangtod sa Sabado apan di sa Dominggo kay maoy gitakda sa en banc resolution;

·        Pagkahuman, gitun-an sa mga komisyonado ang sugyot sa local election officers nga lugwayan ang rehistrasyon hangtod sa alas-7 sa gabii;

·        Mas gilugwayan pa gyod ang rehistrasyon hangtod sa alas-9 sa gabii ug alas-12 sa tungang gabii karong Oktubre 31; ug

·        Mangrehistro na hangtod sa Dominggo sa mga dapit nga naigo sa bagyong Ondoy ug Pepeng.

                        -o0o-

            Nagnukus-nukos ang Comelec tungod sa sibaw nga awhag sa mas daghang mga botante nga kalit lang nakakita og kahulogan sa pagbotar ug sa kamahinungdanon sa pagpili og bag-ong presidente ug ubang mga opisyal sa Mayo sunod tuig.  Di ikahibung kon dugang kausaban sa mga lagda sa naapiki nilang rehistrasyon sa mosunod nga mga adlaw.

            Kay ang nangalisbo nga tinagoan sa Comelec mao nga gawas sa pipila ang kinabag-an sa mga komisyonado way kabangkaagan sa ilang mga gimbuhaton.  Gihulbot lang sila sa presidente ug gipahimutang sa katungdanan nga wa silay bisan gamayng kasinatian.  Maong kasagaran sa maluwatan nilang lagda naglutaw, wa magtugkad sa yuta.  Kay inay maminaw sa ilang mga sakop nga mas suhito sa piniliay gipaundayonan ang ilang way kinutoban nga pagpataka.

                        -o0o-

            Maong nanghangyo mi sa katawhan, nga maoy labing maapektahan kon magkayamukat ang rehistrasyon ug ang piniliay, pagluwat og mga sugyot nga mahimong makatabang sa Comelec—kana kon paminawon sa ilang mga komisyonado nga, gawas sa pipila, nagsul-ob og antipara sa mga kabayo sa Sanciangko:

·        Sugdan ang rehistrasyon og alas-7 sa buntag hangtod sa alas-10 sa buntag;

·        Himuong 24 oras ang rehistrasyon sa kataposang semana sa rehistrasyon; ug

·        Dapiton ang mga boluntaryo sa kasaligang mga pundok nga moapud-apod sa registration forms ug mogiya sa mga botante aron mas paspas nga makaatubang sa data capturing machines.

                       -o0o-

           Nakapait sa kadagkoan sa Comelec mao nga, inay mangayo og pasaylo sa kalangay sa rehistrasyon, mora silang mga Pilato nga nag-iyahay og pagpanghunaw og responsibilidad.  Ang mga botante, nga nabiktima nang daan sa naghibat nga mga lagda sa Comelec, mao na hinuoy ilang gitulisok.

            Ang mga kanhi opisyal sa Comelec niingon nga mas paspas pa ang manu-mano nga rehistrasyon sa mga botante niadto.  Ang computerization nahimo na hinuong babag sa yano unta kaayong gimbuhaton.  Kay nawagtangan ang mga tagduma sa labing batakan nga mithi—ang sentido kumon.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for October 22, 2009

                        Timaan sa kaguliyang

 

            Sugod karong adlawa hangtod Oktubre 30, 13 ka takna nang inadlaw nga rehistrasyon sa Comelec.  Inay motak-op sa alas-5 sa hapon, hangtod na sa alas-9 sa gabii ang rehistrasyon.  Karong Oktubre 31, kataposang adlaw sa pagpanlista, hangtod sa tungang gabiing ablihan ang mga buhatan sa Comelec aron ang mga botante makaapas sa lugway pagsalmot sa lokal ug nasudnong piniliay sunod tuig.

            Sa ato pa, madugangan og 39 ka takna ang pagpanlista sa Comelec sa mosunod nga siyam ka adlaw.  Samtang angayng hangpon ang pagpaminaw sa Comelec sa sibaw nga awhag paghatag sa tanang nagpakabana nga mga botante sa kahigayonan pagparehistro, uwahi nang tanan.

                        -o0o-

            Makapaalarma ang banabana sa nagpakabana nga mga pundok nga 30% ra sa bag-ong mga botante ang nakapalista hangtod karong buwana.  Kon di gyod kalugwayan ang rehistrasyon, gikahadlokang kapin sa walo ka milyon ka bag-ong botante ang di makagamit sa ilang balaanong katungod sa pagpili.

            Maayo unta kon ang mga botante maoy nagpabaya.  Maayo unta kon silay nangiyugpos ug naglangay-langay.  Kay mirisi nga di silang kasalmot sa mahinungdanong tahas pagpili sa sunod nga hugpong sa mga opisyal nga moduma sa lokal ug nasudnong kagamhanan.  Apan ang mga botante, labi nang mga batan-on nga nakaamgo sa kamahinungdanon sa piniliay sunod tuig, nagbaha sa pagpalista.  Apan, sama sa naandan, ang Comelec di andam alang nila.

                        -o0o-

            Kasagaran sa mga buhatan sa Comelec, bisan sa dagkong mga dakbayan sama sa Mandaue ug Lapulapu dinhi sa Sugbo, tagsa ray data capturing machine (DCM).  Nga kuwang kaayo pag-atiman sa nagpunsisok nga mga botante.  Maong inay ilista, ang mga botante panghatagan lang og numero ug pabalikon human sa pipila ka buwan.

            Hagbay rang nabantayan sa election officers sa Sugbo ug ubang bahin sa nasud nga maapiki gyod sila sa paglista sa tanang nagpakabana nga mga botante.  Apan ang dugay na kaayo nilang awhag nga dugangan ang ilang DCMs padayong giyak-an sa ulohang buhatan sa Comelec.

                        -o0o-

            Bisan og madugangan pag 39 ka takna, nga wa ganing kaabot og duha ka naandang adlaw sa pagpanlista, matanggong ug mabawo lang gihapon ang mga botante kay samang hinay ug depektuso nga DCMs ang mobaraw sa ilang pagpakabana.  Mao ni dakong baligho:  Ang computerization sa rehistrasyon sa mga botante, inay makapaspas, mao na hinuoy nakabara sa pagpanlista.

            Nga di maayong timaan sa katakos sa Comelec pagduma sa labing unang automated nga piniliay sa kasaysayan sa nasud.  Ang matag presinto dunay hangtod sa 600 ka botante.  Ang voting machine sa matag presinto gipasalig nga makaatiman og hangtod 600 ka botante sa 12 ka takna.  Duna lay gamayng suliran:  11 ka takna ra ang gigahin alang sa pagpili—gikan sa alas-7 sa buntag hangtod sa alas-6 sa gabii.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for October 21, 2009

                        Katalagman sa lana

 

            Sa wa pa ang gikahadlokan nga pagtugpa sa bagyong Ramil, gipasidan-an nang daan sa Pagasa ang mga molupyo sa maigo nga mga dapit sa pagbakwet nang daan.  May sukaranan ang kahadlok nga mas dako ang kadaot nga mamugna ning ikatulong sunudsunod ug mas paspas-og-hangin nga bagyo.  Angay lang nga mangaliya tang kapanalipdan ang mga biktima.

            Apan mas pait ang gidangatan sa mga biktima sa mas dakong katalagman sa ubang bahin sa nasud.  Lagi sa taga amihanang Luzon, wa sila hatagi og bisan gamayng pasidaan.  Morang kawatan sa kagabhion ang mga kompaniya sa lana nipahamtang sa makalilisang nga usbaw sa presyo samtang nangatug ang kinabag-an sa katawhan.

                        -o0o-

            Ka wa nilay kaluoy.  Wa gyod ang-anga.  P2 ang uminto sa matag litro sa krudo.  Magsangkiig intawon ang mga drayber sa public utility jeepneys (PUJs).  Silay mag-um-om sa mas dakong bayranan sa inadlaw nilang pamasada.  Kay di man dayong kapausbaw sa plitehan kon way pagtugot gikan sa Land Transportation Franchising and Regulatory Board (LTFRB).

            Ang mga pasahero maglisod sab pagtakilid aron paghatag sa mas taas nga plitehan.  Takilid nang ilang panginabuhi.  Piyahok nang ilang panudlanan.  Busa ang pagpamugos pagpausbaw sa plitehan mosangpot sa pagmenos sa mga pasahero.  Sa padayong pagburot sa mga kompaniya sa lana, mas motidlom ang kita sa mga drayber ug mas lisod ang pagbiyahe sa mga pasahero.

                        -o0o-

            Ang kinaham nga panagang sa mga kompaniya sa lana mao ang Oil Deregulation Law.  Nga nagtugot nila sa pagpausbaw sa ilang presyo.  Bisan way pananghid ni pagtugot sa kagamhanan.  Apan ang balaod gitumong sa pagpalambo sa gawasnong merkado ug kumpetinsiya tali sa mga kompaniya sa lana.  Nga maoy wa mahitabo.

            Abundang mga ebidensiya nga, inay magpuhalay sa presyo alang sa kaayuhan sa mga konsumidor, nagkonsabong mga kompaniya sa lana pagpaburot sa ilang tubo ug pagtilok sa tanang kinitaan sa mga timawa.  Labing uwahing timaan:  Kon wa magkombuya, gimilagrohan ba diayng mga kompaniya sa lana nga managsama mang nipahamtang sa umintong P2 sa krudo, P1.50 sa kerosene, P1.25 sa premium gasoline ug P0.85 sa regular gasoline?

                        -o0o-

            Inay maalarma sa pagbudhi sa tinuorayng diwa sa balaod, si Pres. Arroyo didto na hinuon pusta sa mga kompaniya sa lana.  Gipatuyangan ang ilang way kinutoban nga kahangol sa ginansiya.  Inay mobaraw, nidupa na hinuon sa nangalisbo nga pagpahimus.

            Dihang gimandoan sa hukmanan nga ablihan ang mga libro sa mga kompaniya sa lana, ang abogadong Arroyo nangugat nga wa silay katungod ug ang gimandoan nga mga buhatan nagpatara ug nangiyugpos lang.  Sa kataposang duha ka sunudsunod nga pagsaka sa presyo sa lana, ang Malakanyang ug ang Kongreso nagpatuong nangasuko sa oil companies ug nasakitan alang sa katawhan.  Sa way pag-angkong silay nagpasiugda sa usa sa labing dakong katalagman sa tanang panahon.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for October 20, 2009

                        Libreng tawag

 

            Sa makausa pa, human sa taas nga kasaysayan sa ilang paggawong sa kadagkoan sa kagamhanan, nagmalampuson na sab ang higanteng mga kompaniya sa telepono sa paglangay sa pagpatuman sa bag-ong sistema sa pagkuwenta sa bayranan sa voice calls sa cellular phones.  Mas dugay pang magpaabot ang mga konsumidor sa pagtakda sa bayranan sa matag unom ka gutling (segundos) inay sa matag gutlo.

            Kay niyango na sab ang National Telecommunications Company (NTC) sa gusto sa mga kompaniya sa telepono nga inay sa Disyembre karong tuiga unya na sa Enero sa bag-ong tuig ipatuman ang bag-ong sistema.  Nabangilan na nila ang kausaban sud sa daghang katuigan, may sukaranan ang kahadlok nga abtan og siyam-siyam una mapahamtang ang mas makiangayong bayranan.

                        -o0o-

            Ang lusot sa mga kompaniya sa telepono mao nga lisod ipatuman ang kausaban karong Disyembre.  Kanus-a mosulbong pag-ayo ang mga tawag tungod sa magsunod nga kasaulogan sa pasko ug bag-ong tuig.  Kon mao, nganong wa man sila apuraha sa NTC pagsayo pagpatuman sa mas ubos nga bayranan sa voice calls karong Nobyembre, sa di pang pasko ug bag-ong tuig?

            Karong niduko ug nagpaawot na sab ang NTC, unsa may makapugong sa mga kompaniya sa telepono pagpangita og laing lusot aron magpadayon ang pinatuyangan nila nga pagpaburot sa ilang ginansiya?  Sama sa pagsulbong pag-ayo sa voice calls atol sa Sinulog ug Dinagyang?  O atol sa Valentine's?  O atol sa lokal ug nasudnong piniliay ug sa nagkadungan nga mga piyesta sa Mayo?

                        -o0o-

            Nagtuo gyod tingaling mga kompaniya sa telepono nga hangtod sa hangtod na lang ta nila nga kapahimuslan.  Nagtuo gyod tingali ang NTC ug ubang mga buhatan sa kagamhanan nga hangtod sa hangtod na lang ta nga moabiba sa bisan unsa nilang pagarpar nga pagpatigbabaw sa atong kaayuhan atubangan sa pagpamintaha sa dagkong telcos.

            Kon way kausaban nga mahitabo sa pamunoan, wa gyod tinuod tay dag-anan.  Ang mga sakop sa Kongreso kutob ra sa ulug-ulog.  Ang NTC kutob ra sa pagpanghudlat.  Apan inig paningil na sa telcos sa dagko nilang amot sa kampanya sa mga politiko, mahipos ang tanang pagpaka aron ingnon ug magpadayon ang pagtulis nila sa atubangan sa kinabag-an sa kabos nga mga konsumidor.

                        -o0o-

            Sagdi lang.  Sa gusto o sa dili sa kagamhanan, ang malipayong mga adlaw sa mapalabilabihon nga mga kompaniya sa telepono inihap na lang.  Ang bag-ong mga teknolohiya maoy motino nga masakmit pagbalik sa katawhan ang kaangayan nga dugay nang gihikaw gikan nila.

            Hapit na moabot ang adlaw nga magkatinawganay na ta gikan ug paingon sa bisan asang bahin sa kalibotan.  Nga di na kinahanglan nga moagi sa hakog nga mga kable sa telcos.  Inig abot nianang adlawa, ang telcos nay magkapuliki og suburno nato.  Aron lang di hingpit nga langawon ang ilang nangalisbo nga patigayon.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for October 19, 2009

          Apiking biyahe

 

       Haskang lisora pagbiyahe gikan sa Sugbo paingon sa Dumaguete.  Ug pabalik.  Ambot tungod ba kaha sa kagamay sa mga pasahero.  O wa lang mopahibawo ang mga pasahero sa kahasol sa pagtabok sa duha ka nagsikit nga lalawigan sa Central Visayas.  Bisan unsay imong pilion nga ruta o sakyanan, manghuy-ab ka sa kalaay ug mangusmo ka sa pamaol.

       Gawas lang kon mag-ayroplano ka.  Usa ka oras rang biyahe (alas-6 sa buntag) apan di kang kabalik sa samang adlaw kay mobalik sab dayong ayroplano (alas-7 sa buntag) ug wa nay laing flight ni laing kompaniya sa ayroplano nga nag-alagad sa ruta.  Di pa gyod matag adlaw—Lunes, Miyerkules ug Huwebes ra.  Maong way ayroplano sa akong pagbiyahe niadtong Sabado.

-o0o-

       Kay kinahanglan man kong motambong sa Kapamilya Medical Mission nga gipasiugdahan sa ABS_CBN Dumaguete, nagpatabang ko sa akong mga higala nga nasuhito sa ruta.  Wa ko mahimuot sa ilang gihatag nga kapilian:

·        Di kong kasakay sa slow boat nga mogikan sa Sugbo sa alas-10 sa gabii aron tua na unta ko sa Dumaguete sa sayong buntag sa Sabado kay among turno sa DYAB anchors ang pagpamutos sa relief goods niadtong Biyernes sa gabii;

·        Di kong kapaabot sa fast craft kay hapon nang modunggo ug ikog na lang sa kalihokan ang akong maabtan; ug

·        Ang labing sayon nga kapilian mao ang pagsakay og bus paingon sa Tangil, Dumanjug o sa Tampi sa Samboan.

-o0o-

       Kay di man ko ganahan nga mobayad og P5 sa Cebu South Bus Terminal ni sa pagtaak sa ilang passengers lounge, tungod sa kahadlok nga nabansay-bansay nang Byron Garcia ang mga porters sa pagsayaw, nipili na lang ko pagsakay sa crew cab sa ABS-CBN.  Apan nimata kog alas-3 sa kaadlawon aron makaabot sa ikaduhang barge sa Samboan nga mogikan og alas-5 sa buntag.

       Pasado alas-6 na ming niabot sa Samboan busa ang ikatulong biyahe sa alas-6:30 nay among nasakyan. Pasado alas-8 na ming niabot sa Sibulan Central School nga maoy gihimoan sa kalihokan.  Tungod sa kadaghan sa mga tawo, diriyot ko malimot pagpapalit daan og tiket sa fast craft nga maoy akong sakyan balik sa Sugbo.

-o0o-

       Ala-una pa sa hapon nagpahatod na ko sa pantalan.  Alimuot nang daan ang passenger terminal, nahimo na gyong hurnohan dihang nag-brownout.  Di pa na igo, giingnan pa gyod mi sa mga kawani nga inay alas-2, alas-3 na, moabot ang fast craft.

       Nigawas ko sa pantalan aron magpabugnaw.  Apan brownout sang mga tindahan.  Gitambagan ko sa tindera pag-adto sa downtown kay dunay generators.  Tuod man, nakapahayahay ko didto ug napahinumdoman nga Buglasan na. Igo lang nauga ang akong singot, kinahanglan nang mobalik alang sa upat ka takna nakong biyahe.  Nga nida nako sa Tagbilaran, bisan way tuyo, sa wa pa modunggo sa Sugbo. [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada of Leo Lastimosa for October 18, 2009

              Duda ni Noynoy

 

       Akoy usa sa gitahasan pagdapit ni Senador Noynoy Aquino alang sa KBP Media Forum uban sa presidentiables atol sa pagtimaan sa Cebu Press Freedom Week sa niaging buwan.  Kay bag-o pa man siyang nideklarar sa iyang kandidatura niadtong higayona, naglisod mi sa pagsal-ot sa puno kaayo niyang kalendaryo paglibot sa nasud uban ni Senador Mar Roxas.

       Nagpalaban mi sa iyang mga suod ug sa mga suod sa iyang mga suod.  Apan pulos sila nibalibad nga lisod usbon ang iyang mga lakaw.  Kay kinahanglang ipasabot nilang Noynoy ug Mar ang makapakugang nilang panagpares ngadto sa ilang mga dumadapig.  Ug ang Sugbo Oktubre pa nila duawon.

-o0o-

       Mao nga dihang nahinayon ang ilang pagduaw sa Sugbo sa niaging semana, wa na ko mosuway sa pagsal-ot sa puno na kaayong ruta sa duha ka adlaw nilang pagpabilin dinhi.  Labihan na lang nakong kuganga dihang usa sa among mga tigpaminaw nitanyag nga motabang paghikay nga makaduaw si Noynoy sa DYAB Abante Bisaya.

       Sikit gyod tingali sa mga suod ni Noynoy, o ang akong tulomanon maoy ilang napilian nga himoan sa dugang pagpasabot sa iyang kandidatura, kay nibutho man gyod si Noynoy sa among sibyaanan.  Ang tigpaminaw, nga tagduma sa usa sa labing inilang advertising companies, nipasabot nga gitabangan ko niyang makahinabi ni Noynoy kay managsama mig mga pangutana ug panagana sa iyang katakos pagpangu sa nasud.

-o0o-

       Ang igihan nga mga Sugbuanon may igong sukaranan nga mangluod ni Noynoy.  Gawas nga giuna niya pagduaw ang Davao, Bukidnon ug ubang bahin sa Mindanao, ug ang Capiz ug ubang bahin sa Kabisay-an, niuna pa gyod siya pag-adto sa Bohol sa wa pa mopakita sa Sugbo.  Human sa Sugbo, nibalik pa gyod sa Bohol.

       Apan si Noynoy nipapas sa tanang pagduda sa iyang pagtahud sa mga Sugbuanon.  Matod niya mas unang nakaangkon og luna ang Sugbo sa iyang kasingkasing kay sa pagdangop sa iyang inahan, si Cory, sa Carmelite Monastery sa Mabolo sa pag-ulbo sa People Power Revolution niadtong 1986.  Ang Sugbo maoy labing una niyang giduaw human patya ang iyang amahan, si Ninoy, niadtong 1983 pagpasidungog sa mga Sugbuanon nga maoy labing unang nibarug batok sa diktadurang Marcos.

-o0o-

       Duhay akong panagana sa katakos ni Noynoy pagtuman sa iyang gipasalig nga kausaban kon siyay makalingkod sa Malakanyang:  Una, ang ka-wa niyay napasar nga balaodnon isip kongresista ug senador; ug ikaduha, ang kapakyas sa iyang pamilya pag-apud-apod sa Hacienda Luisita ngadto sa mga mag-uuma.

       Gipahibawo ko niya sa iyang pagbarug sa Kongreso alang sa tawhanong katungod, pagsubasta sa binilyon ka pesos nga tinuig nga pagpamalit og lubricants ug pagtugyan sa maintenance sa infrastructure projects ngadto sa samang kontraktor aron pagtino sa kalidad sa trabaho.  Di na atraso ni Noynoy nganong wa ibandilyo sa media ug wa magtagad ang publiko sa iyang mga kawsa.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com