Sunday, October 07, 2007

Arangkada for October 8, 2007

        TABANG OG SIMHOT

 

        Ang pagkahilo sa mga tinun-an sa Madridejos sa isla sa Bantayan sa amihang Sugbo sa niaging semana nga gibasol sa candies gikan sa China nakapabisto na sab sa makausa pa sa kahuyang sa buhatan sa kagamhanan nga gitahasan pagpanalipod sa kahimsog ug panglawas sa atong katawhan.  Ang Bureau of Food and Drugs (BFAD) igo lang nidawat sa samples sa ube milk candies nga nahipos sa lokal nga mga opisyal sa Madridejos ug silingang lungsod sa Bantayan dayong pasa ini ngadto sa ilang ulohang buhatan.

        Maayo pa si Konsehal Emie Mates Gabito, ang pangu sa health committee sa Sangguniang Bayan sa Madridejos, kay nakabantay na nga aslom ug isog kayo og baho ang candies nga diriyot gani siya malipong bisan igo lang nisimhot.  Apan ang lokal nga mga kawani sa BFAD, bisan sa tanan nilang kasinatian ug pagbansay-bansay pagsusi sa mga produkto sa tambal ug pagkaon, di kadason sa nabantayan ni Gabito kay magpaabot pa unsay isulti sa ilang laboratoryo sa kaulohan.

-o0o-

        Ug kon nagtuo kang may resulta nang laboratory examination sa BFAD sunod semana, maayo tingaling dugangan pag inat ang imong pailob.  Kay mahimong abtan pag mga buwan.  Mahimo ganing siyam-siyaman.  Sama sa gihiling nga mga pagkaon gikan sa China human gipakuha ang White Rabbit candies ug ubang pagkaon nga nakaplagang makadaot sa panglawas sa mga konsumidor pipila ka buwan nang nilabay.  Hangtod karon, nakatag-an ka, wa pay resulta.

        Makatabang untag dako kon nahuman pa dayon ang BFAD laboratory sa Sugbo nga naa tukora atbang sa ABS-CBN Cebu Broadcast Complex sa Jagobiao, Mandaue City.  Di na unta ta moapil sa taas nga pila sa mga laboratoryo sa Manila o sa bag-o lang natukod nga laboratoryo nila sa Davao, nga nakauna na hinuon nato.  Apan ang nahuman nang building ug ang nabansay-bansay nang mga kawani wa pa kapusli hangtod karon.  Kay, panggunit daan sa imong lingkoranan, nakalimtan pagpalit ang mga kahimanan sa laboratoryo.

-o0o-

        Ang ka-way laboratoryo usa lang sa mga suliran nga nakapainutil sa BFAD dinhi sa Sugbo ug sa Central Visayas.  Maihap ra sa tudlo ang gidaghanon sa ilang mga kawani.  Kuwang nang daan pagtino sa kaluwas sa mga produkto sa tambal ug pagkaon sa mga dakbayan ug kalungsoran sa Sugbo, unsa na kaha intawon sa silingang mga lalawigan sa Bohol, Negros Oriental ug Siquijor?

        Maong sundon na lang nato si Konsehal Gabito.  Simhuton na lang natong daan ang mga pagkaon alang sa atong mga bata ug ubang mga sakop sa pamilya.  Maayo na lang nga naluwas ang tanang 37 ka tinun-an sa Madridejos nga nakatambong sa birthday party nga nanghatag sa gidudahang makahilong candies.  Kon di ta motabang og bantay, tingalig di sama kasuwerte ang sunod nga mga biktima.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Saturday, October 06, 2007

Arangkada for October 7, 2007

        LINIGWATAY SA GAHOM

 

        Usa sa mga hinungdan nganong nagpabilin pa sa Malakanyang si Pres. Arroyo hangtod karon, kapin na sa duha ka tuig human sa pag-ulbo sa Hello Garci scandal, ug bisan sa nagsunudsunod nga mga eskandalo nga nihamok sa iyang pamunoan, nga ang labing uwahi ug usa sa labing dako mao ang NBN sa ZTE Corp., mao ang iyang kanunayng pag-una og pipila ka lakang kay sa oposisyon.

        Ambot unsa say nahitabo sa oposisyon, tungod ba kay utro sang nag-ilogay sa gahom, o kay ang katuyoan di lunsay nga kausaban alang sa katarung kon dili aron lang mahibalik sila sa gahom ug makabuylo na sab sa naandang pagpangawat, kanunay lang sab nga naabtikan sa palasyo.  Ang labing uwahing kontrobersiya way kalainan.

-o0o-

        Ang pagkabisto sa gipasangil nga kalambigitan sa labing dagkong mga opisyal sa kagamhanan----gikang kanhi Comelec Chairman Benjamin Abalos ngadto na nilang First Gentleman Mike Arroyo ug ni Pres. Arroyo mismo----nga nakamugna og dakong kang-a sa alyansa ni Arroyo uban ni House Speaker Jose de Venecia, kansang anak maoy nagbisto sa kahiwian, nakapahinog na unta sa sitwasyon sa pag-impeach ni Arroyo sa House of Representatives.

        Apan human sa bukas nga pasidaan sa mga sakop ni de Venecia nga ma-impeach ang presidente kon ilusad ang kudeta batok sa ilang pinangga nga speaker, nagbaha dayong impeachment complaints nga gidudahang gipasiugdahan sa Malakanyang, kansang katuyoan klaro nga panlawgaw lang sama sa gihimo ni Atty. Oliver Lozano sa nangaging nabulilyasong impeachment complaints.

-o0o-

        Naneguro ang Malakanyang pagpiang nang daan sa bisan unsang lab-as nga impeachment complaint batok ni Arroyo bisan sa kabugnaw sa mga lider sa oposisyon paglusad og laing impeachment proceedings human sila nangapaso sa niaging duha na ka tuig.  Ang mga nakahunat na pagdagan pagka-presidente sa 2010 hadlok nga molampos ang impeachment, makalingkod si Bise Pres. Noli de Castro ug masubli ang ilang kapalaran sa 2004 kay mas lisod kon incumbent ang ilang ikabangga tulo ka tuig gikan karon.

        Sa kasamtangan, nagsugod nang palasyo pagronda sa pundok ni de Venecia.  Tugbangan og mas dagkong panghaylo ang bisan unsng utang kabubut-on sa mga kongresista sa naapiki nilang lider.  Ang alas sa Malakanyang mao nga wa igdungog ang mga kongresista sa lig-on nga pagbarug sa prinsipyo.

-o0o-

        Di pa hinuon angayng mag-piyesta na si Arroyo sa pagkasubli na sab sa kapakyas sa oposisyon pagpalagpot niya niadtong 2005 ug 2006.  Kay ang iyang mga alyado nangandam na sab alang sa 2010.  Kon di kamaong moduwa sa iyang baraha, mahimong di lang si de Venecia ang mobukubuko ni Arroyo.

        Maghinan-aw ba lang gihapon ta sa linigwatay sa atong mga pangu?  Mangiyugpos ba lang gihapon sa daplin?  O pahibaw-on ang tanang hingtungdan nga andam na tang mosakmit pagbalik sa gahom pag-umol sa atong ugma?  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Friday, October 05, 2007

Arangkada for October 6, 2007

       PABUROT SA DENGUE

 

       Wa na kong kasabot nganong hangtod karon may lokal lang gihapong mga opisyal nga mamugos paggamit og kemikal sa kampanya batok sa dengue bisan sa pasidaan sa Dept. of Health ug ubang mga eksperto nga, gawas nga di ni epektibo batok sa mga lamok nga nagda sa makamatay nga sakit, makadaot pa gyod sa mga molupyo nga makasingo sa hinungaw sa fogging o spraying operations.

        Di na silang kapasalipod sa panagang nga gihimo lang ang tanang paagi pagbadlong sa hulga sa kahimsog sa mga molupyo.  Mas katuohan ang pasangil nga ang ilang kahangol sa dagkong komisyon gikan sa mapahimuslanong suppliers maoy nakapakubol sa ilang papating.  Bahala na kon inay makapawa sa dengue makamugna na hinuon og lain pang seryusong hulga sa panglawas sa tinuorayng mga tag-iya sa buhis nga ilang giusik-usikan.

-o0o-

        Aron pagmatuod ngadto sa tanang hingtungdan nga di pa hingpit ang kahinog sa ilang kabuot, may mga opisyal pa gihapong makaako pagpahid ngadto sa mga molupyo nga maoy namugos og fogging operations.  Maong isip suluguon sa lungsod wa silay laing mahimo gawas sa pagtuman sa gusto sa mga molupyo kansang kahadlok sa dengue mahupay lang kon makakita sa mag-utbo nga aso ug makadungog sa singgaak sa bomba sa fogging operations.

        Mora gyod silang mga kiko nga nawad-an og pangutok ug dila sa pagpasabot nga ang fogging ug spraying operations igo lang makabugaw apan di makapatay sa lamok nga nagda og dengue.  Nga mahimong molapad hinuon ang mga dapit nga maigo sa dengue kay igo ra mang mamalhin ang mga lamok sa kasilinganang mga dapit.  Ug mamalik ra sab human sa fogging.

-o0o-

        Ambot nganong bukid kaayo sa buot sa mga politiko ang pagtudlo sa mga molupyo sa labing epektibong paagi pagpapas sa hulga sa dengue nga mao ang pagpanlimpiyo sa ilang palibot.  Nga maglakip sa matinud-anong paghupos sa ilang mga basura, pagyabo sa tanang pundohanan sa tubig ug paghawan sa agianan sa nabara nilang mga kanal.

        Gawas nga mao ni labing luwas nga paagi----way bisan gamay na lang risgo sa panglawas sa kabataan ug katiguwangan----wa pa gyoy gasto.  Di kinahanglang gahinan og minilyon ka pesos nga buhis sa katawhan.  Nga nagkahulogan sab hinuon nga way tambok nga komisyon nga mabolsa ang mga politiko.

-o0o-

        Maong sa sunod higayon makakita ka og mga politiko nga maoy mangunay pagpasiugda og fogging ug spraying operations sa inyong mga dapit, ayaw panagana pagbadlong niya pinaagi sa pagkutlo sa pasidaan sa mga eksperto nga gawas nga way pus makadaot pa gyod ninyo ang iyang binuang.

        Pinasikad sa ilang tubag, masuta nimo kon ang wa ba lang kamatngon sa kasayop sa ilang gihimo, nagpakita ba lang kay hapit nang piniliay, o nakailok gyod og komisyon sa nangalisbong transaksiyon.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Thursday, October 04, 2007

Arangkada for October 5, 2007

          MAS DAKONG KAWAT

 

          Ang pagbarug sa mga magpapatigayon sa Mactan batok sa giingong dagkong kahiwian ni Mayor Arturo Radaza usa ka dakong sukaranan sa pagsaulog.  Human nagpakahilom sa dugayng panahon----mahimong tungod sa ilang pagduko ug pagpaawot sa bisan unsang kagustohan sa mga politiko, o pakigkonsabo gyod gani sa mga palusot ug ubang ilegal nga kalihokan----ang ilang pagtingog ug pagpangisog angayng hangpon sa tanang nagtinguha nga makalingkawas nang nasud ug katawhan gikan sa way kinutoban nga pangurakot ug pagpahimus sa mga namunoan.

          Lahi sa kabos ug kasarangan nga mga magbubuhis, ang mga magpapatigayon nga gipangulohan ni Efrain Pelaez makasukol sa bisan unsang pagpanghasi ug pagpanggukod.   Di sila mahulga nga taktakon sa trabaho.  May igo silang mga guwardiya pagbaraw sa mga armado.  May banggiitan silang mga abogado nga makapanalipod sa ilang mga negosyo gikan sa bisan unsang demolition o closure orders.

-o0o-

          Tungod sa kadagko sa ilang mga patigayon, makalahutay sila pakigsakbang sa mga politiko.   Nga di nang kapatuyang pagpahimus sa ilang mga koneksiyon kay ang ilang mga padrino mahimong nakadawat og amot gikan sa ilang gikabangga nga mga magpapatigayon o managana na sab nga manghilabot kon ang mga magpapatigayon nga gikabangga may mga alyado nga mas dagko pang mga magpapatigayon nga mas dagko pag amot sa mas dagko nilang kampanya.

          Ang padrino, bisan utrong mapahimuslanon sa gahom segurista sang dako, di sab sa tanang higayon nga modupa sa maapiki niyang mga alyado.   Di na lang mag-apil-apil kon lig-on kaayo ang mga ebidensiya batok nila.  Labi na kon wa na siya magkinahanglan sa ilang suporta.   Kay human nang piniliay.  O hapit na mapupos ang iyang termino.  O di na siyang kapapili pag-usab.  O nakakuha na sa suporta sa kaatbang nga mga politiko.  O gamay rang girepresentahan nga mga botante nga mahimo rang tapakan sa mas kasaligan niyang mga itoy.

-o0o-

          Apan kon nagtuo ang mga magpapatigayon nga ang ilang bag-ong nakaplagan nga kaisog ug panaghiusa makatino na nga mapabilanggo ang mga politiko nga ilang gipasanganginlang dagkong kawatan, may daotan kong balita alang nila.   Mahiagom sila sa samang buslutong sistema nga maoy nakapawong sa kadasig sa kabos nga mga magbubuhis sa pagpangandoy nga ang balaod makapalig-on sa ilang mga reklamo batok sa mga kukhan.

          Ang buhatan sa Ombudsman nga ilang gilaoman pag-ayo nga makatabang sa ilang kawsa di madasigon ang track record.   Gawas ni kanhi presidente Joseph Estrada, wa pay napabilanggo nga dagkong isda hangtod karon.  Kasagaran, maayo lang sa sugod.   Apan molikoy ug di nang kalahutay sa pagtiwas sa kaso.

          Laing dakong hagit mao ang pagmatuod nga matinud-anon ang pagbatok sa kahiwian.   Nga di lang sila kutob sa mga politiko nga garapal nang nangilkil.  Nga makadut sab sa ilang alyadong mga politiko nga mas maru ug mas dakog kawat.   [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Wednesday, October 03, 2007

Arangkada for October 4, 2007

          PULOS NAGBUDHI

 

          Ang mga higala ni Sr. Insp. Jose Liddawa Jr. masaligon nga di siya matangtang sa katungdanan.  Alang nila gamay rang iyang atraso:  Ang hubog nga pagmaneho sa iyang sakyanan.   Matod nila ang pagkabangga sa sakyanan ni Liddawa sa sakyanan sa ABS-CBN mapapas pinaagi sa pagbayad sa kadaot nga gibanabanang mokabat og kapin sa P100,000.   Ug nga ang iyang pagpanguna pagsukmag ni Joel Noel mapapas sa mas dakong bun-og nga iyang nahiagoman dihang gitabangan og kulata nilang Joel, Ramil Paican ug Samuel Trangia.

          Sa pikas nga bahin, ang mga nakaila nilang Paican, Noel ug Trangia, nga naglakip sa labing makiangayong mga sakop sa media sa Sugbo, gibug-atan ra sa silot nga gipahamtang sa ABS-CBN management nga pagtangtang nila sa katungdanan.   Matod nila ang mas grabeng pagbawos nilang Liddawa ug ang gipasangil nga pagpamakak nilang Paican ug kaubanan nanukad sa determinado nilang paningkamot   pagpanalipod sa ilang kaugalingon.  Busa suspenso ra gyod unta ang labing tukma nga silot.

-o0o-

          Ang mga higala ni Liddawa nakalimot nga dako siyang opisyal sa kapolisan nga maoy gitugyanan sa pagpanalipod di paghasi sa katawhan ug gitahasan sa pagpatuman di paglapas sa mga balaod.   Ang gihimo ni Liddawa di kasarangan nga pagpahimutang sa kakuyaw sa mga sakyanan ug mga motorista nga gikasugat sa ka-wa na niyay tarung panimuot tungod sa labihang kahubog ug sa pag-ikis-ikis sa kolorum kay wa marehistro niyang sakyanan niadtong kadlawon sa Septiyembre 18.

          Ang pagbarag-barag, pagsiyagit-siyagit ug pagpanukmag ni Liddawa, nga nabantang sa nasudnon ug kalibotanong telebisyon, mao ang bangis nga pagbudhi sa iyang katungdanan, pagpakauwaw sa tibuok kahugpongan sa kapolisan, pagdagmal sa mga magbubuhis nga maoy naghatag sa iyang suholan ug, labaw sa tanan, pagyatak sa kabalaanon sa balaod kansang pagpatuman maoy labing dako niyang kapuslanan.

          Sa laktod, way kalainan si Liddawa, mahimo ganing molabaw pa, sa labing bangis nga mga kriminal nga iyang gigukod.   Busa wa siyay katungod nga magpabiling sakop sa kapolisan.

-o0o-

          May abundang mga sukaranan ang mga naluoy nilang Paican, Noel ug Trangia.   Kapanalipdan ang ilang pagkulata ni Liddawa (mobawos man ganing bugha, sila pa kaha?) ug bisan ang pagtago sa footage ikapatin-aw sa kakuyaw sa ilang kasinatian ug kahadlok sa kadako sa ranggo ug kadaghan sa mga sakop ug kaubanan ug kataas na sa kasaysayan sa mga pangabuso sa badlungon nga kapolisan.

          Apan nakalimot sila sa trabaho nilang Paican ug kaubanan.   Gitahasan sila sa pagbugtaw ug pagsangyaw sa kamatuoran.  Ang ilang suholan ug mga benepisyo naggikan sa patigayon nga nanukad sa pagsalig sa katawhan.   Kon mohunong na sila pagtug-an sa kamatuoran, mahanaw ang pagsalig sa katawhan ug maibanan kon di man hingpit nga mawa ang kapuslanan di lang sa sibyaanan kon dili sa tibuok industriya nga ilang gialagaran.   [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Tuesday, October 02, 2007

Arangkada for October 3, 2007

       HAIN ANG HUSTISYA?

 

       Buotan si Sr. Insp. Jose Liddawa Jr.  Mao nay sulti sa suod niyang mga higala.  Bisan nakita na sa tibuok Sugbo, ug bisan sa tibuok nasud ug kalibotan, ang iyang pagbarag-barag, pagsiyagit-siyagit ug pagpanukmag human nangilog og lane ug nakabangga og laing sakyanan kay hubog nga nagmaneho sa wa marehistro niyang awto.

        Buotan sab silang Ramil Paican, Joel Noel ug Samuel Trangia.  Mao nay pasalig sa suod nilang mga higala.  Bisan nakita na sa tibuok Sugbo, nasud ug kalibotan ang gitagoan nga bahin sa footage nga mas grabe ang ilang bawos----gitabangan nila pagkulata si Liddawa hangtod nga nahagba sa dan ug gisukmag ug gigukod pa gyong ig-agaw sa opisyal nga igo lang untang niuwang nila.

-o0o-

        Maong way bisan usa sa ilang mga higala nga nakaandam sa sunod nga nahitabo nila.  Si Liddawa gisuspenso na ug posibleng matangtang gyod sa katungdanan.  Samtang silang Paican, Noel ug Trangia pormal nang gitunolan sa ABS-CBN Broadcasting Corp. sa ilang termination order niadtong Lunes sa gabii.

        Silang Liddawa, Paican, Noel ug Trangia nanambong og buwag nga parties niadtong gabii sa Septiyembre 17:  Si Liddawa sa usa ka birthday party; silang Paican ug kaubanan sa opening party sa Press Freedom Week.  Gidudahan nga pulos sila nakainom, bisan silang tanan niinsistir nga di sila hubog, dihang nagkatagbo ang ilang mga dan sa kadlawon na sa Septiyembre 18.

                -o0o-

        Si Liddawa maoy klarong sad-an sa bangga.  Napamatud-an sa footage sa ABS-CBN, bisan dihang napakita na ang bahin nga gitagoan nilang Paican, nga si Liddawa ang nanguna pagsukmag ni Noel.  Gipasanginlan sab hinuon si Noel nga nanungog niya.  Busa si Liddawa nag-atubang karon og summary dismissal proceedings.

        Silang Paican ug kaubanan gitangtang di tungod sa ilang pagbawos ug pagkulata ni Liddawa kon dili tungod sa giisip nga salang mortal sa industriya nga ilang gialagaran----ang ilang pagtago sa footage ug sa kinatibuk-ang panghitabo gikan sa kadagkoan sa ABS-CBN management nga nihatag nila sa tanang higayon pagtug-an sa kamatuoran.

-o0o-

        Si Liddawa giingong nagsugod og huboghubog tungod sa suliran sa pamilya.  Silang Paican ug kaubanan nipasabot nga gitagoan nilang footage tungod sa kahadlok nga sa kadako sa ranggo ni Liddawa panimaslan sila sa iyang mga sakop ug kaubanan.

        Apan nakalapas sila sa mga lagda sa masig nila ka kahugpongan.  Bisan bangis ang mga lagda atubangan sa ilang kabuotan, kinahalanglan nga ipatuman.

Di hinuon kapugngan ang mga tawo nga mangita sa hustisya ug kaangayan.  Hangtod nga ang mga mas dagko ug mas gamhanan kay nilang Liddawa, Paican, Noel ug Trangia magpabiling kublan ug di madutlan sa mga lagda nga nagdili ug nagsilot sa mas dagkong krimen sa pagpahimus sa katungdanan ug pagpangyatak sa tawhanong katungod sa kinabag-an.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Monday, October 01, 2007

Arangkada for October 2, 2007

          ALAS BATOK GLO

 

          Human sa resignasyon ni Comelec Chairman Benjamin Abalos, nagsugod dayon ang linigwatay kinsay makakuha sa iyang pagpaluyo sa mosunod nga mga adlaw.  Ang mga kaatbang ni Pres. Arroyo, samtang niangkon na og kadaogan sa pagkanaog ni Abalos, klarong wa matagbaw sa iyang ulo.   Determinado silang mokuha sa mas dakong premyo ning pagkabisto sa labing uwahing eskandalo sa pamunoang Arroyo.

          Nakabuylo dayon ang pagpangulitawo sa oposisyon ni Abalos.   Nga gisugdan ni Senador Aquilino Pimentel Jr. pinaagi sa iyang pangandoy sa niaging semana nga si Abalos maoy motiwas sa expose nga gisugdan nilang Jose de Venecia III ug kanhi Neda director general Romulo Neri aron mahibaw-an ang tanang palusot sa transaksiyon sa NBN ug ZTE Corp.   Si kanhi presidente Corazon Aquino maoy usa sa labing unang nakaduaw sa pinuy-anan ni Abalos sa Mandaluyong.  Gipangagpas nga di lang ang pagtudlo ni Aquino kang Abalos isip OIC sa Mandaluyong niadtong 1986 ang ilang gipanagsultihan.

-o0o-

          May sukaranan nga mabalaka si Pres. Arroyo.   Kana kon tinuod ang pangangkon sa Malakanyang nga way kasayuran ug busa nakugang pag-ayo si Arroyo sa resignasyon ni Abalos.  Gipangagpas nga manlimbawot ang tangkugo sa taga palasyo kon madutlan si Abalos sa pangintriga sa oposisyon siyay gisakripisyo aron makalingkawas ang presidente gikan sa $329 milyones nga eskandalo.

          Di mabasol ang oposisyon nga magsugod na pag-umol sa labing tam-is nilang damgo sa kausaban sa nasudnong liderato.

          Kon mobalitok tuod si Abalos, hingpit nga matay-og ang Malakanyang.   Kon, inay makatabang og sagang, modason na hinuon si Abalos sa mga pasangil sa kahiwian nilang de Venecia ug Neri ug iduhig ang mas dagkong mga isda sa nangalisbong transaksiyon, higanteng labad sa ulo ang mokuyanap sa kadagkoan sa pamunoan.   Mas dako ang ilang suliran kon ipakapin ni Abalos pagkumpisal ang tinuod niyang papel sa Hello Garci scandal sa piniliayng presidensiyal niadtong 2004.

-o0o-

          Apan ang nagda sa tanang alas mao lang gihapon si Pres. Arroyo.   May sukaranan ang pagduda nga ang resignasyon ni Abalos, human sa hugot nang pagtak-om ni Neri, makasablig og bugnawng tubig sa nag-alintabong mga pakisusi sa eskandalo.   Ang pagbasura na sa impeachment complaint batok ni Abalos sa Kongreso mahimong manakod sa buwag nga imbestigasyon sa Senado.  Ug makalingkawas na gikan sa dugang pagkuti-kuti ang presidente ug First Gentleman Mike Arroyo.

          Sa pikas nga bahin, mahimong di na silang Abalos, Neri ug de Venecia ang labing dakong hulga sa pamunoang Arroyo.   Kon dili ang lagda na sa kinaiyahan nga way tinagoan nga katabonan hangtod sa kahangturan.  Kay way laing katin-awan nganong human napahilom na unta nabanhaw na sang Hello Garci ug napun-an pa sa NBN-ZTE.   Kay kon nagdamgo si Arroyo nga mahilom lang ang mga pangutana bisan di niya tubagon, nagmata lang siyag buntag.  [30]   leo_lastimosa@abs-cbn.com

Sunday, September 30, 2007

Arangkada for October 1, 2007

       INSULTO NI NERI

 

       Pipila ka adlaw sa wa pa siya moatubang sa Senado, si kanhi Neda director general Romulo Neri nipasidaan nga ang iyang testimoniya mahitungod sa NBN scandal mahimong makatay-og sa pamunoan ni Pres. Arroyo.  Nabalaka siya nga ang kasayuran nga iyang itug-an sa mga senador makaaghat sa katawhan pagpanggawas na sab sa kadalanan.  Wa hinuon siya magtuo nga ang usa lang ka testimoniya makausab sa sistema nga maoy nakapasiaw pag-ayo sa pangurakot sa nagkalainlaing mga transaksiyon sa kagamhanan.

        Ang kabug-at sa pasidaan ni Neri wa motakdo sa iyang gipanulti sa Senado sa niaging semana.  Ang dakong haw-ang gisuwayan niya pagtapak pinaagi sa paggamit sa "executive privilege" sa presidente aron pagtubag sa mga pangutana mahitungod sa tinuorayng papel ni Arroyo pagpalusot sa nangalisbo nga transaksiyon.

-o0o-

        Ang wa mahibaw-i sa katawhan nga nagtutok sa kalibotanong telebisyon nga nagsibya sa tibuok adlaw niya nga testimoniya mao nga nagkurog si Neri nga nitambong sa executive session sa mga senador human tak-opi ang ikatulong hugna sa imbestigasyon sa eskandalo niadtong Miyerkules.  Gidudahan nga ang iyang pagkuray di lang tungod sa iyang takig sa hilanat kon dili tungod sa nabistong pagpaniid ug pagsunudsunod sa Malakanyang sa iyang matag lakang:

·         Gidugangan ang iyang security escorts aron pagtino nga mahibaw-an dayon sa Palasyo ang bisan unsa nga iyang gihimo;

·         Gitawgan siyang Executive Secretary Eduardo Ermita bisan atol sa iyang pagsud sa pansayan sa Senado atol sa paghunong sa husay alang sa paniudto; ug

·         Kalit lang nisud si Budget Secretary Nonoy Andaya sa executive session sa mga senador dihang hapit na gyod unta motug-an si Neri sa kasayuran nga iyang gipasalipdan sa executive privilege.

-o0o-

        Si Neri ligdong.  Apan talawan.  Kon isog pa, niadto ra untang gibisto ang giingong tanyag ni Comelec Chairman Benjamin Abalos pagsuburno niya.  Ug hagbay ra untang nikisikisi dihang gipalusot gihapon ang transaksiyon bisan sa iyang pagsumbong ngadtong Pres. Arroyo sa P200 milyones nga giingong gihaylo ni Abalos niya.

        Mao nga sayon ra alang sa Malakanyang ang pagpawong sa bisan unsang tinguha ni Neri pagtug-an sa tinuod.  Mahimo lang siyang birahon paingon sa UN, suguon paggamit sa executive privilege ug pabantayan ni Andaya aron lang nga di mosuka.

-o0o-

        Si Neri di maoy unang opisyal nga nipiyong lang sa kahiwian sa ilang mga labaw human hapuhapa ang kusi sa ilang konsiyensiya.  Daghan sang ekonomista atol sa diktadurang Marcos nga wa mopiyait sa grabeng kawat sa nasudnong katigayonan hangtod nga uwahi nang tanan.

        Insulto nang daan alang ni Neri nga ang iyang kanhi amo, si House Speaker Jose de Venecia, nga wa igdungog sa kaligdong, ang usa sa nitambag niya pagbarug alang sa kamatuoran.  Labing mainsulto si Neri kon matinuod ang pangandoy ni Pimentel nga si Abalos nay mohukas sa kinatibuk-ang kahiwian kon isakripisyo siya sa administrasyon.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Saturday, September 29, 2007

Arangkada for September 30, 2007

          NINDOT IBALIBAG

 

          Dugay na kong nakadungog sa pasidaan nga ang bag-ong mga teknolohiya may duha ka suwab:   Makaayo ug makadaot; makapaspas ug makalangay; o makapalingkawas ug makagapos.  Bisan sa pipila ka bati nakong kasinatian, sa kinatibuk-an nakatabang ang bag-ong mga teknolohiya sa akong inadlawng mga panginahanglan sa bay ug sa trabaho.  Maong andam na unta kong hingpit nga mosalikway sa pasidaan nga ila ra sa mga tiguwang nga nabiyaan na sa panahon.  Hangtod nga niabot ang bag-o nakong telepono.

          Nahugno na kong daan bisan wa pang kakita sa akong P990i.  Pila ka adlaw human nako pilia gikan sa taas nga listahan nga gitanyag sa among ulohang buhatan, nitidlom pag-ayo ang presyo.  Kay, segun sa mga tindera, way halin.   Kon wa mamalit ang ubang mga tawo, nganong mosuway pa man ko?

-o0o-

          Sa samang semana, gipakita kong Robert Go, PCCI governor alang sa Central Visayas , sa bag-o niyang N9300i.  Itom ang kaha ug de kolor na ang screen.  Gidasig ko niya nga mao toy labing tukma nga ipuli sa nakit-an niyang garas na kaayo nakong N9500.  Ang akong kaubanan sa kompaniya nagkauyon sab pag-order sa N91.  Ug ang akong kaubanan nga nahutdan na sa N91 (kay labihang daghanang nag-apas sa 4 gigabytes nga memory) gipahibawo nga ang N9300i naapil na sa labing bag-ong listahan sa mga telepono nga among kapilian.

          Nagkara-kara dayon ko pagsusi mailisan pa ba ang unit nga akong gi-order.   Giingnan lang ko nga kay nakapirma na man ko sa mga dokumento ipatuman nang lagda nga, "Take it or take it."  Maong magul-anon ug puno sa kahadlok ug kabalaka kong nagpaabot sa usa sa labing ngiob nga mga adlaw sa akong kinabuhi.

-o0o-

          Dihang niabot nang telepono sa niaging semana, mora kong nagtan-aw sa pagdahili sa bukid nga dugay ra nakong nahibaw-an apan wa koy mahimo pagpugong ni paglikay, natinuod ang tanan nakong kahadlok:

·        Unom ka pislit ang gikinahanglan sa di pang ka-text kon itandi sa duha lang sa akong karaang telepono;

·        Nikaging dayon dihang nisuway kog abli human sa walo ka pislit sa iyang software sa document, sa karaang telepono ma-abli ang document sa usa ka pislit;

·        Kinahanglang mag-charge sa baterya matag adlaw, usahay kaduha sa usa ka adlaw, ang karaang telepono molahutay og hangtod sa tulo ka adlaw; ug

·        Ang akong giapas nga wifi capability way pus kay nihit na kaayong libre nga wifi spots sa Sugbo karon.

-o0o-

          Ang nakahingpit sa akong pagmahay mao ang kalisod pagbalhin sa akong phone book.  Kinahanglang tagsa-tagsaon nako ang kapin sa libo na ka contacts.

          Maong kon nanawag mo ug wa nako matubag, pasayloa.  Mahimong wa pa nako mabalhin ang inyong ngan.  O naatlan lang nga wa ko ganahing mopunit sa teleponong lisod kaayong higugmaon.  [30]   leo_lastimosa@abs-cbn.com

Friday, September 28, 2007

Arangkada for September 29, 2007

       ATONG MGA PINILI

 

       Abunda ang mga sukaranan sa pagsaway sa mga imbestigasyon sa duha ka bay balaoranan sa Kongreso.  Ang labing dako mao nga masulub-on silang mga pahinumdom sa kasaypanan sa mga botante sa pagpili sa kinabag-an sa ilang mga senador ug mga kongresista.  Matag buka sa baba nilang Loi ug Jinggoy Estrada ug Jamby Madrigal, matag siyagit ni Didagen Dilangalen ug matag panghuy-ab nilang Bong Revilla ug Lito Lapid, mahugno tang tanan ug bukotan sa kauwaw nga ang masulub-ong kalidad sa liderato ning nasura nagrepresentar na sa ang-ang sa atong pagpanginlabot ug pagpakabana.

        Ang ilang insultohay, sapaway, binangilay, bukubukohay ug, labaw sa tanan, kataphaw sa sinultihan ug panghunahuna maoy hulagway sa laksot nga sistema nga nilansang sa nanggungis nang mga kawatan sa gahom batok sa mga ligdong nga nangahas unta apan, apan tungod sa katarung ug ka-way nahot, napakyas pagbutang og kinutoban sa ilang pagpahimus ug pagpakauwaw.

-o0o-

        Ang mga magbabalaod kansang katakos, kinaadman ug kasinatian nahinog na unta sa kataas na sa ilang pangatungdanan sa kagamhanan napakyas sab pagbawi sa kaligdong sa nangalisbo nang institusyon:

·         Si Nene Pimentel wa pang kadawat sa kaparotan sa iyang anak nga si Koko ug modiretso nag ambak pagtuo sa text messages batok sa iyang mga kaatbang;

·         Si Joker Arroyo nipalabi na lang paggakos sa mga kukhan tungod lang kay wa mo-amen niya ang bag-ong nisulpot nga nipunit sa iyang naandang kampanya batok sa pangurakot ug pagpanikas;

·         Si Miriam Defensor Santiago molikoy lang gihapon matag karon ug unya;

·         Si Richard Gordon nga mas ganahang mangutingkay sa karaang mga atraso kay sa bag-ong eskandalo nga ilang gisusi; ug

·         Juan Ponce Enrile nga bisan Katolikong dako makaaghat nimo pagpangandoy nga makapirma nang tanang wait.

-o0o-

        Apan tungod ug alang sa kaangayan, di tanang sakop sa Kongreso ang nagpakauwaw.  Ang mosunod makapahuyang sa panulisok nga lunlon nang alkitran ang atong kaugmaon:

·         Si Manny Villar nakapatug-an ni kanhi Neda director general Romulo Neri sa giingong P200 milyones nga tanyag ni Abalos sa way pagpasaka sa iyang tingog ni pagwarawara;

·         Si Ping Lacson di malalis nga mao lang gihapoy naghupot sa labing lawom nga kasayuran sa mga eskandalo sa NBN ug Hello Garci, sama sa iyang kasuhito ni Jose Pidal;

·         Si Mar Roxas makapapasupot og mga pangutana nga makatusak-tusak ug makapatugpa sa yuta sa nagsapaw-sapaw nga mga panganod sa pamakak sa mga tagduma sa burukrasya;

·         Si Noynoy Aquino nakakumbinser sa tanang hingtungdan nga di showbiz ug pakauwaw ray nakamaohan sa mga anak ni anhing Ninoy; ug

·         Silang Pia ug Alan Peter Cayetano maoy buhi nga mga ebidensiya nga di tanang managparyente sa Kongreso sama og kalidad nilang Loi ug Jinggoy.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Arangkada for September 29, 2007

 

 

       Abunda ang mga sukaranan sa pagsaway sa mga imbestigasyon sa duha ka bay balaoranan sa Kongreso.  Ang labing dako mao nga masulub-on silang mga pahinumdom sa kasaypanan sa mga botante sa pagpili sa kinabag-an sa ilang mga senador ug mga kongresista.  Matag buka sa baba nilang Loi ug Jinggoy Estrada ug Jamby Madrigal, matag siyagit ni Didagen Dilangalen ug matag panghuy-ab nilang Bong Revilla ug Lito Lapid, mahugno tang tanan ug bukotan sa kauwaw nga ang masulub-ong kalidad sa liderato ning nasura nagrepresentar na sa ang-ang sa atong pagpanginlabot ug pagpakabana.

        Ang ilang insultohay, sapaway, binangilay, bukubukohay ug, labaw sa tanan, kataphaw sa sinultihan ug panghunahuna maoy hulagway sa laksot nga sistema nga nilansang sa nanggungis nang mga kawatan sa gahom batok sa mga ligdong nga nangahas unta apan, apan tungod sa katarung ug ka-way nahot, napakyas pagbutang og kinutoban sa ilang pagpahimus ug pagpakauwaw.

-o0o-

        Ang mga magbabalaod kansang katakos, kinaadman ug kasinatian nahinog na unta sa kataas na sa ilang pangatungdanan sa kagamhanan napakyas sab pagbawi sa kaligdong sa nangalisbo nang institusyon:

·         Si Nene Pimentel wa pang kadawat sa kaparotan sa iyang anak nga si Koko ug modiretso nag ambak pagtuo sa text messages batok sa iyang mga kaatbang;

·         Si Joker Arroyo nipalabi na lang paggakos sa mga kukhan tungod lang kay wa mo-amen niya ang bag-ong nisulpot nga nipunit sa iyang naandang kampanya batok sa pangurakot ug pagpanikas;

·         Si Miriam Defensor Santiago molikoy lang gihapon matag karon ug unya;

·         Si Richard Gordon nga mas ganahang mangutingkay sa karaang mga atraso kay sa bag-ong eskandalo nga ilang gisusi; ug

·         Juan Ponce Enrile nga bisan Katolikong dako makaaghat nimo pagpangandoy nga makapirma nang tanang wait.

-o0o-

        Apan tungod ug alang sa kaangayan, di tanang sakop sa Kongreso ang nagpakauwaw.  Ang mosunod makapahuyang sa panulisok nga lunlon nang alkitran ang atong kaugmaon:

·         Si Manny Villar nakapatug-an ni kanhi Neda director general Romulo Neri sa giingong P200 milyones nga tanyag ni Abalos sa way pagpasaka sa iyang tingog ni pagwarawara;

·         Si Ping Lacson di malalis nga mao lang gihapoy naghupot sa labing lawom nga kasayuran sa mga eskandalo sa NBN ug Hello Garci, sama sa iyang kasuhito ni Jose Pidal;

·         Si Mar Roxas makapapasupot og mga pangutana nga makatusak-tusak ug makapatugpa sa yuta sa nagsapaw-sapaw nga mga panganod sa pamakak sa mga tagduma sa burukrasya;

·         Si Noynoy Aquino nakakumbinser sa tanang hingtungdan nga di showbiz ug pakauwaw ray nakamaohan sa mga anak ni anhing Ninoy; ug

·         Silang Pia ug Alan Peter Cayetano maoy buhi nga mga ebidensiya nga di tanang managparyente sa Kongreso sama og kalidad nilang Loi ug Jinggoy.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Thursday, September 27, 2007

Arangkada for September 28, 2007

          NBN WAY PUS

 

          Human hapuhapa pag-ayo si kanhi Neda director general Romulo Neri pila ka adlaw sa wa pa siya moatubang sa mga senador, ang Malakanyang nagsugod nag pasidaan ni Neri unsay iyang dangatan kon mangahas pagbutyag og dugang kasayuran puno sa iyang pagpasangil ni Comelec Chairman Benjamin Abalos nga nitanyag niya og P200 milyones nga suburno kon iyang palutson ang NBN contract sa ZTE Corp.   Human gidayeg ang kayano ug kakugihan ni Neri, nga kuwang na lag diyutay nga ilang ibayaw sa kalangitan, ang mga turutot sa Malakanyang nagsugod na sab og hilabot sa iyang kaligdong.

          Si Executive Secretary Eduardo Ermita nihimakak nga siyay nagsugo ni Neri pagpalaban sa "executive privilege" aron pagsagang sa gipaabot nga magpungasi nga mga pangutana sa mga senador mahitungod sa tinuorayng papel ni Pres. Arroyo pagpalusot sa gikuwestiyon nga transaksiyon.

-o0o-

          Ang nagkapuliki ug nagkasumpaki nga mga reaksiyon sa Malakanyang sa niaging mga adlaw nagpakita nga wa silang kaseguro unsay isulti ni Neri ngadto sa mga senador----kutob ba lang siyang Abalos; o iduhig sab ang presidente?

·         Ang pangugat sa palasyo nga gikinahanglan si Neri sa UN General Assembly sa New York, ug busa di siya makatambong sa imbestigasyon sa Senado, nabisto nga dakong bakak kay wa pa man gani diay maandam ang ni-expire na niyang US visa;

·         Tungod sa lapad nga kahimangod sa nagkalainlaing hut-ong sa katilingban ug sa sibaw nga pasangil nga nagtinguha siya pagpugong sa testimoniya ni Neri, napugos si Pres. Arroyo pagbiya alang sa Estados Unidos nga wa dad-a si Neri; apan

·         Dihang nakaatubang na si Neri sa Senado human nanumpa nga motug-an sa kamatuoran, gipasidan-an dayon nga di niya mahimong ibutyag ang ilang gipanagsultihan ni Pres. Arroyo samtang magpabilin pa siya sa gabinete ug bisan kon wa na siya sa kagamhanan.

-o0o-

          Sa pagpadayon sa imbestigasyon sa Senado gahapon, nga gitambongan na sa tinuod nga mga eksperto, nabutyag ang mas lig-ong mga sukaranan sa mga kabalaka nga ang NBN gawas nga gikurakot di pa gyod makatabang sa nasud ug sa katawhan:

·         Naghinobra ang kapasidad sa pribadong mga kompaniya sa telekomunikasyon nga nagtanyag sa samang teknolohiya sa NBN;

·         Kon ribalan inay sumpayan lang ang natukod nang backbones, mahimong pausbawan pa hinuon ang bayranan sa pribadong mga kompaniya aron mabawi ang dako nilang puhonan;

·         Giaprobahan sa Neda ang NBN nga way tukma ug makuting pagtuon, hingpit lang dayong gituohan ang mga pangangkon sa ZTE Corp.;

·         Tungod sa masulub-ong rekord sa iyang mga patigayon, inay mangunay pagtukod sa iyang kaugalingong broadband network, ang kagamhanan angayng motahas sa pribadong sektor pagpatuman ini; ug

·         Ang bultong konsumo sa nagkalainlaing mga ahensiya sa kagamhanan, mapugos ang pribadong mga kompaniya sa telekomunikasyon sa pagpaubos sa ilang bayranan.   [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Wednesday, September 26, 2007

Arangkada for September 27, 2007

       TANLAG NI NERI

 

       Nakaginhawa og luag si Pres. Arroyo sa gikahinaman nga testimoniya ni kanhi Neda secretary general Romulo Neri atubangan sa Senado mahitungod sa labing uwahing eskandalo nga nitay-og sa iyang pamunoan, ang NBN project.  Si Neri kutob ra sa pagpasangil ni Comelec Chairman Benjamin Abalos nga nitanyag og P200 milyones nga suburno aron iyang palutson ang transaksiyon.

        Nitak-om na si Neri sa mga pangutana kon unsay tinuorayng papel ni Arroyo pagpatulin sa paglusot sa kontrata uban sa ZTE Corp. nga gipirmahan atol sa kataposang pagduaw sa presidente ngadto sa China.  Matod ni Neri gisugo siya ni Executive Secretary Eduardo Ermita paggamit sa "executive privilege" aron nga di mapugos pagtubag sa mga pangutana sa mga senador nga nakumbinser na nga gawas nilang Abalos ug First Gentleman Mike Arroyo apil sang presidente sa anomaliya.

-o0o-

        Apan uwahi nang nahinumdoman ni Neri ang "executive privilege."  Nasulti na niya nga gipahibawo dayon niyang iyang mga abogado ug si Pres. Arroyo sa tanyag ni Abalos.  Apan igo lang siyang giingnan ni Arroyo sa di pagdawat sa P200 milyones.  Ang sunod nga mga lakang ni Arroyo sa kasayuran nga aktibong nangabogar si Abalos alang sa ZTE di mahibaw-an sa katawhan hangtod nga magkauyon ang kinabag-an sa mga senador pagpugos ni Neri pagtug-an sa tanan niyang gitipigan nga kasayuran.

        Si Neri klarong di pa andam nga mobuwag sa Malakanyang.  Nipasabot siya nga isip sakop sa gabinete mapugos siya pagtuman sa mga lagda nga ipakanaog nilang Ermita ug sa presidente.  Ug bisan kon mopahawa na siya sa katungdanan, niinsistir si Neri nga magpabiling "confidential" nga ilang gipanagsultihan ni Arroyo.  Nagmalampuson ang mainampingong maniobra sa Malakanyang pagtago sa kamatuoran sa way paggasto sa konsiyensiya ni Neri.

-o0o-

        Apan si Pres. Arroyo daghang tulobagon:  Nganong wa may gihimo batok ni Abalos?  Nganong bisan sa kasayuran ni Neri, gipalusot mang transaksiyon?  Nganong nisugot man sa pagbasura sa DOTC ug ZTE sa iyang sugo nga ipatuman ang NBN nga way gasto ang kagamhanan?

        Samtang nipasalig si Neri sa mga senador nga way dakong krimen nga nahimo si Arroyo sa NBN, nitug-an sab nga wa siya kuhai og pamahayag sa imbestigasyon nga gimando sa presidente sa pangurakot sa transaksiyon ug ang ubang sakop sa gabinete wa gani kahibawo kinsay mga imbestigador.

-o0o-

        Si Abalos maoy tino nga matagak.  Ang pagkabisto sa daghang tigom nga iyang gipasiugdahan tali sa ZTE ug mga sakop sa gabinete ug ni Jose de Venecia III nakahimong kataw-anan sa iyang panagang nga igo lang siyang nihigop og sabaw sa maong mga tigom.

        Apan si Abalos mat-an pa sa pinya.  Di siya mosugot nga mag-inusarang mohagsa.  Maong kinahanglan siyang duphan sa Malakanyang.  Nga mahimong makapahilom na sab sa eskandalo.  O makapapukan ni Arroyo uban ni Abalos.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Tuesday, September 25, 2007

Arangkada for September 26, 2007

       JONAS UG CARLO

 

       Di ni nila angkunon apan mao ni akong nakita nga gamot nga mga hinungdan sa gikabalak-an sa mga Mandauehanon apan ang labing uwahing mga tilimad-on nagpakita nga hapit na gyod hingpit nga mosilaob ang gubat tali nilang Mandaue City Mayor Jonas Cortes ug Bise Mayor Carlo Fortuna:

·         Si Cortes kumbinsido nga si Fortuna gigamit ug lubay nga nagpagamit sa kampo ni kanhi mayor Teddy Ouano; samtang

·         Si Fortuna kumbinsido nga di andam ug labaw nang di takos si Cortes sa pagduma sa Mandaue.

Maong samtang nindot paminawon ang ilang pasalig nga magtinabangay kon magkaatubangay sila, nga matag higayonan pakapinan gyod og lamanohay nga kuwang na lag diyutay nga magginaksanay, ang ilang lawom nga pagduda sa usag-usa maoy motino nga di hapsay ang ilang pagpanimon sa Mandaue sa mosunod nga tulo ka tuig.

-o0o-

        Maong akong gihangop ang sugyot ni June Perez, coordinator sa Kulokabildo.Com, ang sinemanang tapok sa kamatuoran sa DYAB Abante Bisaya matag Lunes sa buntag sa Ayala Entertainment Center, nga among abuton silang Cortes ug Fortuna.  Apan wa katunga ang mayor ug gipada lang ang iyang mga sinaligan nga silang City Administrator Briccio Boholst, City Legal Officer Omar Redula ug Legal Counsel Francisco Amit.  Wa ning katabang pagsagang sa mga pasangil nga si Cortes nag-agad lang sa iyang mga magtatambag.

        Sa pikas nga bahin, ang mga pasangil nga giluwatan nilang Fortuna ug sa iyang kaubang si Konsehal Victor Biano----wa magkadimao nga mga dokumento sa pagpangayo og deklarasyon sa state of calamity, paglugway sa kontrata pagpangabang ug paggahin og P6 milyones pagpamalit og bag-ong mga sakyanan sa kapolisan, nga mahimo ra man untang kurhian sa way pagkuwestiyon sa katakos sa mayor----nakapalig-on sa mga pasangil nga mga itoy sila sa kanhi mayor.

-o0o-

        Silang Boholst, Redula ug Amit nahadlok nga maayo lang si Fortuna sa atubangan.  Kay mahulhogan ra man sa mga konsehal nga ilang gipasanginlang nipalabi sa mga Ouano kay sa mga Mandauehanon.  Usa sa ilang gitumbok mao ang paglangay-langay ni Fortuna pagdeklarar og state of calamity aron katabangan dayon ang mga biktima sa dengue; apan mora siyang kilat nga nipaubos sa Mandaue sa kuwestiyonableng state of calamity atol sa 12th Asean Summit niadtong Enero ning tuiga.

        Si Fortuna nidangop sa kasaysayan pagpasabot sa ilang relasyon ni Cortes.  Matod niya ang Mandaue giduma sa kusganong mga lider sa nangaging mga dekada sama nilang Boy Cortes (amahan ni Jonas), Pedong ug Teddy Ouano.  Alang niya gituyo sa mga Mandauehanon nga managlahi ang partido nilang Cortes aron kabantayan na gyong mga transaksiyon.  Apan ang tanang pangangkon ni Fortuna sa pagka-lehitimong fiscalizer makapahinumdom lang sa mga Mandauehanon sa iyang pagpalusot sa mga transaksiyon nga gidudahang nakapausik sa ilang siningtan ug hinagoang buhis.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Monday, September 24, 2007

Arangkada for September 25, 2007

          KUMPISAL NI NERI

 

          Ang tinguha sa Malakanyang pagpahilom sa kontrobersiya sa NBN human sa gihulagway nga taphaw nga pagsuspenso ni Pres. Arroyo sa kontrata gawas nga wa matuman nahimo na hinuong pabilo sa pagsuyop sa mas lapad nga pagtagad gikan sa katawhan nga wa mabantog sa taas nga lahutay pagsunod sa mga eskandalo.

Salamat ni kanhi Neda Head Romulo Neri.

Ang pagsuspenso sa NBN nahimo usa ka adlaw human si Neri nanumpa pagtug-an sa kamatuoran sa $329 milyones nga transaksiyon.   Giatangan pag-ayo ang testimoniya ni Neri atubangan sa Senado kay iyang gisalikway ang kontrata uban sa ZTE Corp. sa China.  Naghinam-hinam nang mga senador pagpangutana nganong wa niya dasoni ang kontrata nga gihulagway sa Malakanyang nga mapuslanon.   Labi na kay gitangtang ni Arroyo si Neri gikan sa Neda pila ka adlaw human niya balibari ang ZTE.

          -o0o-

Apan di pa andam si Arroyo nga moitsa sa puti nga toalya.

          Duha ka adlaw sa di pa ang gitakdang pag-atubang niya sa Senado, gipahibawo ni Neri nga pakuyugon siya sa presidente paingon sa Estados Unidos.   Si Arroyo motambong sa general assembly sa UN sa New York.  Gikatakdang molupad si Arroyo, kuyog ni Neri, Martes sa gabii, pipila ka takna sa di pa magsugod ang bag-ong hugna sa imbestigasyon sa Senado.

          Si Neri nikumpisal atol sa iyang pag-atubang sa mga kongresista nga nagsubli sa budget sa Ched, ang bag-o niyang ahensiya, nga mahimong mapugos siya paglarga paingon sa US kay di niya kabalibaran ang iyang labaw nga si Arroyo.   Samtang nahukasan nang tanang pagpaka-aron ingnon ni Arroyo nga ganahan siyang mahibaw-an ang hingpit nga kamatuoran sa labing uwahing kontrobersiya nga nitanyag sa iyang pamunoan, nga di na bag-o kay dugay ra mang nagtuo ang kinabag-an sa katawhan nga kinawat ang iyang mandato sa piniliay sa 2004, mahugno ang mga naglaom nga mopatigbabaw ang kaligdong ni Neri batok sa kampanya pagpakahilom sa iyang amo.

-o0o-

          Dihang nagpanon ang mga sakop sa gabinete ngadto sa Senado, si Neri kalit lang nasakit ug wa katambong.   Niinsistir si Neri nga tinuod siyang may intestinal flu apan determinado gihapong motug-an sa kamatuoran atubangan sa mga senador.  Apan nipahibawo sab si Neri nga gipausbawan sa Malakanyang ang iyang seguridad tungod sa kadudahang mga tawo nga naniid sa iyang pinuy-anan.

          Laing kalibogang kasayuran:   Samtang gipahibawo ni Trade Secretary Peter Favila ang pagsuspenso ni Arroyo sa NBN, si Neri niadto sa pinuy-anan ni House Speaker Jose de Venecia, ang amahan sa namasangil sa kapin sa $100 milyones nga komisyon sa proyekto.   Matod ni de Venecia gihisgutan nilang Neri ang, nakatag-an mo, NBN.

          Tinuod bang pagduda nga gisuspenso ang NBN aron pagbugnaw ni Neri?   Ug palargahon ba si Neri sa US aron pagtino nga di siya makatug-an sa kamatuoran?  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Saturday, September 22, 2007

Arangkada for September 23, 2007

       2ND CLASS CITIZENS?

 

       Human sa pila ka katuigan nang pagreklamo, nagpabiling wa masulbad ang labing dakong suliran sa senior citizens:  Ang pagdumili sa mga botika pagtahud sa ilang 20% nga diskuwento sa mga tambal.  Nga sa ilang pangedaron mao nay usa sa ilang inadlaw nga panginahanglan.

        Ang pagdumili sa mga botika wa molubay bisan sa pasalig sa BIR nga ang bisan unsang maiban sa ilang kita mabawi ra gihapon kay laslasan man ang ilang buhis matag tuig.  Matod sa mga botika mapurdoy ang ilang patigayon kon silay magsige og hatag sa benepisyo sa senior citizens kay di man mainat ang gamay nilang puhonan hangtod nga taplan sila sa BIR sa kataposan sa tuig.

                -o0o-

        Ang dagkong mga botika, samtang wa mobalibad sa 20% nga diskuwento, nidangop sa laing gimik paglikay sa balaod.  Gipatuo ang senior citizens nga ang presyo sa tanan nilang tambal gilaslasan na og 5% alang sa tanang konsumidor.  Busa kon mangayo sila og 20% nga diskuwento, ipasikad nila ang kuwentada sa mas taas nga presyo.

        Ambot nganong nakalusot sa BFAD ug ubang ahensiya sa kagamhanan kining makauuwaw nga pagpaburot sa dagkong mga botika sa ilang mga presyo kon senior citizens nay mamalit.  Nasakpan sa senior citizens nga gitulis sila sa atubangan dihang nakapalit sa gagmayng mga botika sa ubos kaayong presyo.

        Apan tungod sa kaubos nang daan sa ilang presyo, ang gagmayng mga botika mobalibad sa paghatag og 20% nga diskuwento.  Busa kon tinud-on ang kampanya, unang mahunong ang gagmayng mga botika ug ang mas makiangayon nilang presyo.

                -o0o-

        Atol sa Kapamilya Media Forum sa DYAB Abante Bisaya ug Sky Cable, nga gipahigayon matag Biyernes sa buntag sa SM City Entertainment Plaza, gipakpakan pag-ayo sa nanambong nga senior citizens ang sugyot ni Atty. Greg Bacolod, retiradong administrador sa Parole and Probation Administration, nga usbon ang implementing rules and regulations sa balaod aron nga ID na lay bugtong ipakita sa senior citizen ug makapahimus na sa tanan niyang benepisyo.

Matod ni Bacolod makaluluoy ang senior citizens nga nagkapuliki pagda sa daghang mga dokumento nga gikinahanglan sa di pa kahatagan sa diskuwento.  Gitanyag sang Bacolod ang iyang tabang aron duna na gyoy makiha nga mga botika ug mga kan-anan nga nilapas sa katungod sa senior citizens.

                -o0o-

        Atol sa media forum, gipahinumdoman ni Dr. Fidelis Quiza ang tanang ahensiya sa kagamhanan nga di makiangayon nga itugyan ngadto sa senior citizens ang kinatibuk-ang tahas sa pagpatuman sa ilang mga benepisyo.  Nisugyot siya nga ang mga opisyal sa kagamhanan manggawas sa ilang mga buhatan aron nga maoy motanyag pagtabang inay nga paabuton lang ang senior citizens nga modangop nila.

        Gidawat ni Cebu City Councilor Bebot Abellanosa ang hagit.  Apan gipasa sab ngadto sa kahugpongan sa senior citizens kay lima ra ang mga kawani sa iyang buhatan.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com