Friday, February 17, 2012

Arangkada of Leo Lastimosa for February 18, 2012

Pagkumbinser sa 16


Alang sa pipila ka sakop sa House Prosecution panel sa impeachment trial ni Chief Justice Renato Corona, may igo na silang ebidensiya pagkonbikto sa sinumbong.  Busa mahimo na silang mohunong pagpresentar og mga saksi ug ebidensiya pagmatuod sa Article 2, nga nipasangil nga namakak si Corona sa iyang statement of assets, liabilities and net worth (SALN), sa wa nay pagtandog sa uban pang Articles of Impeachment.
Matod nila imposibleng kapanalipdan ni Corona ang higanteng kang-a tali sa iyang gideklarar nga cash in bank sa iyang SALN nga P3.5 milyones ug sa aktuwal niyang peso deposits nga P31 milyones (bisan di na maablihan ang dollar accounts nga gikatahong may deposito nga $1 milyon).

-o0o-

Apan ang ubang prosecutors nipasidaan nga mahimong wa pang kaabot og 16 ka senator-judges (ang gikinahanglan nga ⅔ nga mayoriya) ang ilang nakumbinser pagkonbikto ni Corona.  Naglaom silang makahipos og mas lig-ong ebidensiya sa mosunod nga mga adlaw nga makapapas sa nagpabiling pagduda sa pipila ka senator-judges.
Matod ni House Deputy Speaker Lorenzo "Erin"  Tañada III, tigpamaba sa prosecution panel, nakatabang pagpalig-on sa ilang kaso ang kasayuran nga gi-boluntaryo sa Philippine Savings Bank nga may laing tulo ka peso accounts si Corona nga gitak-opan dihang gi-impeach siya sa House of Representatives niadtong Disyembre 12 sa niaging tuig.

-o0o-

Gipanghimakak ni Tañada ang pasangil sa mga turutot ni kanhi presidente Gloria Arroyo, nga klarong padayong gipalihok pagdupa ni Corona, nga si Bise Presidente Jejomar Binay ang usa sa target.  Kanhi presidential spokesperson Rigoberto Tiglao niingon nga kon si Associate Justice Antonio Carpio nay chief justice, sayon rang ipatigbabaw ang election protest ni Transportation Secretary Mar Roxas batok ni Binay.
Matod ni Tañada layo pang piniliay sa 2013 ug labi na sa 2016 aron makaduhig sa impeachment trial.  Masaligon siya nga silang Senate President Pro Tempore Jinggoy Estrada ug ubang mga alyado ni Binay ganahan sab nga mosusi sa kamatuoran.

-o0o-

Nikumpisal si Tañada nga naapil sab sila og kakugang sa ilang nahipos nga mga ebidensiya batok ni Corona.  Kay dihang gipa-supinahan sa Senado ang SALNs, mga titulo sa kabtangan, income tax returns (ITRs) ug bank accounts ni Corona, wa silay klarong kasayuran unsa kamapuslanon ang ilang mahipos.
Kay gilumloman pag-ayong Corona ang iyang SALN ug bank accounts.  Bisan ang Bureau of Internal Revenue (BIR) nakugang sa ilang nakaplagan sa ITRs ni Corona, sa iyang asawa, mga anak ug umagad.  Gipanghimakak ni Tañada nga nagpalaban sila sa dakong gahom sa Malakanyang pagkuha sa ilang mga ebidensiya.
Wa lang gyod tingali aso nga makumkom.  O may Ginoo lang gyong nagtan-aw nga di makatugot nga magpadayon ang mga binuang.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Thursday, February 16, 2012

Arangkada of Leo Lastimosa for February 17, 2012

Binay ug Corona


Kabahin sa desperadong mga lakang ni Chief Justice Renato Corona pagsalbar sa iyang kaugalingon sa nagpadayong impeachment trial mao ang pagbuwang sa mga kampo nilang Bise Presidente Jejomar Binay ug Transportation Secretary Mar Roxas, duha sa labing gamhanang mga pundok nga nagpaluyo sa pamunoan ni Presidente Noynoy Aquino.
Naglaom sila nga kon hingpit nang mosilaob ang dugay nang nag-alintabo nga linigwatay nilang Binay ug Roxas, duha ka kadaogan ang ilang ma-iskor:  Gawas nga mas lisod nang kuhaon ang 16 ka boto nga mayoriya sa Senate Impeachment Court pagkonbikto niya; mapiang pa gyod ang pamunoang Aquino kon ang bise presidente mas apurado nang mopuli niya.

-o0o-

Si Corona mismo ang nagdagkot sa pabilo pagkumbinser ni Binay nga mas makaayo alang sa iyang politikanhong mga ambisyon kon magkonsabo sila.  Nipasangil si Corona nga tulo ka puwersa ang nagkahiusa pagtangtang niya:  Ang mahistradong nangambisyon pagpuli niya; ang napildeng kandidato pagka bise presidente nga nipasaka og protesta batok ni Binay; ug ang pamilyang naigo sa pag-apud-apod sa Hacienda Luisita ngadto sa mga mag-uuma.
Klarong iyang gitumbok silang Senior Associate Justice Antonio Carpio, Roxas ug ang pamilyang Aquino.  Gipasidan-an niya si Binay nga silang Carpio ug Roxas ang labing dagkong hulga sa iyang damgo nga mag-presidente sa 2016.

-o0o-

Ang "script" ni Corona nga giwarawara sa mga turutot sa iyang bosing nga si kanhi presidente Gloria Arroyo ngadto sa tanang gustong maminaw:
  • Kon mataktak si Corona, segurong itudlo ni Aquino si Carpio isip chief justice;
  • Mas paspasan ni Carpio ang pag-irog sa protesta ni Roxas batok ni Binay;
  • Mas sayon nang maniobrahon ni Carpio, isip pangu sa presidential electoral tribunal, ang pagpapas sa 730,000 ka boto nga mayoriya ni Binay batok ni Roxas; ug
  • Kon si Roxas nay bise presidente, mas tungason ang kahigayonan nga si Binay ang makapuli ni Aquino sa 2016.

-o0o-

Kon tuohan si kanhi senador Ernesto Maceda, nikubit na si Binay sa "script" ni Corona.  Gipahibawo ni Maceda nga modagan pagka senador ubos ni Binay sa piniliay sunod tuig silang Chiz Escudero, Loren Legarda, Gringo Honasan, Koko Pimentel ug Jack Enrile, anak ni Senate President Juan Ponce Enrile; ug gipilian nga mamahimong runningmate ni Binay mao silang Jinggoy Estrada, Bong Revilla ug Escudero.  Ang tanang ginganlan ni Maceda pulos nipabor sa temporary restraining order sa Korte Suprema pag-abli sa dollar accounts ni Corona.

Kon magkakonsabo gyod, magkabulingit si Binay uban ni Corona nga namakak sa iyang katigayonan ug mahimong mosunod sa gidangatan sa mas kawatang bosing ni Corona.  Mas makaayo alang ni Binay ang pagbarug batok sa pangurakot ug pagsandig sa dakong bentaha nga siyay incumbent batok ni Roxas sa ilang panagbangga upat ka tuig gikan karon.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Wednesday, February 15, 2012

Arangkada of Leo Lastimosa for February 16, 2012

Lipatlipat ni Corona


Gi-impeach si Chief Justice Renato Corona sa House of Representatives ug nag-atubang karon sa impeachment trial sa Senado tungod sa pasangil nga nangurakot siya sa katungdanan, nitago ug namakak sa iyang statement of assets, liabilities and net worth (SALN), nagtipig og ilegal nga katigayonan ug nidapig sa iyang katungdanan aron pagpanalipod sa mga interes ni kanhi presidente Gloria Arroyo.
Apan kon imong paminawon ang nagpatuong mga eksperto sa balaod mas mahinungdanon alang nila giunsa pagsuwat ang articles of impeachment, unsa kasuhito sa mga lagda ang House Prosecution Panel, di si Corona ray namakak sa iyang katigayonan ug niburot sab pag-ayo ang kabtangan ni Presidente Noynoy Aquino.

-o0o-

Mas gihatagan nila og dakong pagtagad ang pagpangita sa small lady nga giingon sa prosekusyon nga nihatag nila sa dokumento sa dollar accounts ni Corona sa Philippine Savings Bank ug kon peke ba gyong dokumento, suma sa pasangil sa taga PSBank, bisan nitakdo ang lima ka peso account numbers ug lima ka dollar account numbers.
Gipasanginlan nila ang prosekusyon nga nagsalig lang sa mga supina sa Senate Impeachment Court paghipos sa dakong bahin sa ilang mga ebidensiya sa way paghatag og kredito nga bisan sa kabanga sa prosecutors napakita ang SALNs, mga titulo sa kabtangan, income tax returns ug bank accounts ni Corona.

-o0o-

Ang labing direkta nga tubag sa nagbuntaog nga mga ebidensiya batok niya naggikan ni Corona mismo.  Sa iyang sinuwat nga pamahayag karon lang semanaha, giangkon ni Corona nga nakapanunod siya ug ang iyang asawa og dakong bay maoy hinungdan nga dako ang ilang natigom nga kuwarta sa niaging 40 ka tuig.  Sa way paghatag og tukmang kantidad ni dugang detalye, gitataw ni Corona nga ang ilang katigayonan bunga sa matinud-anon nga paningkamot nilang magtiayon.
Wa na maghisgot si Corona sa iyang orihinal nga pangugat nga lima ray iyang kabtangan.  Wa sab mopasabot si Corona sa dakong kalainan sa iyang SALN, mga titulo sa kabtangan ug ITRs.

-o0o-

Atong nasaksihan sa nagpadayon nga impeachment trial ang way kinutoban nga paglikay-likay ug paglipat-lipat.  Kay lisod mang panalipdan ang nabisto nga pamakak ni Corona sa iyang kabtangan, nilikoy na lang ang mga tigdupa niya, apil nang pipila ka senator-judges, pagpalusot nga di monopoliya ni Corona ang pagkasayop sa SALNs ug nga ang bisan unsang kasaypanan mahimong makurhian.
Naa ra nato kon magpalipat ba.  O motutok sa tinuod nga isyu sa nagpadayong impeachment trial nga mao ang kahaom ni Corona sa pagpabilin sa katungdanan.  Kon makonbikto, di ilhong kriminal, di mapriso ug di makamulta si Corona.  Igo lang siyang tangtangon.  Aron nga makalingkawas ang Korte Suprema ug ang hukmanan sa nasud gikan sa nangalisbo niyang liderato.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Tuesday, February 14, 2012

Arangkada of Leo Lastimosa for February 15, 2012

Duha ka sayop


Ang sayop di matul-id pinaagi sa paghimo og laing sayop.  Sayop ang pagpanghilabot sa Korte Suprema sa pagsupina sa Senate Impeachment Court sa dollar accounts ni Chief Justice Renato Corona sa Philippine Savings Bank.  Nisamot pagburot ang sayop tungod sa pagtahud sa mayoriya sa senator-judges sa temporary restraining order (TRO) nga giluwatan sa labawng hukmanan.
Bisan sa pasalig ni Senate President Juan Ponce Enrile nga panalipdan ang supina atubangan sa Korte Suprema, gipaubos sa Senado ang iyang kaugalingon sa pagsubli sa laing institusyon.  Gibudhian sa 13 ka senador ang mandato sa konstitusyon nga iya sa Senado ang bugtong gahom paghusay sa mga kaso sa impeachment.

-o0o-

Inay pahinumdoman ang Korte Suprema nga wa silay labot sa impeachment trial, labi na kay ang ilang pangu nga si Chief Justice Renato Corona ang sinumbong, niduko silang Enrile ug kaubanan aron kalikayan ang panagbangga sa duha ka institusyon.  Igo ba ning sukaranan sa pagtahan sa eksklusibong gahom sa impeachment court?
Kon--simbako, layo ra to, tabukon og pito ka lawod--mahigam ang labawng hukmanan ug moluwat na sab og TRO batok sa impeachment trial mismo, nga maoy gipangayo sa petisyon ni Corona, unsaon man pag-insistir sa impeachment court sa pagpadayon?  Nga ang 13 ka mga senador nitangtang na mang daan sa ilang hagunghagong?

-o0o-

Usa sa lig-ong mga argumento nga magamit sa Senado atol husay na unya sa Korte Suprema mao ang sukaranan ni Associate Justice Antonio Carpio sa iyang pagsupak sa pagluwat og TRO batok sa pagpaabli sa dollar accounts ni Corona.
Matod ni Carpio ang mga pagdili sa Foreign Currency Deposit Act of the Philippines (Republic Act No. 6426) nasapawan na sa mas bag-ong balaod, ang Code of Conduct and Ethical Standards for Public Officials and Employees (Republic Act 6713) nga nagmando nga ang mga opisyal ug mga kawani sa gobyerno dunay obligasyon sa pagpakita sa ilang kabtangan ug ang publiko may katungod pagpakisayod sa ilang kabtangan.

-o0o-

Salamat nga way senador nga nidason sa lain na sang tagawtaw ni Senador Miriam Defensor Santiago nga hingpit nang pahilumon ang mga sakop sa media ug ang publiko sa pagtuki sa nagpadayon nga impeachment trial.
Kay gawas nga lisod ipatuman, unsaon man sa Senado pagpaminaw ang tanang sibya sa radyo ug telebisyon ug pagbasa ang tanang pamantalaan ug blogs, Twitter, Google+ ug Facebook updates sa internet mahitungod sa impeachment trial, di sab mahimong lugpitan ang katungod sa katawhan sa pagpanginlabot pinaagi sa media sa way pagbuong sa tinuorayng katuyoan sa impeachment trial, nga gituyo sa konstitusyon nga mamahimong politikanhong proseso aron ang mga magbubuhis makapaningil sa dagkong mga opisyal sa gobyerno nga di madutlan og ordinaryong mga kaso.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Monday, February 13, 2012

Arangkada of Leo Lastimosa for February 14, 2012

Pagkahagsa ni Corona


Ang tinuoray nga tuyo sa mga abogado ni Chief Justice Renato Corona sa pagsul-ob og puwa, pagpatawag og kinalit nga press conference niadtong Dominggo sa gabii ug pagpasangil nga manghatag ang Malakanyang og P100 milyones matag senador aron pagsalikway sa temporary restraining order (TRO) sa Korte Suprema batok sa pag-abli sa dollar accounts ni Chief Justice Renato Corona, mao ang paghilo sa panghunahuna sa publiko.
Labaw sa paghudlat nang daan sa senator-judges, nga ilang gilaoman nga managana na pagbasura sa TRO sa kahadlok nga dudahan nga nakadawat sa giingong suburno gikan sa palasyo, ang kampo ni Corona desperadong nanglabay og lapok pangiyawat nga may mopilit ug magkabulingit.

-o0o-

Kay si Corona wa nay kapilian.  Nahagba siya sa higanteng mga buslot sa iyang statement of assets, liabilities and net worth (SALN).  Ang iyang gilistang yuta ug kabalayan wa motakdo sa mga titulo sa Land Registration Authority (LRA) ug sa income tax returns (ITRs) sa Bureau of Internal Revenue (BIR):  Lima ray iyang giangkon apan 45 ang nalista sa LRA ug 24 ang mapamatud-an sa House prosecution panel.

Bisan ang kuwarta sa bangko nga iyang giangkon nabiya sa nabisto niyang bank accounts:  P3.5 milyones ray iyang gideklarar sa SALN; apan P31 milyones ang peso deposits sa BPI ug PSBank ug giingong $700,000 ang dollar deposits sa PSBank.

-o0o-

Iya bang dasonan ang pasumbingay sa iyang abogado, si kanhi justice Serafin Cuevas, nga moangkon ug mangayo og pasaylo sa kasaypanan sa iyang SALN aron makurhian?  Apan unsaon niya pagpasabot ang dakong kang-a sa iyang giangkon ug sa aktuwal niyang katigayonan?  Ug sa pagbalikbalik niya sa dakong kasaypanan sud sa daghan uyamot nga katuigan gikan sa 2002 ngadto sa 2010?
Iya bang itug-an diin gikan ang iyang katigayonan?  Kon nakapanunod og dakong katigayonan sa iyang mga ginikanan ug mga ugangan, o kon nakadaog sa lotto, o kon naka-gordo sa negosyo, nganong wa man niya itug-an sa SALN?  Naatol ba lang nga niburot ang iyang katigayonan human gitudlo ni kanhi presidente Gloria Arroyo sa Korte Suprema?

-o0o-

Maong ang iyang kadangpan mao na lang ang labawng hukmanan.  Nga, kay wa man siya mo-resign ni mobakasyon, padayon niyang giduma.  Bahala na kon bakikaw nga ang iya ra sang suod nga kaubanan ang mohusay sa iyang gipasakang mga petisyon.  Ug bahala na kon kadudahan ang pagpanghilabot sa Korte Suprema sa impeachment trial nga, ubos sa konstitusyon, iya ra sa Senado.
Laing gihimo mao ang pagpangangin sa nag-ung-ong niyang kaalaotan.  Kay nalubong na man sa tunaan, nanglabay og lapok sa Malakanyang ug sa senator-judges.  Uban ang panghinaot nga may matsambahan ug makumbinser ang katawhan nga pulos sila nagkabulingit.  Desperado si Corona.  Hinaot mohunong nag kapyot sa mga institusyon aron mohagsa uban niya.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Saturday, February 11, 2012

Arangkada of Leo Lastimosa for February 12, 2012

Halad sa Negros Oriental


Fuente Osmeña, Cebu City--Nagbunok ang uwan, kusog ang huros sa hangin, labihang tugnawa, mingaw ang rotunda.  Apan way pagkutat ang pagpangabot sa mga hinabang sa mga Sugbuanon alang sa mga biktima sa linog sa Negros Oriental.  Sukad niadtong Miyerkules sa hapon, kanus-a gilusad ang Kapamilya Relief Campaign, wa gyod magmingaw ang mga tolda ug gamayng luna nga gipahuwaman ni Cebu City Mayor Mike Rama namo.
Sa akong pagsuwat ini, niabot na og kapin sa P2 milyones ang mga hinabang nga among nadawat human lang sa upat ka adlaw nga kampanya.  Naglakip ni sa cash donations nga P1,120,042.25 ug mga pagkaon, tubig, tambal ug sinina nga mobalor og P1,065,862.50.

-o0o-

Mao ni labing paspas nga relief campaign nga among napasiugdahan sukad masukad.  Tungod tingali sa kaduol sa nahitaboan, o sa kadaghan sa mga may paryente nga naapektahan, o kay ang mga Sugbuanon nabiktima sab sa kusog nga tay-og niadtong Lunes sa udto.
Ang labing dakong hagit mao ang paghatod sa labing daling panahon sa mga hinabang ngadto sa mga biktima, latas sa naputol nga kadalanan ug nangaguba nga mga taytayan sa naigo nga mga dapit.  Gibahin namo og kaduha ang Negros Oriental:  Ang Tayasan, Ayungon ug kasilinganan gisilbihan sa ABS-CBN Central Visayas; samtang ang Guihulngan ug tapad nga mga lungsod giatiman sa ABS-CBN Western Visayas.

-o0o-

Usa ug tunga ka Kaoshiung buses nga mga hinabang ang among nakarga sa barko sa Philippine Navy sa pantalan sa Naval Forces Central (Navforcen) sa Lapulapu City niadtong Huwebes sa gabii.  Apan nadaot ang generator sa barko maong gibalhin ang kargamento sa BRP Heneral Emilio Aguinaldo nga nidunggo sa pantalan sa Tsuneshi sa Balamban Sabado sa hapon.
Apan dagko kaayong bawod maong wa kabiya ang barko alang sa tulo ka oras nga biyahe paingon sa gamayng pantalan sa Bolado sa Guihulngan City.  Ang laing kalangay nakahatag hinuon namo og higayon sa pagkarga og dugang food packs sa mas dakong barko.

-o0o-

Nakakarga na mi og duha ka trak sa food packs (matag putos dunay duha ka kilong bugas humay, tulo ka putos nga noodles ug duha ka latang sardinas) ug binotelyang tubig sa George and Peter Lines Ferry 2 nga nibiya sa Sugbo Sabado sa gabii ug niabot sa Dumaguete City Dominggo sa kadlawon.
Daghang salamat sa nipahuwam og mga sakyanan:  Van sa New Yutek Hardware ni Vicky Chan Sy sa Parian, Cebu City; wing van sa ARA Cargo Forwarder ni Mayor Albert Ator sa Siaton, Negros Oriental;  trak ni Engr. Raymond Condor sa San Isidro, Talisay City; Kaoshiung buses sa Cebu City Hall; double cab ni Mrs. Young (inahan ni Cebu City Vice Mayor Joy Young) ug trak sa Barangay Tabunok, Talisay City.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Friday, February 10, 2012

Arangkada of Leo Lastimosa for February 11, 2012

Kainutil sa SC


Kon nagtuo ang walo ka mahistrado nga alyado ni Chief Justice Renato Corona sa Korte Suprema nga pasundayag sa puwersa ang ilang pagluwat og temporary restraining order (TRO) batok sa pagpaabli sa Senado sa dollar account ni Corona sa Philippine Savings Bank (PSBank), sayop sila.  Ang TRO igo lang mopabantang sa tanang hingtungdan sa ilang kahuyang.  Ug kainutil sa pagpanghilabot sa impeachment trial.
Kay di mahitabo nga motuman ang senator-judges sa TRO sa mga konsabo ni Corona.  Ug way mahimo silang Corona ug ang walo ka mahistrado sa pagpatuman sa TRO.  Di nila mahimong pakasab-an ang Senado sa tigpamaba nga si Jose Midas Marquez, nga di gani kapugong sa natualing mikropono.

-o0o-

Kon mosupak sa TRO ang senator-judges, silang Corona ug walo ka mahistrado mahimong mosagpa og contempt sa mga sakop sa Senado.  Apan kon pikatan silang Senador Bong Revilla, ginamit ang ngan nga iyang gipalambo sud sa daghang katuigan, ug ni Senador Lito Lapid, nga naglibog pa sa kalainan sa loan ug cash advance, wa silay mahimo.
Bisan ang kang Corona nga 5,000 ka dumadapig, nga tinuod tingaling mga demonstrador kay wa man manghipos sa ilang plakard pagbiya sa media ug tinuod tingaling taga Iglesia ni Cristo kay wa man angkona sa kadagkoan sa relihiyusong kahugpongan, di kapamugos pagpatuman sa TRO.

-o0o-

Makaangkon lang og braso silang Corona ug walo ka mahistrado kon mobalitok nilang mga polis ug mga sundawo.  Kansang commander in chief, nga taguon lang nato sa ngan nga Presidente Noynoy Aquino, klarong wa kapusta sa ilang kawsa.
Apan mobalitok lang ang mga polis ug mga sundawo kon (1) makumbinser sila pagsimpatiya sa kapait sa P24.6 milyones nga peso deposits ug sa kamakaluluoy sa P30 milyones nga dollar deposits ni Corona; ug (2) nahimangod sila sa sunudsunod nga uminto sa suholan ug mga benepisyo nga gihatag ni, nakatag-an ka, Aquino.

-o0o-

Way senador nga naghunahuna pa sa iyang politikanhong kaugmaon (o sa kaso nilang Senate President Juan Ponce Enrile ug Senador Edgardo Angara, sa pamolitika sa ilang mga anak), way labot ang mga itoy ni Gloria Arroyo nga sa 2016 mapupos ang termino, nga moduko sa TRO sa Korte Suprema.
Gawas lang tingali ni Senador Joker Arroyo.  Nga nagsublisubli sa pagmatuod, aron wa na gyoy malipat, nga mas Corona pa siyang Corona.  Klarong nakalimot nga ang mga argumento sa prosekusyon pag-abli sa bank accounts ug sa ubang senator-judges batok sa bisan unsang pagpanghilabot sa Korte Suprema mao ra sab ang iyang mga argumento, isip pangu sa House Prosecution Panel, atol sa impeachment trial ni kanhi presidente Joseph Estrada niadtong 2001.  O nakalimot nga, usa niana ka higayon, siyay bida ug si Enrile ang berdugo.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Thursday, February 09, 2012

Arangkada of Leo Lastimosa for February 10, 2012

Krisis sa SC


Di mangahas ang Korte Suprema paghunong sa impeachment trial ni Chief Justice Renato Corona.  Ni sa pagbadlong sa senator-judges sa pagpaabli sa bank accounts ni Corona, labi na sa dollar accounts nga di ganahang ipakita sa PSBank.  Ni sa pagbasura sa legalidad sa kinatibuk-ang husay, nga pormal nga gisugdan niadtong Enero 16.
Klaro sa batakang balaod:  Ang Senado dunay eksklusibong gahom paghusay sa mga kaso sa impeachment.  Di makabadlong ang Malakanyang.  Ni ang Korte Suprema.  Ang House of Representatives kinahanglang mosumiter sa hurisdiksiyon sa Senado sa prosekusyon sa articles of impeachment.
Sa sulti pang Senate President Juan Ponce Enrile, bisan wa tugoti sa lagda, ang militar ray makapahunong sa impeachment trial.

-o0o-

Segurong ibasura sa Korte Suprema ang mga petisyon ni Corona.  Gawas lang kon pilion sa mayoriya sa mga mahistrado ang hingpit nga pagguba sa bisan unsang nahibilin nga kaligdong sa institusyon tungod ug alang sa naapiki nilang pangu.
Apan bisan sa sibaw nga mga pagduda hain kapusta ang mayoriya sa mga mahistrado, nga pulos tinudlo ni kanhi presidente Gloria Arroyo, ako nagtuo nga di sila hingpit nga mobudhi sa ilang gipanumpaan paglingkod sa labawng hukmanan.  Di tungod kay nahigugma sila sa nasud.  Kon dili tungod sa ilang kahadlok sa katawhang Pilipinhon nga segurong maningil kon, sa makausa pa, molikoy na sab sila.

-o0o-

Kumbinsido sab ko nga di pasamotan sa mga mahistrado sa Korte Suprema ang bakikaw nang daan nilang kahimtang tungod sa pagdumili ni Corona pagbakasyon samtang nagpadayon ang impeachment trial.  Si Corona ang sinumbong sa husay, si Corona ang nipasaka sa petisyon sa Korte Suprema, si Corona ang nidawat sa petisyon nga iyang gipasaka ug si Corona ang motakda sa husay sa petisyon nga iyang gipasaka.
Ang bugtong konsuylo nga gihatag ni Corona mao ang pagsaad nga di manginlabot sa paghusay sa iyang petisyon.  Apan isip chief justice, siya gihapoy mo-kalendaryo kanus-a husayon ang petisyon, nga segurong iyang itakda sa labing daling panahon ug di unya pa sa Septiyembre.

-o0o-

Maong way sukaranan ang mga pasidaan sa nag-ung-ong nga krisis sa konstitusyon kon magkabangga ang Senado ug ang Korte Suprema.  Ang mga pasidaan klarong gipaburot sa mga pundok kansang mga interes maoy labing mameligro kon matangtang si Corona sa katungdanan.  Ang mga pasidaan klarong gitumong paghudlat sa mga senador nga kon ilang apikihon si Corona silay mamahimong responsable sa constitutional crisis.
Si Corona ang klarong dunay krisis.  Naablihan nang pipila sa iyang bank accounts ug nabisto nga ang iyang mga deposito, sama sa iyang mga bay ug yuta, wa motakdo sa iyang statement of assets, liabilities and net worth (SALN).  Wa ko magtuong duphan si Corona sa ubang mahistrado.  Di tungod kay ligdong sila.  Kon dili tungod kay bisan ang pagpapating may kinutoban.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Wednesday, February 08, 2012

Arangkada of Leo Lastimosa for February 9, 2012

Way tsunami


Wa maapil ang Sugbo sa listahan sa tsunami-prone areas sa Philippine Institute of Volcanology and Seismology (Phivolcs).  Naapil hinuon ang laing tulo ka lalawigan sa Central Visayas, ang Bohol, Negros Oriental ug Siquijor.  Kini tungod kay, bisan unsaon nimo og tuali ang mapa, ang Sugbo nasalipdan sa tag-as nga mga bukid ug kasilinganan nga mga isla.
Segun sa Phivolcs way kahigayonan nga maigo ang Sugbo sa tsunami gikan sa ubang kanasuran ug langyawng kadagatan.   Nipasidaan hinuon ang Phivolcs nga mahimong maigo sa langyawng mga tsunami ang hapit tanang lungsod sa kabaybayonan sa Bohol, ang habagatan-silangan nga ngilit sa Negros Oriental ug ang kabaybayonan sa Siquijor.

-o0o-

Sa pikas nga bahin, ang buwag nga mapa nga gimantala sa website sa Phivolcs nagpakita nga may kahigayonan nga maigo ang Sugbo sa lokal nga tsunami.  Matod sa Phivolcs may gamayng tsunami sa kadagatan nga gitaliwad-an sa Bohol, Negros Oriental ug Sugbo pila na ka dekada ang nilabay.
Mao ni sukaranan sa Phivolcs pagluwat niadtong kontrobersiyal nga Tsunami Alert Level 2 niadtong Lunes sa udto pila ka gutlo human sa kusog nga linog.  Gani, ikalima na tong tsunami alert nga ilang naluwatan karong tuiga.  Apan maoy labing taas, Level 1 ra ang alerts nga giluwatan human sa mga linog sa Vanuato, Northern Sumatra, Santa Cruz Island Region ug Honshu, Japan.

-o0o-

Matod sa Phivolcs ang labing bantang sa lokal nga mga tsunami mao ang mga nag-atubang sa Pacific Ocean, South China Sea, Sulu Sea ug Celebes Sea.  Ang labing makalilisang nga tsunami sa kasaysayan sa Pilipinas nahitabo niadtong Agosto 17, 1976 nga namugna sa 7.9 magnitude nga linog sa Moro Gulf.  Kapin sa 5,000 ang nangamatay ug nangawagtang sa Zamboanga, Pagadian ug ubang bahin sa habagatan kasadpang Mindanao.
Laing tsunami ang namugna human sa kusog nga linog sa Mindoro niadtong Nobyembre 15, 1994.  78 ang namatay sa maong katalagman.

-o0o-

Ang lokal nga tsunami kasagaran mahitabo duha ngadto sa lima ka gutlo human sa linog.  Sa ato pa, wa nay panahon sa pagpangandam ang mga biktima.  Maong nagsige gyod og tambag ang Phivolcs nga kon dunay linog mopalayo gyod dayon sa mga baybayon ug di angayng mopaduol pagtan-aw kon modako ba ang dagat.
Sa ato pa, kon may tsunami pang namugna human sa kusog nga linog niadtong Lunes sa udto, gibanlas na untang kabaybayonan sud lang sa duha ngadto sa lima ka gutlo.  Di human sa duha ka oras, suma sa gituohan sa mga nanagan gikan sa downtown paingon sa uptown area sa Dakbayan sa Sugbo niadtong Lunes sa hapon.  Ni human sa pila ka adlaw, suma sa gikahadlokan sa taga Sugbo ug Negros Oriental nga wa pa mamalik sa ilang pinuy-anan hangtod karon.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Tuesday, February 07, 2012

Arangkada of Leo Lastimosa for February 8, 2012

Tabang sa Negros


Nag-anam kamakalilisang ang hulagway sa kadaot sa atong silingang lalawigan sa Negros Oriental, nga maoy labing naigo sa kusog nga linog niadtong Lunes sa udto.  Sa akong pagsuwat ini, kapin na sa gatos ang nangamatay ug missing sa Dakbayan sa Guihulngan ug sa mga lungsod sa Tayasan, Jimalalud ug La Libertad.
Gawas sa 30 ka bay nga natabonan sa pagdahili sa yuta sa Sitio Moog, sa Barangay Planas, sa Guihulngan, dunay laing 100 ka bay nga gikatahong natabonan sa pagdahili sa yuta sa La Libertad ug bukid nga giingong nahulpa sa Barangay Bangkal sa Jimalalud.  Lisod ang pagkubkob ug pagtultol sa natabonan nga mga biktima tungod sa kakuwang sa kahimanan.

-o0o-

Si Mayor Ernesto Reyes sa Guihulngan City nipasidaan og bag-ong krisis.  Ang 29 ka patayng lawas nga nabangalan sa Planas ug laing 10 ka patayng lawas sa national highway gikahadlokan nga mapun-an pa kon moawas ang suba sa bukid nga naalihan sa pagdahili sa yuta.  Gipabakwet na ni Reyes ang mga molupyo sa upat ka barangay sa ubos sa Planas nga maoy mabahaan kon moawas ang suba.
Nakiglumba sab sa panahon ang 400 ka sundawo ug sibilyan nga rescue workers, apil nang mga boluntaryo gikan sa Sugbo.  Magkadugay nga malubong ilawom sa yuta ang mga biktima, magkagamay ang ilang kahigayonan nga makalingkawas.

-o0o-

Ang tambalanan sa Guihulngan nga may 50 ka higdaanan naghuot na pag-ayo sa mas daghan nga naangol kay nahagsaan sa ilang mga panimay tungod sa nagsunod nga linog ug pagdahili sa yuta.  Bisan ang tambalanan sa silingang lungsod sa Bindoy naghuot na sab.  Ang mga pasyente kinahanglang ibalhin gikan sa usa ka ambulansiya ngadto sa lain, sa di pa mada sa mas dakong tambalanan sa Dumaguete City, kay di pa maagian ang ilang taytayan.
Tubig.  Pagkaon.  Tambal.  Mao ni nag-una ug labing dinalian nga mga panginahanglan sa mga biktima sa linog.  Mao ni gipaningkamotan namong mahipos sa labing daling panahon.

-o0o-

Maong gilusad namo ang Kapamilya Relief Campaign alang sa mga biktima sa linog sa Negros Oriental.  Giablihan namo gahapon ang booth sa Fuente Osmeña, Cebu City aron mas sayon alang sa mga Sugbuanon ang paghatod sa ilang mga hinabang.  Mahimo sang ipada ang mga hinabang sa ABS-CBN Broadcast Complex sa Jagobiao, Mandaue City.
May gamay ming hangyo.  Kon mahimo, pinutos nang daan ang hinabang nga mga pagkaon, nga ang matag putos dunay duha ka kilong bugas humay, tulo ka putos nga noodles ug duha ka lata nga sardinas, aron mas dali nga mahakot gikan sa Sugbo paingon sa Negros Oriental.  Ang among drop-off points dumalahon sa mga kawani sa Bantay Bata 163 Cebu nga mohatag og official receipts alang sa cash donations.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Sunday, February 05, 2012

Arangkada of Leo Lastimosa for February 6, 2012

Gapos sa Senado


Way laing kapilian ang Senado.  Gawas sa pagsupina sa bank accounts ni Chief Justice Renato Corona, sa iyang asawa, mga anak ug umagad.  Kay mao ra ning bugtong paagi aron mahibaw-an diin gikan sa daghan ug dagko uyamot niyang kabtangan.  Nga wa niya ideklarar sa iyang statement of assets, liabilities and net worth (SALN).  Ug wa motakdo sa ilang income tax returns (ITRs).
Kon ibasura sa senator-judges ang awhag sa prosekusyon nga ablihan ang bank accounts sa mga Corona kapasanginlan sila nga wa diay magtinguha pagkuha sa tanang kasayuran.  Matulisok nga nipalabi sa teknikalidad kay sa pagsusi unsa kahaom ang labing taas nga opisyal sa Korte Suprema.

-o0o-

Si Corona mismo niangkon nga lima ra ang iyang kabtangan.  Apan mga titulo nga napresentar sa Land Registration Authority ug register of deeds sa pipila ka dakbayan sa Metro Manila nilista og mas daghan (45 sa LRA ug 24 ang napamatud-an sa prosekusyon).  Ang SALNs ni Corona nipagamay pag-ayo sa balor sa iyang kabtangan, kansang tinuod nga mga presyo nalilian pinaagi sa mga dokumento nga gitahan sa developers.
Kon pasagdan lang sa Senado nga di makuha ang katin-awan sa dakong haw-ang sa mga pangangkon ni Corona ug sa mga dokumento nga napresentar sa prosekusyon, ang impeachment trial magsilbi lang nga laing lansang pagtabon sa nangalisbong mga transaksiyon sa sinumbong.

-o0o-

Gibasol sa senator-judges ang giisip nilang depektuso nga articles of impeachment nga gipasaka sa House of Representatives.  Matod nila ang walo ka artikulo wa moklaro pagpasangil nga si Corona may ilegal nga katigayonan.  Kay, nila pa, igo lang ning gisaling-it sa Article 2.  Nga, nila pa, nasentro sa kapakyas ni Corona pagsumiter sa iyang SALN ug pagdeklarar sa tanan niyang kabtangan.

Ang Article 2.4 nga nipasangil nga si Corona ug iyang asawa may apartment sa Fort, Taguig nga wa maapil sa SALNs ug nga ang presyo di maabot sa iyang suholan.  Giangkon ni Corona ang apartment sa Fort ug gitataw nga iya ning giapil sa SALN.  Apan gidid-an sa senator-judges ang prosekusyon pagpresentar og mga ebidensiya mahitungod ini.

-o0o-

Maglisod og sabot ang mga magbubuhis sa sabaw sa Senado.  Samtang gitataw sa senator-judges nga ang impeachment trial di kinahanglang mosunod sa mga lagda sa naandang mga husay, silang Senate President Juan Ponce Enrile ug kaubanan ra say nipili paggapos sa ilang kaugalingon sa mga lagda sa kasarangang mga hukmanan.
Ang Korte Suprema nipili sa Sugbo nga pilot area sa pagpadaplin sa teknikalidad aron mahusay ang mga kaso sud lang sa duha ka adlaw.  Ang labawng hukmanan mismo nakaamgo nga angayng paluagan ang mga lagda aron di siyam-siyaman ang irog sa sistema sa hustisya.  Hinaot nga silang Enrile ug kaubanan gusto lang mosalida sa ilang kasuhito sa mga lagda ug wa magtinguha pagluok sa kamatuoran.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Friday, February 03, 2012

Arangkada of Leo Lastimosa for February 4, 2012

Nangalisbong kawat


Inay mopalusot sa senator-judges ug makiglalis sa mga sakop sa media, angayng angkunon sa prosekusyon sa impeachment trial nga nasayop sila sa pagpahibawo nga may 45 ka kabtangan si Chief Justice Renato Corona.  Bisan makapanagang nga igo lang nilang gipataban ang listahan sa Land Registration Authority (LRA) sa ilang pagpangayo og supina sa Senado sa mga titulo sa kabtangan, di silang kapanghunaw sa responsibilidad sa kapakyas pagtino sa kasayuran.
Taphaw ang sulti sa prosekusyon nga ang media maoy nisibya sa listahan human nahatagan og kopya sa supina ug listahan gikan sa secretariat sa impeachment court.  Abunda ang ebidensiya nga gi-piyestahan sa prosecutors ug ilang mga tigpamaba ang listahan sa ilang pakighinabi sa media.

-o0o-

Mahinungdanon nga makumbinser sa prosekusyon ang publiko sa ilang kamatinud-anon.  Kay kon magpapating gihapon bisan nabisto nang ilang bakak, unsa may ilang kalainan sa sinumbong nga gusto nilang tangtangon sa katungdanan tungod sa pagtago ug pagpangulipas sa iyang katigayonan?
Di maggusbat ang kaso sa prosekusyon bisan 24 ra sa 45 ka kabtangan ni Corona ang ilang kapamatud-an.  Mas daghan gihapon kay sa giangkon ni Corona nga lima ray iyang kabtangan.  Way kalainan sa mga mata sa katawhan nga 19 ra diay ug di 40 ang kabtangan nga wa ideklarar ni Corona sa iyang statement of assets, liabilities and net worth (SALN).

-o0o-

May sukaranang pagduda ni House Deputy Speaker Erin Tañada, tigpamaba sa House prosecution panel, nga gihanigan nang daan sa mga abogado ni Corona ang pagpangayo niya og pasaylo sa kasaypanan sa iyang SALNs.  Matod ni Tañada pasiuna sa pagkumpisal ni Corona ang pangugat sa iyang mga abogado nga ang sipyat sa SALNs di impeachable offense.
May senator-judges nga nideklarar sa depekto sa SALNs nga di high crime nga usa sa gilatid sa konstitusyon nga sukaranan sa impeachment.  Apan gitugotan ang impeachment tungod sa betrayal of public trust.  Gawas pa, nipasabot si Tañada, kadaghan na ipatigbabaw sa Korte Suprema ang pagpalagpot sa mga opisyal sa gobyerno bisan sa pangangkon nga nasipyat ang ilang SALNs.

-o0o-

Apan ang pagpamakak ni Corona sa iyang SALNs di inosente.  Gawas nga nasublisubli sa daghang katuigan, klarong gitumong sa paglipat ni bisan kinsang mangahas sa pagsusi sa tinuoray nga balor sa iyang katigayonan.  Sa pagtandi sa SALNs, mga titulo ug income tax returns, nilabaw ang iyang kabtangan og P17 milyones sa iyang gideklarar nga kinitaan.
Ang daghang buslot sa SALNs ni Corona di angayng isalikway nga sipyat lang ug ipadaplin, dayong pangita og mas lig-ong mga ebidensiya.  Ang SALNs ni Corona nangalisbo nga ilegal nga katigayonan.  Nga kinahanglang apilon pagsusi sa senator-judges bisan sa ilang kinaham nga technicality nga ang ill-gotten wealth wa maapil sa walo ka articles of impeachment.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Thursday, February 02, 2012

Arangkada of Leo Lastimosa for February 3, 2012

Tulis sa atubangan


Naglinya ko sa taxi stand sa usa ka shopping mall sa Mandaue City dihang nakabati sa bagulbol sa mga nag-una nako nga dunay mga pasahero nga wa sa linya apan maoy naka-una pagsakay sa taxi.  Nakit-an nako ang pipila ka lalaki nga maoy nipasal-ot sa mga pasahero gikan sa among luyo ug maoy nagbuot nga silay unang makasakay.
Gitan-aw nako unsay gihimo sa mga guwardiya sa mall.  Mas duol sila sa mga lalaki apan way gihimo pagpreserbar sa linya.  Samtang nagkaduol na mi sa naglinyang mga taxi, akong nakita ang mga lalaki nga nangayo sab og kuwarta gikan sa taxi drivers.  Dihang may drayber nga nagdumili paghatag, gipukpok sa usa ka lalaki ang taxi ug ang lain nibabag sa sakyanan.

-o0o-

Hangtod nga niabot ang akong turno.  Nitimbaya ang mga lalaki nako.  Gipalarga nila ang taxi nga wa pangayoi.  Gipasabot ko sa drayber nga tungod ra to kay nakaila ang mga lalaki nako.  Apan kasagaran pangayoan gyod sila og tag-P5 matag pasahero.
Maong kon may kapilian siya di na moparada sa mall.  Naatol lang nga may nagpahatod maong naapil siya sa linya sa taxi stand.  Nagduda siya nga konsabo sa mga lalaki nga nangilkil nila ang mga guwardiya sa mall.  Kay wa gyoy gihimo pagbaraw sa kahiwian.

-o0o-

Ang problema di monopoliya sa mall.  Ni sa Mandaue.  Dihang akong gituki ang panghitabo atol sa Arangkada sa DYAB Abante Pa, Bisaya!, nagbaha ang tawag sa mga tigpaminaw nga nisumbong nga ang mga dispatser nanghasi sa hapit tanang eskina sa mga Dakbayan sa Sugbo, Lapulapu, Talisay ug Mandaue.
Nireklamo sila nga sama sa security guards sa mall, ang mga polis ug traffic enforcers nanglingiw sab sa pagpanulis sa atubangan sa mga dispatser.  Gawas sa mga drayber, apilan pa gyod nila og pangilkil ang mga pasahero.  Sa mga higayon nga namalibad ang mga drayber ug pasahero sa pagbayad, ug bisan sa mga higayon nga kuwang lang ang ilang sensiyo, way kinutobang hudlat ang ilang nahiagoman.

-o0o-

Gisumbongan nako sa suliran si Cebu City Police Director Melvin Buenafe ug gihagit ang ubang hepe sa kapolisan sa mga dakbayan sa Metro Cebu sa pagbadlong sa ilegal nga kalihokan ug sa pag-imbestigar sa posibleng kalambigitan sa ilang mga sakop sa dakong raket.
May pipila dayon ka dispatser nga nadakpan ang mga polis ug traffic enforcers sa Sugbo, Lapulapu ug Mandaue usa ka adlaw human sa among sibya.  Mga pasahero ug taxi drivers nipahibawo sab nga nangawa ang mga dispatser sa pipila ka bahin sa Metro Cebu.  Apan sa akong pagsuwat ini, nagbaha na sab ang mga reklamo nga namalik nang mga dispatser, ang ilang way pupanagana nga pangilkil ug ang paglingiw sa mga polis ug traffic enforcers.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Wednesday, February 01, 2012

Arangkada of Leo Lastimosa for February 2, 2012

Halad ni Dodong


Sa makausa pa, ug gikan sa kinauyokan nga bahin sa kasingkasing, laing dakong piyesta sa libreng mga pangalagad ang ipahigayon tibuok adlaw karong Sabado, Pebrero 4.  Himuon ni sa Gullas Medical Center sa Banilad sa pag-utlan sa mga Dakbayan sa Sugbo ug Mandaue.  Sugdan pinaagi sa Santos nga Misa sa alas-8:30 sa buntag.
Halad-Pasalamat ni ni Dr. Jose "Sir Dodong" Gullas sa pagtimaan sa sumad sa iyang adlaw natawhan sa Pebrero 1.  Inay magkumbira, si Sir Dodong nakahukom sa pagpasalamat sa laing tuig sa iyang kinabuhi pinaagi sa paghalad og tabang sa labing nagkinahanglang mga Sugbuanon.  Gihimo niyang kaabag ang Halad sa Kapamilya sa DYAB Abante Pa, Bisaya! ug ABS-CBN Cebu.

-o0o-

Nag-una sa taas uyamot nga listahan sa libreng mga pangalagad ang pagkonsulta ug pagtambal sa nagkalainlaing sakit sa mga bata ug mga dagko nga tambayayongan sa Gullas Memorial Hospital, UV College of Nursing ug UV College of Pharmacy.  Duna say libreng ibot, pasta ug limpiyo sa ngipon alang sa unang 100 ka pasyente pinaagi sa UV College of Dentistry.
Ubang medical services:  Libreng tuli sa unang 50 ka pasyente; libreng cervical cancer screening sa unang 100 ka pasyente; librong random blood sugar screening sa unang 50 ka pasyente; libreng ECG sa unang 50 ka pasyente; ug bloodletting sa Philippine Red Cross.

-o0o-

Ang Gullas Law School motanyag og libreng konsultasyon sa mga abogado ug mga tinun-an sa abogasiya.  Libre sab ang notaryo alang sa affidavits of loss ug ubang yanong mga dokumento.  Ang Technical Education and Skills Development Authority (Tesda) moayo sa depektuso nga cellular phones nga way bayad.
Alang sa mga nagkinahanglan og trabaho, dunay gatosan ka bakanteng lokal nga trabaho ang ma-aplayan pinaagi sa job fair nga dumalahon sa UV Public Employment Services Office (Peso).  May libre sang seminars:  Basic bookkeeping uban sa UV College of Commerce; ug Drug Awareness Seminar uban sa UV College of Criminology.

-o0o-

Maayong balita sa mga may binuhi nga mga iro ug iring:  Libreng bakuna, kapon ug purga ang itanyag sa buhatan ni Dr. Alice Utlang, ang Cebu City Veterinarian ug kaabag nga mga organisasyon.  Niingon si Dr. Utlang nga samtang mga iro nga Pinoy ang ilang palabihon. atimanon sab nilang mga langyaw.
Imbitado ang tanan, bisan asa nagpuyo.  Makasuroy ka sa dakong wanang sa Gullas Medical Center (ang ganghaan naa mahimutang sa tapad sa barangay hall sa Banilad, Cebu City) ug mamiyesta sa tanang libre nga mga pangalagad nga imong gikinahanglan.  Ayaw kabalaka:  Kon gutumon na, mahimong moapil paglinya sa mass feeding sa The Freeman Foundation; ug kon pamaolan, may libreng masahe, reflexology ug acupuncture.  May pakapin pa gyod nga libreng tupi alang sa mga bata ug dagko.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Tuesday, January 31, 2012

Arangkada of Leo Lastimosa for February 1, 2012

Krisis sa kaligdong


Kuwestiyonable nang daan ang pagdawat ni Chief Justice Renato Corona og diskuwento nga P12.3 milyones gikan sa Megaworld Corporation sa duha ka buwag nga transaksiyon niadtong 2008 ug 2009.  Kay nahibawo siya isip associate justice sa Korte Suprema niadtong higayona nga may kahigayonan nga mahilambigit og kaso ang Megaworld ug nga moabot ang kaso sa labawng hukmanan.
Nahimong hingpit nga eskandalo ang pagdawat P12.3 milyones nga pabor ni Corona gikan sa Megaworld dihang napamatud-an nga gawas nga dunay kaso ang higanteng developer nga niabot sa Korte Suprema, si Corona pa gyod ang nagsuwat sa desisyon nga nipabor sa Megaworld.

-o0o-

Mas ma-interes tingali ang mga Sugbuanon kon mahibawo nga ang kaso sa Megaworld nga gihukman ni Corona naglambigit sa kontrobersiyal nga transaksiyon nga nahitabo dinhi sa atong kaugalingong nataran:  Ang Megaworld Properties and Holdings, Inc. ang nipasaka sa petisyon; samtang ang mga sinumbong mao silang Lapulapu City RTC Judge Benedicto Cobarde, Court Sheriff Juan Gato ug real estate brokers nga silang Serecio Matthew Jo ug Ida Henares.

Ang kaso naglambigit sa kapakyas sa Megaworld pagbayad sa balanse sa komisyon ngadto nilang Jo ug Henares nga maoy nihikay sa joint venture sa Megaworld ug Mar y Cielo Leisure Resort, Inc. (MYC) sa kabahin sa kabaybayonan sa Opon niadtong Hulyo 1995.

-o0o-

Ang paningil nilang Jo ug Henares sa P25.1 milyones nga komisyon gipatigbabaw ni Judge Cobarde ug sa Court of Appeals.  Nahimo nang final and executory ang desisyon ug nag-apura na silang Jo ug Henares nga sakmiton sa korte ang mga deposito sa Megaworld sa Manila Banking Corporation ug ubang bangko.
Nidangop dayon ang Megaworld sa Korte Suprema.  Ang mga mahistrado sa third division nipabor nila.  Matod ni Corona, nga maoy nagsuwat sa desisyon, di nang kapaningil silang Jo ug Henares sa ilang komisyon gikan sa Megaworld kay wa mahinayon ang joint venture tungod sa pagkanselar sa MYC sa transaksiyon.

-o0o-

Ang desisyon pabor sa Megaworld gisuwat ni Corona niadtong Marso 31, 2004.  Pila ka tuig sa wa pa siya modawat sa P12.3 milyones nga diskuwento gikan sa Megaworld alang sa duha ka buwag nga transaksiyon niadtong 2008 ug 2009.  Sama kaha kadako ang diskuwento nga ihatag sa Megaworld kon wa pa sila pabori ni Corona niadtong 2004?
Ang inilang blogger nga si Raissa Robles ang nakakita sa kaso (G.R. No. 156200).  Nalupig niya ang House prosecutors, nga mao untay gisuholan paghipos sa gikinahanglang mga ebidensiya, kinsa nisaad hinuon pagpangita og dugang susamang kaso.  Samtang nagtubo ang mga ebidensiya sa pagpahimus ni Corona sa iyang katungdanan, nagkaklaro nga nataligam-an niya ang labing batakan nga panginahanglan sa iyang pagka-mahistrado sa labing taas nga hukmanan sa nasud:  Kaligdong.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Monday, January 30, 2012

Arangkada of Leo Lastimosa for January 31, 2012

2.3 ug 2.4


Haskang panghambog sa mga abogado ni Chief Justice Renato Corona nga ang pagbasura sa Senado sa kabahin sa articles of impeachment nga nipasangil nga may ilegal nga katigayonan ang ilang kliyente.  Matod nila timaan ni nga nagpataka ang mga kongresista paglista sa mga sukaranan pag-impeach ni Corona.  Nipasidaan pa gyod nga ang pagdili sa Senado sa mga ebidensiya sa Section 2.4 sa Article 2 mosamot pagpahuyang sa kaso.
Apan di hingpit ang ilang kadaogan.  Gitugotan sa Senado ang prosekusyon pagpresentar og mga ebidensiya sa Section 2.3 nga nipasangil nga may kabtangan si Corona nga wa ibutang sa iyang statement of assets, liabilities and net worth (SALN).

-o0o-

Napamatud-an ang kataphaw sa kadaogan ni Corona atol sa pagpresentar sa prosekusyon sa opisyal sa Megaworld Corporation nga nimatuod nga nakapalit sa ilang kabtangan ang sinumbong.  Gibabagan unta ni Defense Counsel Serafin Cuevas ang testimoniya apan gibaraw siyang Senate President Juan Ponce Enrile.  Kinsa nitataw nga mapresentar ang saksi ug mga ebidensiya ubos sa Section 2.3.

Sa mosunod nga mga adlaw, gawasnon nga makapresentar sa mga saksi ug mga ebidensiya ang prosekusyon mahitungod sa kabtangan nga gituohang ilegal nga nakuha ni Corona.  Sa matag higayon nga mobaraw silang Cuevas ug kaubanan, igo lang moingon ang prosekusyon nga ang kabtangan wa ibutang ni Corona sa SALN, nga gitugotan sa 2.3, bisan kon mapalig-on sab ang gidili nga 2.4.

-o0o-

Nagkadugay nagkaklaro nga panglawgaw lang gyod ang mga pagsupak ni Cuevas sa mga testimoniya sa mga saksi ug mga ebidensiya sa prosekusyon.  Labihang pangugat niya sa matag higayon pagbabag sa pagmarka sa mga dokumento nga nahipos sa prosekusyon ug nasupinahan sa Senado.  Apan matag higayon nga masalikway ang iyang pagsupak, abtik kaayo siyang mopamarka sa mga dokumento alang sa depensa.
Maayo na lang nga, human sa duha ka semana nga pag-ulug-ulog ni Cuevas, nakat-on na si Enrile.  Mas paspas nang gihawanan ang mga pagsupak.  Gipaabot nga mas motulin ang husay human nakumbinser ni Enrile ang duha ka habig nga magsabot nang daan sa umaabot nilang mga saksi ug mga ebidensiya.

-o0o-

Laing senator-judge ang nakaluwas sa prosekusyon sa ikawalong adlaw sa husay.  Dihang naapiki na sang prosekusyon pagkuha og dugang kasayuran sa pabor nga gihatag sa Megaworld ngadto ni Corona ug sa iyang asawa, nibarug si Senador Koko Pimentel.
Tungod sa pangutana ni Pimentel, napahibawo sa prosekusyon nga gisultihan sila ni Giovanni Ng, finance director sa Megaworld, nga gihatagan nilag 40% nga diskuwento si Corona.  Nga mas bug-at og kahulogan kon kapamatud-ang may kaso ang Megaworld sa Korte Suprema atol sa transaksiyon.  Sama sa pasangil nga nagpahimus og mga pabor sa Philippine Airlines ang magtiayong Corona samtang nag-ung-ong ang kaso sa PAL.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Sunday, January 29, 2012

Arangkada of Leo Lastimosa for January 30, 2012

Kahakog sa operators


Kon nituman nang bus operators sa bag-ong sugo sa nasudnong gobyerno, ang ilang mga drayber ug konduktor makadawat na sa pagpanuweldo karong semanaha sa mosunod:
  • Labing menos P305 nga inadlawng suholan;
  • Overtime pay kon nilapas sa walo ka oras ang ilang trabaho matag adlaw;
  • Night shift differential kon natunong og gabii ang ilang pamasahero; ug
  • Service incentive pay nga magrepresentar sa ilang bahin sa kita sa operators apan ubos sa kundisyon nga wa sila mahilambigit og subsob nga mga aksidente ug kalapasan sa mga lagda sa trapiko.

-o0o-

Sa ilang pagkobra sa ilang mga suholan ug benepisyo karong semanaha, angayng susihon sa mga drayber ug konduktor kon giparehistro na ba sila sa ilang operator isip bag-ong mga sakop sa Social Security System (SSS) pinaagi sa pagbayad na sa pasiunang premium nga saw-an og bayad sa mga kawani (mga drayber ug konduktor) ug employer (operators).
Makapahimus na sab ang mga drayber ug konduktor sa mosunod nga mga benepisyo:  Usa ka oras nga pahuway kon moabot og 12 ka oras ang iyang trabaho sa ka adlaw; usa ka adlaw nga pahuway sa matag semana; paternity ug maternity leave, parental leave ug uban pa.  Sa pagtapos sa 2012, makadawat sila og 13th month pay ug annual service incentive leaves.

-o0o-

Inay mosugod na og patuman sa lagda nga giumol sa Land Transportation Franchising and Regulatory Board (LTFRB) ug Department of Labor and Employment (Dole), pipila ka bus operators sa Sugbo nipahibawo sa wa magkadimao nilang pagsupak:  Sa sinugdanan, nihulga silang mokiha, dayon nanaway sa LTFRB nga wa sila konsultaha ug nangintriga pa gyod nga supak ang mga drayber ug konduktor sa lagda kay momenos ang ilang kita.
Wa hinuon molalis ang operators sa sukaranan sa lagda nga mao ang pag-iban sa mga aksidente sa kadalanan, sa paturagas sa buses ug pag-ilogay ug pasobrahay sa pasahero kay nag-apas ang mga drayber ug konduktor nga mas modako ang ilang komisyon gikan sa kita sa buses.

-o0o-

Gihangop sa mga drayber ug konduktor nga klaro nang ilang suholan ug mga benepisyo.  Ang pasidaan nga mo-us-os ang ilang kita way sukaranan.  Kay ang lagda wa magdili paghatag og mas dagkong suholan, igo lang nitakda sa labing gamayng madawat.  Kon magpaugat ang operators pagbira sa inadlawng suholan ngadto sa P305, ang labing takos nilang mga drayber ug konduktor madani sa mas makiangayong operators, ang mga taphaw ray mahibilin ug mohagba ang negosyo.
Ang hulga sa pipila ka operators nga sa employment agencies sila mokuha og mga drayber ug konduktor nagpaila sa ilang ka-ignorante.  Kay bisan ang agencies gimandoan sa balaod paghatag og minimum nga suholan ug mga benepisyo sa labing ubos nga mga kawani.
Hinaot tumanon sa LTFRB nga isunod ang taxi drivers.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

Saturday, January 28, 2012

Arangkada of Leo Lastimosa for January 29, 2012

Papating ni Corona


"In the eyes of the people, if I got all my assets through illegal means, will I be careless/stupid enough to put in my name, my wife my children…?"

"I am a Supreme Court justice and … Chief Justice. I think I will not commit such a mistake/stupidity if indeed those were illegally acquired… Ano ba naman!"

Mao ni ang text messages nga gipada ni Corona sa mga sakop sa media dihang napakita na sa House Prosecution panel ang mga titulo nga yuta sa tulo ka dakbayan sa Metro Manila nga nahimutang sa iyang ngan, sa ngan sa iyang asawa ug mga anak ug umagad.

Tuod.  Ngano man?

-o0o-

Kon di amaw si Corona, nganong gibutang man sa iyang ngan, sa ngan sa iyang asawa, mga anak ug umagad ang 45 ka titulo sa yuta ug kabalayan, kansang kinatibuk-ang balor di maabot sa iyang suholan sa Korte Suprema, nga gideklarar sa iyang statement of assets, liabilities and net worth (SALN) nga mao ray bugtong niyang tinubdan sa panginabuhi?
Kon di buang si Corona, nganong nangugat man nga lima ray iyang kabtangan ug ihatag niya ni bisan kinsa nga makapakita og mga dokumento nga magmatuod nga nanag-iya pa siya og dugang kabtangan?  Nga nahibawo man unta nga dali rang makuha ang mga dokumento sa iyang kabtangan gikan sa Land Registration Authority (LRA)?

-o0o-

Ang bugtong katin-awan nga maabot sa kabos nakong panghunahuna mao ang pagtuo nga di siya madutlan sa balaod, ang pagsalig nga magpabiling tinagoan ang nangalisbong mga transaksiyon nga iyang gisudlan ug ang paglaom nga bisan masakpan pa di siya masilotan.  Sa iningles pa, "sense of impunity."

Nagpatuyang si Corona pagpaburot sa iyang katigayonan kay kumbinsido nga way makahilabot niya atol sa pamunoan ni kanhi presidente Gloria Arroyo.  Wa kaugpo ang tanang impeachment complaints batok ni Arroyo, ila ang Ombudsman ug, labaw sa tanan, kontrolado niya ang Korte Suprema.

-o0o-

Bisan nikanaog na si Arroyo sa Malakanyang, bisan nibiya na sa katungdanan si Ombudsman Merceditas Gutierrez ug bisan napriso na si Arroyo human napakyas ang maniobra pagdalidali unta og palayas niya ngadto sa gawas sa nasud, wa mahadlok si Corona.  Sa niaging buwan lang, dihang gi-impeach na siya sa 188 ka sakop sa House of Representatives, nipalit gihapon si Corona og share sa The Palms Country Club sa Alabang, Muntinlupa City nga balor og dul-an sa P1 milyon, mas dako kay sa tibuok tuig niyang kita.
Nagtuo bang di gyod kapaninglan sa iyang mga atraso tungod sa hingpit niyang mayoriya sa labawng hukmanan?  O nahigam na lang pag-ayo sa kaluho sa iyang kinabuhi human nagpa-ituy-itoy ni Arroyo maong wa nang kabantay nga nagkaduol na ang adlaw sa panudya?  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com