Thursday, May 14, 2009

Arangkada of Leo Lastimosa for May 15, 2009

              PILPIL SA KILKIL

 

            Gawas sa kapakyas pagpatin-aw sa eskandalo nganong ang Pilipinas maoy usa sa labing taas og bayad sa voice calls ug text messages, ug sa pagtuon nga nagbutyag nga wa diay gasto ang mga kompaniya sa telepono bisan usa ka dako sa pagpada sa text messages, niay laing binuang sa telcos nga gipasagdan lang sa kagamhanan sud na ron sa daghang katuigan:

            Ang Smart Communications, Globe Telecom ug Sun Cellular igo ra diay nga motaho ngadto sa Bureau of Internal Revenue (BIR), National Telecomunications Commission (NTC) ug Securities and Exchange Commission (SEC) pilay ilang kita.  Apan ang tulo ka buhatan way paagi pagsusi sa katinuod sa pangangkon sa higanteng mga kompaniya.

                        -o0o-

            Sa ato pa, ang banabana nga duha ka bilyon ka text messages ang mapada dinhi sa Pilipinas matag adlaw ila ra sa mga kompaniya sa telepono.  Way dag-anan ang BIR, NTC ug SEC kon mas daghan pa diay ang text messages nga angayng buhisan.  Labaw nang inutil ang kagamhanan sa pagtino pila gyod ang kita sa telcos sa mas mahalon nilang voice calls.

            Mao diay nga ang telcos, bisan sa kalibotanong krisis sa ekonomiya, nagpabilin nga maoy labing malambuon nga mga kompaniya.  Tungod sa ilang kadagko, nga nakapaburot sab pag-ayo sa ilang influencia sa politika, ang mga opisyal sa kagamhanan nangiyugpos lang atubangan sa sibaw nga mga pagduda nga nangilkil sila sa kabos nga mga konsumidor.

                        -o0o-

            Di ikahibung nganong wa kalusot ang nahaunang mga pagsuway pag-iban sa bug-at nga palas-unon sa mga konsumidor, sama sa balaodnon nga gipasaka ni kanhi kongresista Clavel Asas-Martinez sa ikaupat nga distrito sa Sugbo nga ang bayranan sa voice calls ipasikad sa matag gutling di sa matag gutlo.  Bisan ang pagarpar sa SONA ni Pres. Arroyo nga 50 sentabos na lang ang matag text way pupanaganang gibasura sa telcos nga kasamtangan lang nilang promo.

            Unsay kahigayonang mosalir ang bag-ong salida sa mga politiko?  Sama sa singko sentabos nga buhis sa matag text?  Ug pagbutang og metro sa cellphones aron matarung pagkuwenta ang buhis nga ipahamtang ang telcos?

                        -o0o-

            Hapit nang piniliay.  Matag ingon ining higayona, mokisaw dayon ang mga politiko pagtay-og sa dagkong mga magpapatigayon nga maoy naa sa posisyon pagtabang sa makalilisang nga gasto sa ilang mga kandidatura.  Maong lisod tuohan nga tsamba lang nga gihingusgan sa mga politiko ang karaan-ug-kadaghan-na-subli-sublia nga pasidaan pag-utingkay sa mga libro sa higanteng mga kompaniya sa lana ug telcos.

            Mao nga ayaw na lang pagpaabot nga may mahitabo ning ilang mga hudlat.  Gawas lang kon magkahiusa ug magpakabana ang mga konsumidor.  Inay maghinan-aw lang sa mga politiko pagpanguwarta sa mga kompaniya nga dugay nang nagpahimus nato, hain may mas maayo kon gamiton ang atong gahom pagpilpil sa ilang way kinutobang pangilkil?  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com