Arangkada of Leo Lastimosa for January 4, 2009

                        TIKAS SA TEXT

 

            Karong nabisto na nga wa diay gasto ang pagpada sa atong text messages, nga may mga kaso na man ganing gipasaka batok sa higanteng mga kompaniya sa telepono sa Estados Unidos ug Canada, unsa may himuon sa mga kompaniya sa telepono sa Pilipinas?  Padayon ba silang mangugat nga makiangayon ang taas nga presyo nga ilang gipahamtang sa matag text message?  O mokumpisal na sa kataposan nga dugay na nilang gikilkilan ang ilang mga konsumidor?

            Karong duna nay imbestigasyon nga gilusad ang US Congress, unsa may himuon sa atong mga magbabalaod atubangan ning nangalisbo nga eskandalo?  Kutob ba lang gihapon sa pagarpar samtang maghapak-hapak sa ilang dughan pag-ulug-ulog sa mga konsumidor?  O suklan nang adunahan nga mga tinubdan sa ilang makalilisang nga gasto sa kampanya?

-o0o-

            Ang New York Times maoy nibisto sa pagtuon ni Srinivasan Keshav,  professor sa computer science sa University of Waterloo sa Ontario, Canada, nga ang text messages mapada gikan sa usa ka cell phone ngadto sa lain way gasto kay:

·        Gamay ra kaayong text messages (kasagaran gilimitahan hangtod sa 160 ra ka letra), nga way gasto ang mga kompaniya sa telepono usa ka libo, usa ka gatos ka libo, o usa ka milyon man ka mensahe ang mapada agi sa ilang network;

·        Gawas nga gamay ra, ang text messages pakapin ra nga moagi sa gitawag nga "control channel," ang luna nga gigahin alang sa operasyon sa usa ka wireless network;

·        Ang gasto sa pagtukod ug maintenance sa kahimanan sa network di madugangan bisan pila pa ka text messages ang ipada matag adlaw; mao nga

·        Nagpatuyang ang mga kompaniya sa telepono paglusad og bisan unsa na lang promo sa unlimited o discounted nga text messaging kay maoy makapaburot pag-ayo sa ilang ginansiya.

-o0o-

            Si Randall Stross sa Times nitandi sa eskandalo ngadto sa mga kustomer nga gipaibog sa mga kan-anan nga eat-all-you-can.  Kasagaran sa mga kustomer malipayon nga magpagutom sa pagtuo nga makaginansiya sila kay mas daghan man ang ilang makaon.

            Mahimong tinuod na sa mga kan-anan.  Duna koy nailhan nga mga tagduma og eat-all-you-can nga mokulismaot ang dagway kon dasmagan na sila og tibuok basketball team nga bag-o lang nagduwa.

            Apan lahi ang putahe sa text messaging.  Kay way dugang gasto ang kompaniya bisan pila pay imong mapada.  Basta nga gagmay lay kuhaon sa matag balik.  Bisan kapila pa magbalikbalik.

-o0o-

            Gibanabana nga 3.3 trilyones ka text messages ang mapada sa tibuok kalibotan karong tuiga.  Ang labing dakong bahin magikan sa Pilipinas.  Makalilisang ang ginansiya sa mga kompaniya sa telepono kon paundayonan kining nabisto nilang binuang.

            Ang NTC wa magsilbing regulator kon dili turutot sa mga kompaniya sa telepono.  Ang mga politiko di kabarug batok sa ilang mga padrino.  Ang mga konsumidor ray makahaw-as sa ilang kaugalingon gikan ning nangalisbo nga pangabuso.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com