LIBAT SA EVAT
Dalia rang nilubad sa Malakanyang. Usa ka adlaw human subling gipasidan-an ang mga kompaniya sa lana nga ablihan ang ilang mga libro tungod sa kalit nga pagpasaka og P1.50 matag litro sa kruso ug P1 matag litro sa gasolina ug kerosene atubangan sa dakong pagtidlom sa presyo sa lana sa merkado sa kalibotan, nilikoy dayon ang palasyo. Sama sa naandan.
Sa wa pa maablihi bisag usa ka pahina na lang ang mga libro sa Petron, Shell, Chevron ug ubang kompaniya sa lana, ang Malakanyang nipili pagbanghag ni Energy Secretary Angelo Reyes. Nga ilang giawhag nga mag-proactive aron nga di na makugang ang mga konsumidor sa sunod nga hugna sa usbaw.
-o0o-
Ang Malakanyang morag tag-iya sa bangis nga iro nga nakapaak og gamayng bata. Kay di man makahimo pagsukmat sa iro sa way pagrisgo nga maoy sunod nga hambaton, ug kay di man sab maayong tan-awon nga ang inosenteng bata mao pay tiwasan sa pagtulisok, ang kanal na lay gisukmatan. Kon di pa tungod sa kanal, makadagan unta ug di madisgrasya ang bata.
Labihang layoa gikan sa ilang hudlat sa mga kompaniya sa lana, nga labihang dugaya na nilang gihimo apan wa ta pahibaw-a unsay sangpotanan hangtod karon, ngadto sa pagtumbok nilang Reyes nga maoy napakyas pagpasidaan sa mga konsumidor. Maayo na lang nga di ta sama ka-way hanaw sa way buot nga bata.
-o0o-
Sa tinuod nga kalibotan, di lang ang kahadlok nga hambaton ang nag-aghat sa Malakanyang pagdapig sa bangis nga iro. Kon dili may bahin diay sa makalilisang nga ginansiya matag higayon nga magpabusdik ang tampalasang mananap. Basaha ni ug hilak:
· Segun sa Department of Energy, ang Pilipinas mokonsumo og 331,000 ka baril sa lana matag adlaw;
· Mokabat og 158.76 litros ang matag baril sa lana;
· Matag litro sa lana patongan og 12% nga Evat (expanded value added tax);
· Matag saka sa presyo sa lana, moburot ang Evat nga makolekta sa kagamhanan; busa
· Kinsa may makabasol sa Malakanyang nga di ganahang maibanan ang Evat nga makaw… aw makolekta diay?
-o0o-
Kon atong ikuridas nga tag P28 ang matag litro sa lana, mokolekta ang kagamhanang Arroyo og P176 milyones (ang hingpit nga numero, kon ganahan kang mobasa: P176,566,522.00) matag adlaw. Sa ato pa, P5.2 bilyones (P5,296,995,648.00) ang masapi sa kagamhanan matag buwan. Nga sa ato pa gyod, ang tinuig nilang koleksiyon sa Evat gikan sa lana mokabat og P63.6 bilyones (P63,563,947,776.00).
Kon nalibat kang nagbasa sa tanang numero sa ibabaw, wa ka mag-inusara. Mas nalibat ang nakahikap gyod sa kuwarta nga mao ang mga nagtungkawo sa Malakanyang. Sa ilang kalibat, pipila ra sa Eva tang nahibalik sa mga magbubuhis. Ang labing daghan gikahadlokang nitulipsay sa pribadong mga bolsa. [30] leo_lastimosa@abs-cbn.com