Friday, January 20, 2012

Arangkada of Leo Lastimosa for January 21, 2012

Krimen sa NBI


Mga nagduda sa kamatinud-anon sa kampanya ni Presidente Noynoy Aquino batok sa pangurakot makaangkon og sukaranan pagsubli sa ilang kakuwang og pagtuo.  Ang pagtaktak ni Presidente Noynoy Aquino sa iyang tinudlo nga pangu sa National Bureau of Investigation (NBI) nagmatuod nga ang kampanya pagpanggukod sa mga badlungon wa lang itumong nilang Presidente Gloria Arroyo ug sa iyang mga alyado.  Kon dili alang sab diay sa iyang mga sinaligan.
Daghang nakugang sa pagpalagpot ni Aquino ni NBI Director Magtanggol Gatdula human sa pasiunang imbestigasyon sa pagdagit ug pagpangilkil sa mga ahente sa NBI sa usa ka Japanese national.  Kay gawas nga tinudlo ni Aquino, si Gatdula usa pa gyod sa labing sinaligan ni Senador Panfilo Lacson, nga giilang alyado sa Malakanyang.

-o0o-

Morang sablig sa lab-as nga tubig ang kapaspas ni Aquino nga nipasusi sa krimen ug nisilot sa mga nahilambigit.  Labihang tiyabaw ni Gatdula nga gilapas ni Aquino ang iyang batakang tawhanong katungod.  Kay wa siya hatagi og kahigayonan pagpanalipod sa iyang kaugalingon gikan sa way sukaranan nga mga pasangil.
Apan gipahilom siyang Aquino.  Pinaagi sa pagdeklarar nga nawagtang nang iyang pagsalig ni Gatdula.  Patubagon si Gatdula sa mga pasangil nga apil siya sa krimen sa pormal nga imbestigasyon nga ipahigayon.  Apan ang iyang atraso nga nakapapas sa pagsalig ni Aquino mao ang iyang padayong pagtanggong sa Japanese national inay itugyan sa Buro sa Imigrasyon.

-o0o-

Si Noriyo Ohara ang sentro sa kontrobersiya.  Nilayas siya sa Japan ug nitago dinhi sa Pilipinas niadtong 2009 aron paglikay sa iyang mga utang ug pag-ikyas sa pagbayad sa dagkong buhis sa dakong katigayonan nga iyang napanunod sa iyang mga ginikanan.  May mga tinubdan nga nagkanayon nga ang tinuod nga gikahadlokan ni Ohara mao ang Yakuza Gang nga gipasanginlang maoy nagpatay sa iyang amahan.
Gidagit sa mga ahente sa NBI si Ohara niadtong Oktubre sa niaging tuig.  Nangayo sila og P15 milyones nga ransom.  Gisakmit sang mahalon niyang kabtangan.  Dihang nabulilyaso na, gibakakan ang ilang mga labaw ug gipugos pagpapirma ang pamilya nga gidangpan ni Ohara sa Bugallon, Pangasinan nga boluntaryo nilang gitugyan ang Haponesa sa NBI.  

-o0o-

Nag-atubang na karon og mga kasong kriminal ug administratiba silang Gatdula ug kaubanan.  Kon may sukaranan ang mga pasangil nga apil siya sa krimen, ang pagkatangtang sa katungdanan maoy labing gamayng labad sa ulo ni Gatdula.
Sa pagdumili niya pagdupa ni Gatdula, napamatud-an ni Aquino nga di niya tugotan nga magpadayon ang kultura sa tinabonay sa niaging pamunoan.  Kay kon nahitabo pa ni sa panahon ni Arroyo, inay tarungon pag-imbestigar, si Gatdula ra sab untay gitugyanan pag-imbestigar sa mga binuang sa iyang kaugalingong buhatan.
Hinaot nga mao na gyod ni sinugdanan sa pagtul-id sa baliko nga dan.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Thursday, January 19, 2012

Arangkada of Leo Lastimosa for January 20, 2012

Kabilin ni Fernan


Puwerte tingaling panaguto ron ni Chief Justice Renato Corona nganong nagpaugat siya pagbalibad sa sibawng awhag nga ipakita ang iyang statement of assets, liabilities and net worth (SALN).  Gibungul-bungolan niyang sugyot ni Presidente Noynoy Aquino ug sa nagpakabanang mga sektor sa katilingban nga epektibong matubag ang mga pasangil sa pangawkaw batok niya pinaagi sa pagpakita sa kinatibuk-ang listahan sa iyang kabtangan ug utang.
Bisan nagsugod nang impeachment trial, padayong gilumloman ni Corona ang iyang SALN.  Hangtod nga gisupinahan na sa Senado ang clerk of court sa Korte Suprema, nga maoy naghupot sa mga SALN sa tanang mahistrado, padayon siyang nagpapating.
Sipyat ra gyod sa dila ang nakapahagsa sa tanang pamalibad ni Corona.

-o0o-

Dihang unang gipangutana si Clerk of Court Enriqueta Vidal kon gida ba niya ang SALNs ni Corona, nitubag siya nga "wa" ug iyang "notes" ray nada.  Apan human siya maymayi ni Senador Franklin Drilon nga di mahimong balibaran ang supina sa Senado sa way paglugpit sa gahom ini paghusay sa mga kaso sa impeachment, nalukmay tingali, niangkon na si Vidal nga gida niya ang SALNs ni Corona nga gisupinahan sa impeachment court.
Giablihan ni Vidal ang dakong baha sa mga awhag pagtahan sa kontrobersiyal nga mga dokumento:  Gisugdan ni Drilon, gidasonan ni Senate President Juan Ponce Enrile ug sa ubang senator-judges.  Wa kapugngi sa tanang banggiitang abogado ni Corona ang dakong bul-og nga nibanlas sa tanan nilang pamalibad.

-o0o-

Pagtabon sa makauuwaw nilang kaparotan, ang kampo ni Corona morang kilat sa udtong tutok nga nilusad dayon og duha ka dungan nga maniobra:
  • Sa Senado, ang iyang mga tigpamaba nitapok dayon sa mga sakop sa media ug nitug-an nila nga nanawag si Corona aron pagpahibawo nga wa na siyay pagsupak sa pagpagawas sa iyang SALNs; ug
  • Sa Korte Suprema, ang tigpamaba ni Corona nga si Jose Midas Marquez nipasalig nga di silotan si Vidal kay may pagtugot gikang Corona ang iyang pagtambong sa husay sa Senado ug pagtahad sa SALNs.

-o0o-

Ambot kinsa na lay mailad ni Corona ug sa iyang mga turutot.  Ang dugay na kaayo nilang pabaga pagpasalipod sa lagda sa Korte Suprema niadtong 1989 pagtago sa SALNs di mahilis sa dinalidali nilang pagbalitok human napaltos ang tanan nilang maniobra.  Mas maayo nilang himuon mao ang pagsugod na og panubag sa kuwestiyonableng mga detalye sa naahat pagkabisto nga SALNs.
Sakto ang House prosecutors:  Makasaysayanon ang nahitabo; mao toy labing unang higayon nga nabisto ang kinatibuk-an nga SALNs sa usa ka mahistrado sa Korte Suprema sud na sa 22 ka tuig.  Ang kataposang higayon nga nakalili ang mga magbubuhis sa SALNs sa mga mahistrado atol pa sa pamunoan sa Sugbuanong anhing chief justice nga si Marcelo Fernan.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Tuesday, January 17, 2012

Arangkada of Leo Lastimosa for January 18, 2012

Sabotahe sa korte


Si Chief Justice Renato Corona ra sab ang nihatag sa labing lig-on nga ebidensiya sa pasangil nga di siya haom nga mangu sa mga hukmanan sa nasud.  Ang iyang mga lakang pagpanalipod sa iyang kaugalingon ug pag-atake sa mga nanaway niya nimatuod nga wa gyod diay siyay kaligdong.  Kay wa siya managana paggamit sa Korte Suprema ug sa mas ubos nga mga hukmanan sa pagdupa niya.
Si Corona nikanaog gikan sa talahurong institusyon nga iyang gipangulohan aron pakigbugno sa iyang mga kaatbang ginamit ang mas bugoy nga mga pung ug mas minaru nga mga paagi.  Si Corona way pupanagana nga nibira sa sistema sa hustisya uban niya.

-o0o-

Ang kinaham nga panagang ni Corona mao nga ang iyang impeachment makapahuyang sa mga hukmanan.  Apan wa siya makapakita og bisan usa ka ebidensiya pagmatuod nga ang iyang pagka-impeach sa House of Representatives makapahuyang ug makapa-inutil sa mga hukmanan ug mga maghuhukom sa nasud.
Ang napakita hinuon ni Corona mao nga siya maoy way kaikog nga moggamit sa mga hukmanan alang sa personal niyang interes--kay siya ra may na-impeach ug, kon makonbikto, siya ra may matangtang sa katungdanan.  Samtang magpadayon ang impeachment trial, gawasnon ang mga hukmanan ug mga maghuhukom nga magpadayon sa ilang naandang gimbuhaton.  Gawas lang kon padayon silang lawgawon ni Corona.

-o0o-

Sa ka-desperado sa iyang kahimtang, si Corona nidasig sa mga maghuhukom ug mga kawani sa Korte Suprema ug mas ubos nga mga hukmanan sa pagbiya sa ilang trabaho ug pag-abiba sa iyang mga diskurso nga way kukauwaw nga nipasidungog sa iyang kaugalingon nga simbolo sa demokrasya.
Sa ilang pagdeklarar og court holiday ug pagbiya sa batakan nilang tahas paghusay sa nagtipun-og nga mga kaso, ang mga sipsip ni Corona nisakripisyo sa katawhan ug sa interes sa hustisya.  Ang wa mahimo nilang Presidente Noynoy Aquino ug ubang niawhag nga palagputon si Corona, sa tumang pabaga ug papating gipasiugdahan ug gipasigarbo nilang Corona ug kaubanan.

-o0o-

Ang sinultihan ug binuhatan ni Corona maoy nakahukas sa tanan niyang takoban.  Nagpaka-aron-ingnon ra diay nga tarung nga mahistrado.  Wa diay kalainan sa mga badlungon nga modangop sa labing salawayon nga mga maniobra.
Nagsige ug pangugat si Corona nga lima ra ang iyang kabtangan, sukwahi sa pasangil sa House prosecution panel nga 35 ka kabtangan ang nalista sa iyang ngan ug sa mga sakop sa iyang pamilya.  Ang labing epektibo untang tubag sa mga pasangil mao ang pagpakita sa iyang statement of assets, liabilities and net worth (SALN).  Apan hangtod karon, ambot unsa gyod kahay gitagoan, pabilin ni niyang gilumloman.
Kon ingon ini ka-mat-an si Corona, unsa pa may lain niyang palusot paghusay sa mahinungdanong mga kaso nga gisang-at sa Korte Suprema?  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Monday, January 16, 2012

Arangkada of Leo Lastimosa for January 17, 2012

        Pilde si Corona


    Kaingon nako nga wa mahadlok si Chief Justice Renato Corona sa pag-atubang sa articles of impeachment batok niya nga nag-ung-ong karon sa Senado.  Inay sugdan na pagtubag ang mga pasangil, gigahin sa mga abogado ni Corona ang unang mga gutlo sa impeachment trial sa paglangay-langay.  Bisan klaro na nga ang impeachment ni Corona gidasonan sa makabungog nga mayoriya sa mga kongresista, nagpaugat sila paglawgaw sa articles of impeachment.
    Hangtod karon gusto pa gyong mokumbinser si Corona sa iyang kaugalingon nga ilegal ang pag-impeach sa House of Representatives niya.  Ug gusto niyang apilon pag-ilad ang katawhan nga wa sa ilang tarung kabuot ang 201 ka kongresista nga nipirma sa impeachment.

-o0o-

    Kon paundayonan ang mga abogado ni Corona, gusto nilang sukitsukiton ang matag usa sa mga kongresista kon nakasabot ba sa ilang gipirmahan ug kinahanglang mopasabot nganong wa nila hatagi og higayon si Corona nga makapanalipod sa iyang kaugalingon sa wa pa gi-impeach.

Gusto nila nga ibasura sa Senado, isip impeachment court, ang articles of impeachment nga gipada sa House of Representatives, nga sama niya og ranggo.  Nagtuo tingali nga makalusot ang ilang binuang.  Kay kon ipatigbabaw ang ilang binuang, sama rang ibasura ang mga pasangil batok ni Corona ug magapos nang bisan unsang pagsuway pag-impeach niya sa mosunod nga usa ka tuig.

-o0o-

    Maayo na lang nga gibasura dayon ang ilang mosyon pinaagi ni Senate President Juan Ponce Enrile, nga maoy gitugyanan sa iyang kaubanang senator-judges paghukom alang nila.  Maong human sa usa ka takna nga kalangay, nasugdan na gyod ang husay sa merito sa articles of impeachment.
    Apan ang pasiunang kapildehan ni Corona nibisto sa tinuod nga taktika sa iyang kampo:  Ang pagbukiki sa tanang kahigayonan paglangay sa proseso pinaagi sa bisan unsang technicalities nga ilang magamit.  Mao nga inay tubagon nang mga pasangil, babagan nila ang pagpakita sa mga ebidensiya nga gihuptan sa prosekusyon ug pilion lang unsay ganahan nilang tubagon.

-o0o-

    Wa magbinugtong si Corona sa pagbatok sa iyang impeachment.  Klarong giduphan na sa mas gamhanang puwersa.  Samang puwersa nga malampusong nitabon ni kanhi presidente Gloria Arroyo gikan sa tanang makiangayon nga mga pagsuway pagtul-id sa iyang kasaypanan ug pagpatubag niya sa mga eskandalo sa siyam ka tuig niyang pamunoan.
    Usa sa maniobra sa itom nga puwersa mao ang paglibog sa katawhan, nga ang kinabag-an nagpaluyo sa impeachment.  Gisugdan ni nila pinaagi sa paglabay og lapok sa tanang namasangil niya, labi nang mga naglibot ni Presidente Noynoy Aquino, sa pamasin nga dunay mopilit.  Silay nangintriga nga inay si Corona ray paninglan, pangayoan sang ubang opisyal sa ilang statements of assets, liabilities and net worth (SALN).  Apan kay niboluntaryo man dayong mga gipangayoan, nisamot kaapiki ang ilang kahimtang.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Sunday, January 15, 2012

Arangkada of Leo Lastimosa for January 16, 2012

Bag-o sa Sinulog


Cebu City Sports Center--Unsay bag-o sa Sinulog?  Mao ni kasagarang tubag sa akong mga higala pila ka adlaw sa wa pang Piyesta Senyor dihang ako silang gipangutana asa sila manan-aw sa grand parade.  Ako silang gidasig pagtan-aw sa ubang manan-away.  Wa gyoy puol ang pagpalamoy sa lunlon nga pagsaulog ug tim-os nga pangaliya sa mga wa pa pul-i sa Sinulog.
Apan gipili nila ang pagpabilin sa ilang mga pinuy-anan ug ubang mga dapit nga wa maabot sa kahuot sa trapiko tungod sa pagtak-op sa labing dagkong kadalanan alang sa parada.  Ang ako ganing asawa nipalabi sa pagpakig-uban sa mahigalaon nga mga lumod sa Oslob.
Maong nag-inusara ko nga nangadlawon pagbaktas paingon dinhi.

-o0o-

Kinahanglan ba gyod nga dunay bag-uhon sa Sinulog?  Kinahanglan ba gyod nga palabwan ang mga Sinulog sa nangaging katuigan?  Di na ba diay paigo nga ang Sinulog mao lang gihapon?  O malampuson lang gyod kaayong Sinulog nga wa maibani ang kalapad ug kasadya bisan nagkadaghan na matag tuig ang nihukom na nga di moapil ni motan-aw?
Tingali nakatabang pa gani sa Sinulog nga niiway nang pipila ka Sugbuanon aron paghatag og higayon sa mas daghang bisita gikan sa ubang mga lalawigan ug kanasuran nga nadani sa Sinulog.  Maong di na ingon ana kalisod ang pagpahimutang sa katawhan nga nagpunsisok dinhi ug sa ubang bahin sa ruta.

-o0o-

Apan sa akong pagsuwat ini, akong nadunggan ang pangutana ni Kobe Bryant, "Where do you go from the top?," atol sa paglusad sa iyang labing bag-ong commercial sa sapatos nga "Kobe System."  Ang iyang tubag?  "You go over the top."
Mao diay nga ang mga tigpasiugda wa mangiyugpos sa ilang nangaging kadaogan.  Mao diay nga bisan sa krisis sa kalibotanon ug lokal nga ekonomiya, gipaburot nila ang cash prizes sa mga mananaog sa parada.  Apan unsaon pagdani pagbalik ang mga nakumbinser nga human sa 32 ka tuig nakit-an na nilang tanan sa Sinulog?

-o0o-

Sa akong pagpaingon dinhi, nagplano ko pagpuno sa akong camera sa mga letrato sa tanang nindot nga akong malabyan.  Sa akong paglili, wa pa katunga ang sud sa memory card.  Nawad-an na ba sab ko og interes bisan sa ubang manan-away?
Mas nadani ko sa wali ni Msgr. Cris Garcia human sa fluvial procession:  "Ang pagpaduol sa mga deboto sa imahen ni Sto. Niño mao ang panag-abot sa tawo ug sa langit."  Ug sa wali ni Obispo John Du human sa solemn procession:  "Ang pag-ampo kuyog sa ubang mga deboto mas makapalawom sa imong pagtuo.
Maong palihug ayaw kahibung kon sa among Sinulog coverage sunod tuig (kon paabton pa) mohangyo ko sa mga tagduma sa ABS-CBN nga adto na ko magpa-destino sa Basilica del Sto. Niño.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Saturday, January 14, 2012

Arangkada of Leo Lastimosa for January 15, 2012

Andam sa baha


Ouano Wharf, Mandaue City--Lahi sa niaging tuig, way uwan dinhi sa pagsugod sa fluvial procession, ang pagbanhaw sa mabulukon ug makasaysayanon nga labing unang pagdunggo sa imahen ni Sr. Sto. Niño sa kabaybayonan sa Sugbo.  Maayo ang kahimtang panahon.  Malinawon ang dagat.  Hapsay ang lumbay ug paglawig sa mga nanguyog.
Lahi sa niaging tuig, nag-uwan sa tibuok gabii, gani nagsugod og bunok sa Biyernes pa sa hapon.  Maong lahi sa niaging tuig nagbaha ang pipila ka bahin sa usa ug tunga ka kilometro nga ruta sa foot precession nga nihatod sa imahen nilang Sr. Sto. Niño ug Birhen sa Guadalupe gikan sa St. Joseph Shrine sa kinapusoran sa Mandaue paingon dinhi.

-o0o-

Niubog sa baha ang tanang nanguyog sa prosesyon.  Usa sa hamtong nga mga deboto nga akong nasundan wa kapugong sa iyang kaugalingon nga pagtuaw, "di gyod unta ni mahitabo kon buhi pa si Nitoy."  Iyang gipasabot si anhing Ernesto Ouano, nga maoy nagsugod sa tradisyon pagpasakay sa imahen sa ilang barko ug pagpangu sa fluvial procession nga ari manukad sa ilang pantalan.
Bisan sud sa Ouano compound, may pipila ka bahin nga gibahaan.  May mga sakyanan ganing diriyot madakin-as tungod sa kahumok sa yuta.  Apan nahilom ang tanang yangungo sa katawhan pagkakita nila sa imahen.  Nakatabang sab ang libreng kape, pan ug lugaw sa mga bata ug mga dagko.

-o0o-

Gipasaligan ko sa mga anak ug mga apo ni Ouano, nga akong gikahinabi sa una nakong pag-cover dinhi sa niaging tuig, nga determinado silang ipadayon ang paghimong piyesta sa adlaw sa fluvial procession.  Imbitado ang tanang bisita sa makabuhong nilang kumbira.
Apan tungod tingali sa kadaghan na sa uban pa nilang mga gimbuhaton, o sa nabantog nga panagsungi sa pipila ka mga sakop sa pamilya, wa nay nakatutok sa tanang detalye nga gipaka-importante sa ilang amahan.  Sama sa drainage.
Pasayloa, apan di kong kapugong sa akong kaugalingon pagtandi nila ni Cebu City Mayor Mike Rama.

-o0o-

Sawaya ang iyang budget (nga daghan uyamot nga buslot) ug sawaya ang iyang ka-showbiz (gidungog nga may mga uniporme sa iyang sakyanan sa tanang okasyon nga tambongan ug mga alarma nga tubagon, nahibaw-an pa ganing magbitbit gyod og CD sa duyog sa iyang mga kanta), apan di nimo masaway ang takos nga pagduma ni Rama sa Sinulog Grand Parade.
Timaan sa kaandam ni Rama sa bisan unsang kakulian mao ang pag-isa niya sa kahigayonan nga mobunok ang uwan ug bahaan ang pipila ka bahin sa ruta solemn procession ug sa grand parade.  Napahigayon ang prosesyon nga luwas sa gipasidaan nga pag-uwan-uwan.  Hinaot nga sa grand parade masayop na sab, sama sa naandan, ang Pagasa.  Ug di na masuwayan unsa kaandam si Rama.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Friday, January 13, 2012

Arangkada of Leo Lastimosa for January 14, 2012

Digital nga Gozos


Ingon ining higayona sa tuig, pila ka adlaw dayong Piyesta Senyor, bahaan mi og hangyo sa mga tigpaminaw nga mangayo og kopya sa "Gozos:  Batobalani sa Gugma," ang gamhanang awit sa tinuig nga kapiyestahan ni Sr. Sto. Niño.  Kay wa na may uso ang tape recorders ug hasol man ang pag-burn ug pag-apud-apod og CDs (compact discs), kasagaran amo silang padad-an og MP3 files.
Kon pipila lang ang mangayo, mahimo rang i-email ang MP3 files sa Gozos.  Apan kon kaliboan na ang manghangyo, dakong problema ang pagtagsa-tagsa pagpada nila og kopya sa kanta.  Maong napugos mi pagpalaban sa internet pagpangita og mas sayon nga alternatibo.

-o0o-

Ang akong gihimo sa niaging pila na ka tuig mao ang pag-umol og email group ug pagdapit sa mga tigpaminaw sa pag-subscribe sa grupo.  Mapuslanon kaayo ang grupo sa matag higayon nga duna koy mahinungdanong mga dokumento, video, audio ug ubang files nga mapuslanong i-apud-apod dayon sa mga tigpaminaw.
Ang DYAB Cebu Email Group maoy unang natukod dihang nisulbong ang panginahanglan sa Pinoy nga mga trabahante sa Canada pila ka tuig nang nilabay (kon gusto kang mo-subscribe, palihug pagpada lang blangko nga email sa dyab-cebu+subscribe@googlegroups.com).  Sunod nga natukod ang DYAB 1512 Email Group alang sa among news materials (maka-subscribe ka pinaagi sa pag-email sa dyab1512+subscribe@googlegroups.com).
Gipada nako ang Gozos sa duha ka email groups.

-o0o-

Timaan tingali sa paspas nga pagkausab sa mga teknolohiya, o hasolan na lang ang mga tigpaminaw nga motultol hain nila nabutang ang ilang MP3 file sa niaging Piyesta Senyor, o mas daghan na ang may internet access ug nakasinati sa kasayon pag-download og digital music, magkapuliki gyod mi pagtabang pagsangyaw sa Gozos matag Enero.
Nabantayan nako nga mas taas nang panahon nga gigahin sa among mga tigpaminaw sa social media networks kay sa ilang email accounts.  Maong inay magsalig sa email groups, nakahukom mi pagbutang na lang og links sa Facebook, Twitter ug Google+.

-o0o-

Apan makahatag lang mi og link kon makakita mi og host sa MP3 file sa Gozos.  Gikapoy na ko og balikbalik og upload sa sites nga motangtang sa files human lang sa pila ka adlaw, o mosamuk-samok og daghang banner ads sa di ka pang ka-download.
Nidangop ko sa Google Docs.  Nga modawat na og bisan unsang files, apil nang MP3.  Lahi sa FB ug YouTube nga video files ra.  Ang among MP3 file sa Google Docs hawan kaayo, way sabod nga nihatag dayon namo og link para sa tanang networks.  Kon friend nimo ang DYAB 1512 sa FB, Twitter o Google+, ma-click nimo ang among gi-post nga link ug mapaminaw dayon ang 128 kbps ug 6 mb nga kopya nimo sa Gozos.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Thursday, January 12, 2012

Arangkada of Leo Lastimosa for January 13, 2012

Liwat ni Corona

Ang pagkabisto nga nagdumili sab diay pagpakita sa ilang statement of assets, liabilities and net worth (SALN) si Bise Presidente Jejomar Binay ug ubang mga opisyal sa gobyerno di makaiban sa dakong eskandalo sa paugat ni Chief Justice Renato Corona pagtahan sa iyang SALN atubangan sa sibaw nga mga pasangil nga niburot pag-ayo ang iyang katigayonan bugti sa iyang pagpabor ni kanhi presidente Gloria Arroyo ug sa higanteng mga kompaniya nga may mga kaso sa Korte Suprema.
Si Corona ang ipaubos sa impeachment trial sugod karong Lunes.  Ang pasangil nga ang ubang mga opisyal nakahimo og susamang kalapasan di makapa-absuwelto niya.  Di makalingkawas ang sinumbong nga kawatan tungod lang kay gawasnon ang ubang kawatan.

-o0o-

Kon mangugat si Corona atubangan sa senator-judges nga di siya angayng silotan sa pagtago sa SALN kay nahimo sab nilang Binay ug bisan sa mga sakop sa House prosecution panel nga gipangulohan ni Kongresista Neil Tupas, wa siyay kalainan sa motoristang natsambahan sa traffic enforcer nga ilegal nga nag-parking nga labihang nakakisikisi kay ang ubang mga motorista nga sama og kalapasan wa madakpi.
Kay siya man ang gikiha, siya ang angayng manubag.  Angayng ipasabot ngadto sa katawhan--nga maoy tinuod nga girepresentahan sa mga sakop sa impeachment court--nganong gitago ang iyang katigayonan ug nganong nakapalit og kabtangan nga di maabot sa gamay niyang suholan.

-o0o-

Samtang gipaningot na og bugbog si Corona, nga di na ganing kapugong sa iyang mga luha kon makadungog sa kantang "Impossible Dream," angay sab nga molubong sa yuta sa ilang mga ulo--kana, kon duna pay uwaw--silang Binay, Tupas ug kaubanan.  Si Corona makapasalipod sa lagda sa Korte Suprema, sukad pa sa panahon ni chief justice Andres Narvasa (kansang pamunoan gihulagway sa mga abogado nga "the best Supreme Court money can buy").  Sa pikas nga bahin, way lagda nga nagdili nilang Binay, Tupas ug kaubanan pagpakita sa ilang SALN.
Angay sab silang mopasabot sa katawhan.  Di mapapas sa impeachment trial ang ilang pakauwaw.  Apan unahon nato si Corona.

-o0o-

Gihangop ni Corona ang kahigayonan pagpanalipod sa iyang kaugalingon.  Apan pasiuna niyang salida nagpakita hinuon nga di siya andam nga motagsa-tagsa pagtubag sa dagko ug daghan uyamot nga mga pasangil batok niya.
Sa pag-abli sa impeachment trial sa alas-2 sa hapon karong Lunes, liwas sa Piyesta Senyor sa Sugbo, inay modiretso pagtubag sa mga pasangil, gusto ni Corona nga unahon pagsukitsukit silang House Speaker Sonny Belmonte ug ubang mga kongresista nganong nakatigom dayon sila og 188 ka pirma pag-impeach niya.  Naanad na ba pag-ayo si Corona sa morang umang nga lihok sa mga hukmanan nga ubos sa iyang pagduma?  Nga na-alarma sa kalit nga pagpaspas pagtuyok sa ligid sa hustisya?  Nga mahimong moligis niya?  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Wednesday, January 11, 2012

Arangkada of Leo Lastimosa for January 12, 2012

Tago sa ngitngit


Ambot nganong nagpapating si Chief Justice Renato Corona hangtod karon.  Bisan sa sibaw nga mga awhag gikan sa nagkalainlaing sektor, padayon niyang gitagoan ang iyang statement of assets, liabilities and net worth (SALN).  Ang pagpakita sa iyang SALN mao untay labing epektibong panagang sa sunudsunod nga mga pasangil sa pangurakot batok niya.
Nakapakita na og mga dokumento ang mga sakop sa House prosecution panel nga nakapalit si Corona og mahalon nga mga pinuy-anan.  Nga di niya mahimong maabot kon basehan ang kataposang mga SALN nga iyang gisumiter sa wa pa matudlo sa Korte Suprema.  Nahadlok ba si Corona nga ang iyang SALN makapasamot pagpalig-on sa mga pasangil batok niya?

-o0o-

Nakapasamot sa kaparat sa kahimtang ni Corona mao ang pagkabisto nga ang usa sa condominium units nga iyang napalit gipresyohan og ubos kaayo kay sa presyo sa kasilinganan nga mga kabtangan.  Ug nga ang kompaniya nga ni-baratilyo pagbaligya sa condo niya may nag-ung-ong nga kaso sa labawng hukmanan dihang gipalit ni Corona ang ilang kabtangan.  Mga dokumento sa Korte Suprema nagbutyag sab nga si Corona nanginlabot paghusay sa kaso ug gani nipabor pa sa kompaniya.
Gitandi ni Corona ang iyang kawsa sa pakigbisog alang sa demokrasya.  Angay siyang pahinumdoman nga ang demokrasya nagdasig sa pag-atubang sa kahayag, di sa pagtago sa kangitngit.

-o0o-

Nagpasalipod si Corona sa lagda sa Korte Suprema mapakita lang ang SALN sa mga mahistrado kon pangayuon sa pormal nga mga petisyon nga ang katuyoan di fishing expedition.  Nakapait mao nga sila ra sang Corona ug kaubanan ang magbuot may sukaranan bang mga petisyon sa pagpangayo sa ilang SALN.
Ambot nganong nakaako ang Korte Suprema pag-umol sa binuang nga lagda.  Ambot nganong nitugot lang ang ubang mga buhatan sa gobyerno nga bugal-bugalan sa mga mahistrado ang mga lagda sa accountability ug transparency.  Hilas ang lusot nga mahimong gamiton ang SALN batok sa mga maghuhukom kay samang panginahanglan gituman man sa ubang mga opisyal sa gobyerno, apil na sa presidente, nga mas dako og responsibilidad ug mas daghan og kaatbang kay nila.

-o0o-

Di mapriso si Corona kon mopili sa paglingkawas gikan sa nangalisbo nga proteksiyon sa lagda.  Way makapugong ni makakiha ni Corona kon moboluntaryo pagpakita sa iyang SALN.  Ang pagtahan sa tinagoan nga dokumento mahimong makapadasig sa iyang kaubanang mga mahistrado pag-angkon sa kamatuoran nga di mahimong lumloman ang listahan sa ilang katigayonan hangtod sa hangtod.
Nipasalig si Atty. Jose Midas Marquez, ang turutot ni Corona, nga ipagawas ang SALN sa iyang amo sa tukmang dapit ug sa tukmang higayon.  Ang impeachment trial mao ang labing tukmang dapit.  Ug ang labing tukmang higayon mao karon dayon--sa di pa matental si Corona pagdoktor sa SALN aron pagpahaom sa bag-ong nabisto niyang kabtangan.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Tuesday, January 10, 2012

Arangkada of Leo Lastimosa for January 11, 2012

Kahilas sa Senado


Samtang nagkaduol ang pagsugod sa impeachment trial ni Chief Justice Renato Corona, ang mga senador nga niisip sa ilang kaugalingon nga mga eksperto sa balaod nagsige og tambag sa ilang kaubanan sa pagtuon sa mga libro sa balaod ug sa mga lagda sa pagtimbang-timbang sa mga ebidensiya pag-andam sa ilang kaugalingon sa mahinungdanon nilang gimbuhaton.
Way lalis nga kinahanglang mangandam ang mga senador alang sa mahinungdanong husay.  Apan gihilasan ko sa mga senador nga gustong mokumbinser sa katawhan nga mahimo silang mausab sa usa lang ka pamilok, o sa pila lang ka adlaw nga pagbasa sa mga libro sa balaod ug ebidensiya.  Kasukaon ko sa ilang pasalig nga manglingkod sila isip ligdong nga mga maghuhukom.

-o0o-

Ang nihukas sa pagpaka-aron-ingnon sa mas hamtong niyang kaubanan mao ang di abogado nga si Senador Antonio Trillanes IV.  Inay sundon ang nanggungis na niyang kaubanan, gisubay ni Trillanes ang sukaranan, kasaysayan ug mga prinsipyo sa impeachment process nga igo lang natong gikopya sa Estados Unidos.
Nahibaw-an ni Trillanes nga di tinuod nga husay sa korte kon dili politikanhon ang impeachment trial.  Nga ang hukom sa mga senador di kinahanglan nga ipasikad lang sa mga ebidensiya.  Mahimo silang mohukom pag-absuwelto o pagkonbikto ni Corona pinasikad sa ilang gituohan unsay mas makaayo sa nasud ug sa katawhan.

-o0o-

Laing timaan nga politikanhong proseso ang impeachment trial mao ang kahilom sa konstitusyon kon unsa kalig-on ang mga ebidensiya nga gikinahanglan pagkonbikto sa sinumbong:  Beyond reasonable doubt ba sama sa mga kasong kriminal?; preponderance of evidence sama sa mga kasong sibil?; o substantial evidence sama sa mga kasong administratiba?
Matod ni Trillanes kon tinuoray pang husay ang impeachment trial, gisangon unta ni ngadto sa Korte Suprema nga giduma sa mga maghuhukom nga way lama sa politika ug maoy tinuod nga mga batid sa balaod.  Gitugyan ni sa Senado aron matuki ang politikanhong mga krimen batok sa katawhan.

-o0o-

Maong sa sunod higayon nga magbuwa ang baba nilang Senate President Juan Ponce Enrile ug kaubanan pagpanghudlat nga mahimo nilang kontrolahon unsay ipanulti ug himuon sa tanang nahilambigit sa husay, palihug pikati sila.  Ang mga senador, bisan magsul-ob na og maroon nga mga kapa, magpabiling mga suluguon sa katawhan.
Di nila masigaan sa mata ug mapahilom ang katawhan nga mopadayag sa ilang hunahuna mahitungod sa mga pasangil batok ni Corona.  Ug di mahimong bungul-bungolan lang sa mga senador ang sentimento sa publiko sa wa pa, atol sa ug bisan human na sa husay.  Kay ang katawhan mao ang tinuod nilang agawon.  Nga mas sayon nga motangtang nila sa katungdanan pinaagi sa sunod nga piniliay kay ni Corona ug sa ubang mga mahistrado nga wa pilia sa katawhan.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Monday, January 09, 2012

Arangkada of Leo Lastimosa for January 10, 2012

Mas dakong premyo


Ang prosesyon sa Black Nazarene di kinahanglan nga gastohan og dako.  Wa magkinahanglan og higanteng sponsors.  Wa magkinahanglan og endorsement sa inilang mga deboto.  Magpunsisok gyod matag tuig ang minilyon ka mga deboto tungod sa ilang pagtuo nga ang pagsakripisyo pagtiniil pagkuyog sa prosesyon makapagaan sa ilang mga suliran ug makatuman sa ilang mga pangilaba.

Tawga sila og mga panatiko, o tapaw ug panghunahuna, o hugot ug hingpit lang gyod nga nituo, nga kon makapahid sa imahen ang ilang panyo, labakara ug toalya, mamaayo ang ilang mga sakit, maharuhay ang ilang pagpuyo, magkahiusa ang ilang pamilya ug makasugakod sila bisan sa labing lisod nga mga pagsuway.

-o0o-

Mas hapsay ug mas daghan pa ang mga deboto nga mokuyog sa solemneng prosesyon ni Sr. Sto. Niño karong Sabado sa hapon latas sa labing dagkong kadalanan sa Dakbayan sa Sugbo.  Wa silay gisunod nga inilang mga artista.  Wa mag-apas og isabod nga libreng mga produkto.
Mao nga ang solemneng prosesyon di sab kinahanglan nga gastohan og dako.  Wa magkinahanglan og adunahan nga sponsors.  Ni endorsement sa popular nga mga deboto.  Magpunsisok gyod matag tuig ang minilyon ka mga deboto tungod sa hugot nga pagtuo nga di ihikaw sa Balaanong Bata ang ilang gipangaliya nga maayong panglawas, mas maayong trabaho ug mas tunhay nga mga relasyon.

-o0o-

Di sama kadaghan ang manguyog, apan di mabiya sa kamabulukon sa ubang mga ritwal sa Piyesta Senyor, ang tinuig nga Fluvial Procession karong Sabado sa buntag, ang pagbanhaw sa pagdunggo sa imahen ni Sr. Sto. Niño sa Sugbo uban sa pundok ni Ferdinand Magellan niadtong 1521.
Dihay pagsuway paghimo og inidigay sa labing mabulukon nga barko nga moapil sa prosesyon sa dagat.  Apan wa molahutay.  Kay wa kinahanglana.  Wa mag-apas og premyo ang mga mangapil.  Maong way bayranan sa rehistrasyon, di kinahanglan nga gastohan og dako, wa magkinahanglan sa suporta sa daghang sponsors.  Wa mag-agad sa endorsement sa inilang mga personalidad.

-o0o-

Mao ni dakong problema sa Sinulog Grand Parade.  Inay ipadayon nga si Sr. Sto. Niño ang sentro sa kalihokan, ang mga tigpasiugda nagsige og paburot sa mga premyo ug pangita og bag-o ug lahi nga kalingawan.
Salamat sa mga paningkamot sa Sinulog Foundation Inc., nilahutay ang Sinulog human sa tulo ka dekada.  Apan unsay sangpotan sa ilang padayon nga pagpaburot sa mga premyo ug pagmugna og bag-o ug lahi nga kalingawan?  Hangtod kanus-a sila nga mamawi sa mas dakong gasto sa tinuig nga kalihokan pinaagi sa pagpahamtang og mas dagkong bayranan sa mga manan-aw ug manginabuhi sa Sinulog?
Kanus-a man sila makamatngon nga way kuwarta ni kalingawan nga makalabaw sa gipasalig ni Sr. Sto. Niño ug sa Black Nazarene nga ganti alang sa maayong buhat ug tim-os nga pagtuo?  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Sunday, January 08, 2012

Arangkada of Leo Lastimosa for January 9, 2012

More Fun sa Sinulog


Ang kontrobersiya sa bag-ong slogan nga gilusad sa Department of Tourism, "It's More Fun in the Philippines," hinaot nga motutok sa mas dakong hulagway sa industriya sa turismo.  Hinaot nga ang init nga lalis pabor ug batok sa bag-ong slogan wa manukad sa pagtuo nga masulbad ang mga suliran sa turismo pinaagi lang sa mas haom ug epektibong slogan.
Di mokalit lang og sulbong ang gidaghanon sa mga turista tungod lang kay nakatsamba ta og slogan, nga tinuorayng magrepresentar sa dagway, kultura ug pangandoy sa nasud ug sa katawhan.  Mas dako ang kausaban nga gikinahanglan aron mahimo tang tinuoray nga mas madanihon ngadto sa lokal ug langyawng mga turista.

-o0o-

Mas sayon nga lalisan ang bag-ong slogan.  Mas lisod tukion ang mas seryusong mga suliran sa industriya sa turismo, sama sa kakabos sa kadalanan, kaapiki sa transportasyon, nagkamang nga mga linya sa komunikasyon, nag-usbaw nga kriminalidad, kahugaw sa kadagatan ug kalikopan ug nagpadayong kanser sa pangurakot.
Kining maong mga suliran wa masulbad sa "Wow Philippines" ni kanhi tourism secretary ug senador  Richard Gordon, ni sa "Pilipinas Kay Ganda" ni kanhi tourism secretary Alberto Lim.  Di sab masulbad ang mga suliran sa usa lang ka pamilok bisan pa sa "It's More Fun in the Philippines sa bag-ong tourism secretary nga si Ramon Jimenez.

-o0o-

Malilian ang mga buslot sa industriya sa turismo kon imong paminawon ang reklamo sa pipila sa atong mga bisita sa Sugbo alang sa Piyesta Senyor ug Sinulog:
  • Mga pasahero nga nakaabot sa plitehan sa ayroplano nagbagulbol sa kanihit sa mga sakyanan ug kaabunda sa pangilkil nga nisugat nila paggawas sa Mactan-Cebu International Airport;
  • Nga mao say giyawyaw sa mga naglawig sa dagat sa pagkawas nila sa mga barko ug paggawas sa pantalan;
  • Ang mga nag-bus nangreklamo sa kalibaungon ug kangitngit ug kahuot sa atong kadalanan; ug
  • Silang tanan nitiyabaw sa gipaburot nga bayranan sa beach resorts, hotels ug pension houses.

-o0o-

Ang gisaad ni Presidente Noynoy Aquino nga mas agresibong paggasto alang sa infrastractura karong tuiga, kon matuman, makahimong "more fun" sa pagbiyahe sa gikan ug paingon sa nagkalainlaing destinasyon sa sud ug gawas sa Pilipinas.  Kon molahutay ang paggukod sa labing dagkong kawatan, mahimo nang "more fun" ang mga transaksiyon sa gobyerno ug pribadong sektor.
Ang dagkong katalagman nga nitapos sa 2011 ug nisugat sa 2012 hinaot nga makapugwat na gyod sa gobyerno ug natong tanan sa kadinalian sa panginahanglan pagpanalipod sa atong kalikopan.  Ang kaligdong sa liderato ni Aquino hinaot nga makapalambo sa panginabuhi ug makalimpiyo sa kapolisan ug mosangpot sa pagtidlom sa krimen.  Mapalambo lang ang komunikasyon kon mangisog nang gobyerno batok sa pangabuso sa mga kompaniya sa telepono, nga hangtod karon nagpaugat pagpahamtang og P1 inay P0.80 matag text nga bayranan.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Friday, January 06, 2012

Arangkada of Leo Lastimosa for January 7, 2012

SALN ni Corona


Nagkahugot ang pisi sa liog ni Chief Justice Renato Corona.  Ang tanan niyang masuk-anong mga panghimakak sa mga pasangil sa pangurakot nahimong taphaw tungod sa iyang pagdumili pagpakita sa iyang statements of assets, liabilities and net worth (SALN).  Kon wa siyay gitagoan, unsa may iyang kahadlokan?
Ang kinaham nga panagang ni Corona, nga igo lang siyang nituman sa resolusyon sa Korte Suprema nga mabutyag lang ang SALN sa mga mahistrado kon dunay makiangayon nga petisyon nga dasonan sa labawng hukmanan, di na mosalir.  Kay duha sa iyang kaubanan boluntaryo nang nitahan sa ilang SALN ug gawasnon na karon ang mga magbubuhis pagsusi sa tanan nilang kabtangan ug utang.

-o0o-

Abunda ang sukaranan sa mga pagduda nga niburot ang katigayonan ni Corona tungod sa kasuod niya ni kanhi presidente Gloria Arroyo.  Labi na tungod sa dako ug dinaliang panginahanglan ni Arroyo sa iyang proteksiyon.  Hapit tanang nasikit ni Arroyo nabuhong.  Ang kasagaran di sa legal nga mga paagi.
Apil sa nabuhong mao ang labing dagkong haligi sa Simbahang Katoliko.  Mao diay nga tak-om kaayo ang Catholic Bishops Conference of the Philippines (CBCP) sa mga awhag niadto sa resignasyon ni Arroyo human sa Hello Garci scandal.  Kay gawas sa minilyon ka pesos nga pundo sa gobyerno nga gipabaha sa ilang mga parokya, may pipila nila nga nangayo ug nahatagan og luhong mga sakyanan.

-o0o-

Kon gipuno ni Arroyo sa mga grasya ang iyang kinaham nga mga obispo, unsa sab kahay iyang gisabod alang ni Corona, ang iyang kinaham nga mahistrado.  Di mangahas si Arroyo pagsupak sa mga lagda batok sa midnight appointments, sa pagpamugos pagtudlo ni Corona isip chief justice duha ka buwan sa wa pang piniliay niadtong Mayo 2010, kon di pa hingpit ang iyang pagsalig nga duphan siyang Corona kon simbako di mahigalaon niya ang mopuli nga pamunoan.
Tuod man, wa pakyasa ni Corona si Arroyo.  Sa labing mahinungdanong mga kaso, gikan sa pagtukod sa pagbasura sa Truth Commission ngadto sa pagsalikway sa watch list order batok ni Arroyo, gipamatud-an ni Corona nga sa tanang higayon palabihon niyang interes ni Arroyo kay sa nasud ug sa balaod.

-o0o-

Usa sa epektibong paagi pagmatuod sa krimen mao ang pagsubay sa iyang mga bunga.  Mao ni gihimo sa House prosecution panel nga maoy moasal ni Corona sa impeachment trial sa Senado nga sugdan karong Enero 16.  Nahimong mas sayon ang ilang trabaho tungod sa kaandam sa bag-ong liderato sa mga buhatan sa gobyerno paghatag nila sa gikinahanglang mga dokumento.
Gawas sa condominium units, unsa pa may laing kabtangan nga gitago ni Corona?  Diin man gikan ang iyang katigayonan--sa mga benepisyo sa iyang asawa gikan sa mga posisyong giggasa ni Arroyo, o sa pulos gikuwestiyong mga pasidungog gikan sa UST ug Ateneo?  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Thursday, January 05, 2012

Arangkada of Leo Lastimosa for January 6, 2012

Baha sa Opon


Basak, Lapulapu City--Siyam ka adlaw na human sa kusog nga bunok sa uwan dinhi ug ubang bahin sa Sugbo ug Kabisay-an, wa pa makahubas ang baha nga nisud sa gatosan ka kabalayan, nakapilde sa mga kabtangan ug nakahulga sa daghang kinabuhi.  Sukad pa niadto nga ampay sa baha ang Basak kay mas ubos sa kasilinganang mga barangay.  Apan di ni igong rason nga pasagdan lang sa lokal nga mga opisyal ang pait nga kahimtang sa mga molupyo.
Alas-tres sa kadlawon niadtong Disyembre 27 nga napugwat ang mga molupyo sa Purok 4 ug kasilinganang mga sityo kay nilapaw na sa ilang mga katre ang baha.  Nanglutaw nang ilang kabtangan ug wa nay laing nahimo gawas sa pagbakwet ngadto sa mas tag-as nga kabalayan sa ilang mga silingan.

-o0o-

Nadisgrasya ko sa way hubas-hubas nga baha dinhi dihang naghatod og pinaskohan alang sa akong inahan ug pamilya sa akong manghod nga nagpuyo luyo sa Mactan Doctors Hospital.  Kinahanglan kang magkaang-kaang paglakaw pagtunob sa nag-igdal nga mga bato ug tipaka sa semento aron di matuslob sa lawom nga mga lim-aw.
Apan tungod sa kabug-at sa akong gisakwat, nabuwasot gyod ko sa kanal nga natabonan sa laya nga mga dahon ug sagbot.  Maayo na lang nga baga ang akong sapatos ug medyas ug nakahaw-as na ko sa wa pa hingpit mohunob ang lang-og nga tubig ug lapok.

-o0o-

Si Barangay Kapitan Isabelito Darnayla sa Basak nibasol sa sayop nga desinyo sa drainage system nga gipatuman sa City Hall.  Matod niya ang iyang barangay maoy gihimong lutsanan sa tanang kanal sa lima ka barangay, apil na sa Poblacion, Gun-ob, Agus ug Pajo.  Apan gawas nga mas gamay ang baba, mosumbalik pa gyod ang tubig kon maatol nga taob ang dagat.
Ang kusganong pagsupak ni Darnayla sa pag-imbudo sa tanang kanal paingon dinhi nisangpot sa iyang pagkapriso sud sa duha ka adlaw ug pagpasaka og kasong sedition batok niya niadtong 2006.  Niinsistir si Darnayla nga mas epektibo kon palutson ang drainage sa Barangay Buaya nga dunay mas dagkong kanal duol sa Mactan-Cebu International Airport.

-o0o-

Si Roldan Limpangog, ang sinaligan ni Mayor Paz Radaza sa Basak, ang iyang gipaatubang namo.  Matod niya wa pasagdi sa mayor ang mga biktima sa baha ug padayong naningkamot pagsulbad sa baha.  Apan di siyang kahatag og detalye mahitungod sa gipahibawo sa mayor nga paggahin og P30 milyones pagpalambo sa drainage system sa Basak.
Niangkon hinuon si Limpangog nga wa pa gyod matikad ang drainage system sa sudluon nga mga sityo sa Opon.  Niangkon sab siya nga gitugotan sa City Hall ang pagtukod sa subdivisions kansang mga kanal wa masumpay sa drainage system sa dakbayan.  Ambot nganong hangtod karon saad lang gihapon ang sulbad sa mga Radaza sa baha.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Wednesday, January 04, 2012

Arangkada of Leo Lastimosa for January 5, 2012

Paugat ni Corona


Bisan way nikubit, nagpaugat gihapon ang mga dumadapig ni Chief Justice Renato Corona nga paspas nga pag-impeach sa House of Representatives makapahuyang kon di man hingpit nga makaguba sa Korte Suprema.  Hangtod karon di pa gyod silang kadawat nga labihang daghanang mga kongresista ang nipirma sa articles of impeachment batok ni Corona sud sa pila lang ka oras.
Nabisto hinuon ang tinuorayng baraha sa nangangkon nga mga eksperto sa balaod:  Ang ilang mga argumento susama gyod sa mga linya sa mga abogado ug mga tigpamaba ni Corona; ug managkaluha ang ilang awhag nga ibalik sa House o hingpit na gyong ibasura ang kaso.

-o0o-

Ang mga nidupa ni Corona pulos nagtinguha paglibog sa publiko ug paglangay sa impeachment trial.  Kay wa man nila nailad ang kinabag-an, nga klarong nagpaluyo sa hiningusgang kampanya ni Presidente Noynoy Aquino batok sa pangurakot ug mas klarong niisip nilang Corona ug kanhi presidente Gloria Arroyo nga maoy labing dagkong babag sa kampanya, ang nahibilin nilang kapilian mao na lang ang pagsabotahe sa proseso.
Ang Korte Suprema maglisod na pagsud sa salida.  Kay nipasidaan nang mga senador nga militar ray makapugong nila sa paghimo sa impeachment trial ni Corona sugod karong Enero 16, liwas sa piyesta ni Senyor Sto. Nino sa Sugbo.

-o0o-

Igo lang naneguro ang mga senador.  Mayoriya nila, gawas lang tingali sa mga alyado nilang Arroyo ug Corona, di ganahan nga mahisama sa mga kongresista nga gisiyam-siyaman una nakatiwas sa pag-impeach ni kanhi Ombudsman Merceditas Gutierrez.
Wa ray 24 oras human sa pagpasaka ni Gutierrez og petisyon nga nagkuwestiyon sa legalidad sa impeachment process sa House, bisan wa pa mabasa sa tanang mahistrado ang petisyon, gigapos dayon sa Korte Suprema ang mga kongresista.  Apan naabtan og dul-an sa tunga sa tuig una nalibkas ang pagdili ug nakapadayon ang mga kongresista pag-impeach ni Gutierrez.

-o0o-

Inanay nang nitumaw ang mga ebidensiya nga sagubangon ni Corona kon mosungasong gyod sa impeachment trial.  Nalilian nang mga anomaliya nga gipasangil batok sa iyang asawa, nitumaw nang kuwestiyonable niyang doctorate gikan sa University of Sto. Tomas (UST) ug nabisto nang mahalon niyang condominium unit nga giingong wa maapil sa iyang statement of assets, liabilities and net worth (SALN).
Gituyo sa mga sakop sa House prosecution panel ang pagpagawas nang daan sa pasiunang mga ebidensiya nga ilang nahuptan ngadto sa media, sa di pa magkatigom ug makaluwat ug mga pagdili ang Senado isip impeachment court.  Kini aron kalikayan ang kutas, higpit ug duguon nga husay atubangan sa senator-judges.  Klarong gipasidan-an si Corona nga kon di makuha ang mayoriya nga gikinahanglan pagkonbikto niya, may igo silang natumpi nga mga ebidensiya ug mga saksi pagguba sa bisan unsang kaligdong nga nahibilin sa nangalisbo na niyang pagkatawo.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Tuesday, January 03, 2012

Arangkada of Leo Lastimosa for January 3, 2012

P25.6M gikan sa Sugbo


Bisan gitak-opan na ang duha ka semana nga Kapamilya Relief Campaign pinaagi sa "Grand Hakot Day," nga malampusong nihatod sa tanang nahibiling hinabang sa mga Sugbuanon alang sa mga biktima sa bagyong Sendong ngadto sa barko sa Philippine Navy, padayong nangabot sa ABS-CBN Complex ang mga hinabang.

Maayo na lang nga gihatagan mi og dugang usa ka adlaw nga lugway sa paghatod sa tanang paapas nga relief goods sa di pa molarga ang BRP Bacolod City paingon sa Dumaguete City, Negros Oriental.  Maong nanghuwam na sab mi og trak ug mga kargador gikan sa Lapulapu City Hall aron motiwas paghakot sa bag-ong nangabot nga mga hinabang.

-o0o-

32,495 ka food packs ang among napada.  Ang matag food pack, nga dunay duha ka kilong bugas humay, duha ka latang sardinas ug tulo ka putos nga noodles, gipresyohan namo og P100.  Ang mga sinina gipresyohan sa ABS-CBN Foundation og P70 ang kilo.  Samtang ang matag karton sa tubig among gikuridas og P150.
Kapin sa P3.2 milyones ang balor sa pagkaon; kapin sa P621 mil ang tubig; P15.4 milyones ang mga sinina; ug balor og kapin sa P1 milyon ang uban pang hinabang.  Sa kinatibuk-an, nikabat og P20.4 milyones ang tanang relief goods.

-o0o-

Nag-abut-abot sab ang cash donations ug mga tseke.  Nga sa akong pagsuwat ini, niabot na og P5.8 milyones.  Naibanan ni og kapin sa P300 mil nga among gipalit og 200 ka sakong bugas humay alang sa unang duha ka hugna sa pag-apud-apod og hinabang sa Dumaguete, Tanjay ug ubang bahin sa Negros Oriental.  Taplan mi sa ABS-CBN Foundation sa tanan namong gasto pagpamalit og mga sako, plastik ug higot alang sa repacking.
Sa ato pa, ang tanang hinabang nga natigom sa Kapamilya Relief Campaign mobalor og P25.6 milyones.  Kining tanan gikan sa mga Sugbuanon, sa mga kabos ug adunahan, sa nagkalainlaing hut-ong sa manggihatagon nga katilingban.

-o0o-

Pipila sa mga leksiyon nga among nakat-onan ning labing uwahing hugna sa Kapamilya Relief Campaign:
  • Mas maayong i-repack nang daan sa mga motabang ang ilang mga hinabang ginamit ang 2-3-2 nga formula sa ABS-CBN Foundation--duha ka kilong bugas humay, tulo ka putos nga noodles ug duha ka latang sardinas;
  • Mas maayong isud nang daan og sako ang mga sinina (alang sa mga bata ug dagko, lalaki ug babaye), o mga sapatos (palihug isumpay ang mga pares aron di magkabuwag), o mga duwaan, o mga gamit sa kusina; ug
  • Organisahon nang daan ang mga boluntaryo aron nga di na masagolan sa mga manglawgaw ug magkiat-kiat lang, o sa mga manghilabot ug magpahimus gyod.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Monday, January 02, 2012

Arangkada of Leo Lastimosa for January 3, 2012

Grand Hakot Day


Dihang nisugot ang Philippine Navy nga pasimangon paingon sa Sugbo ang usa sa labing dako ug labing bag-o nilang barko, ang BRP Bacolod City, aron makarga sa usa lang ka biyahe ang tanang hinabang sa mga Sugbuanon alang sa mga biktima sa bagyong Sendong, labihan namong lipaya nga wa ming kaamgo sa kadako sa gimbuhaton sa pagbalhin sa relief goods.
Gibanabana nga moabot og kapin sa 400 toneladas ang mga hinabang nga nahibilin sa among mga tipiganan sa ABS-CBN Broadcast Complex sa Jagobiao sa Dakbayan sa Mandaue; sa Cebu Normal University ug sa Mabolo Elementary School sa Dakbayan sa Sugbo.  Asa man mi og mga sakyanan ug mga boluntaryo nga mohakot sa mga hinabang?

-o0o-

Maong nagbuut-buot mi og deklarar og "Grand Hakot Day" bisan wa pay bisan usa ka tag-iya og sakyanan nga nisaad pagtabang.  Nisuway ko pag-text sa among mga kaila uban ang tim-os nga pangaliya nga di mi nila balibaran.

Labing unang nitubag nga nakahatag namo og paglaom mao si Aida Lumacang, kanhi presidente sa Association of Concerned Texters, kinsa nipahibawo nga mopahuwam sa og Elf truck ang iyang silingan nga si Engr. Tinoy Condor sa Vergara Village sa San Isidro sa Dakbayan sa Talisay.

-o0o-

Ang nisunod nga mga tubag nakapakumbinser namo nga di gyod diay pasagdan sa mga Sugbuanon nga malangay ug matanggong ang ilang mga hinabang alang sa mga biktima sa katalagman:  Si LTFRB 7 Director Ahmed Cuizon (nakakumbinser sa Ceres Bus pagpahuwam sa tulo nila ka buses); si Daanbantayan Mayor Malou Loot (nipahuwam sa iyang tulo ka trak ug mga kargador); Cebu City Mayor Mike Rama (nipahuwam og duha ka Kaoshiung buses ug duha ka dumptrucks);
Si Joy Sharpe sa Shell Exporters (nipada og trak ug mga kargador); si Cordova Mayor Addie Sitoy (nipahuwam og duha ka sakyanan ug nipada og mga kargador ug tig-repack); si LTO 7 Director Raul Aguilos (nipada og escorts); ug si Labogon, Mandaue Barangay Captain Masoy Tumulak (nipahuwam og trak ug mga kargador).

-o0o-

Among kasinatian sa daghan nang Kapamilya Relief Campaigns mao nga ang pagsaad usa ka butang ug ang pagtuman laing butang.  Mas sayo kong nimata ug hugot nga nangaliya nga mahakot gyong tanang hinabang ug di malangay ang barko paghatod nila sa Negros Oriental.
Naabtan nako sa ABS-CBN Complex ang trak sa Cordova.  Nisunod ang trak sa Labogon ug tulo ka Ceres buses.  Niabot sa CNU ang duha ka Kaoshiung buses ug duha ka Elf trucks.  Nangabot bisan ang wa namo ma-text:  Silang Genghis Ylaya sa Pacific Accent (trak); Thomas Padayhag (van); Antonio Aldeguer sa ALA Boxing Gym (trak); San Remegio Beach Club (van); New Yutek Hardware (duha ka trak); Cebu Auto Bus (bus); ACF Logistics (van); ug Central Command (duha ka trak).
Salamat sa mga Sugbuanon, ug bisan sa among kamadudahon, nahinayon ang "Grand Hakot Day."  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com